İlköğretim 6. 7. 8. Sınıf Öğrencilerinin Beslenme Davranışları ve Sosyal Onaylanma İsteği
Bu araştırma, ilköğretim 6., 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin beslenme davranışlarını ve sosyal onaylanma isteklerini belirlemek amacı ile Ankara Merkez İlçesinde bulunan ilköğretim okullarında planlanmış ve yürütülmüştür. Çalışmanın örneklem grubunun %37.0'sini 6. sınıf, %40.0'ını 7. sınıf ve %23.0'ünü 8.sı-nıf olmak üzere toplam 480 gönüllü öğrenci oluşturmuştur. Öğrencilerin beslenme davranışlarım ve sosyal onaylanma istek düzeylerini saptamak amacı ile ÇSO (çocukların sosyal onay isteği) ve ÇSYO (çocukların yiyecekler için sosyal onay isteği) ölçeklerinden yararlanılarak iki bilgi formu kullanılmıştır. Öğrencilerin sosyal onaylanma isteği ölçeğinde ve beslenme davranışlarını ölçen ölçekte yer alan sorulara verdiği cevapların sınıflara göre anlamlı farklılık olup olmadığına karar vermek için varyans analizi yapılmıştır. Araştımada sosyal onay isteği ölçeğine göre, öğrencilerin çoğunluğunun (%88.1) eşyalarını başkaları ile paylaşmaktan rahatsızlık duymadığı, anne-babasmm arkasından konuşmadığı (%88.1), ihtiyacı olan insanlara yardım ettiği buna karşın hiç hoşlanmadık bir şey birisi tarafından kendisine yapıldığında sinirlendikleri (%91.3), bazen küçük yalanlar söyledikleri (%87.5), sinirlendikleri zaman bağırdıkları (%83.1) görülmüştür. Yiyecekler için hazırlanmış olan sosyal onay isteği ölçeğine göre, öğrencilerin yarıdan fazlasının her gün kahvaltı yaptığı (%69.4), tamamına yakınının yemeklerden önce ellerini yıkama davranışını sürekli hale getirdikleri (%85.0) gibi olumlu davranışlara sahip oldukları bulunmuştur. Ayrıca çalışma da, öğrencilerin ölçekteki bazı sorulara verdikleri cevapların sınıflara göre farklılık gösterdiği de saptanmıştır (p
The Nutrition Behaviours and Social Acceptance of Primary School 6th, 7th and 8th Grade Students
This study has been planed and carried out in the primary schools in the centre suburbs of Ankara to identify the nutrition behaviours and social acceptance of the primary school 6th, 7th and 8th grade students. 37.0 % of 6th graders, 40.0 % of 7th graders and 23 % 8th graders composed the sample of the study consists of which the total was 480 voluntary students. To determine the nutrition behaviours and social acceptance demand levels of the students two information forms which included SADC (social approval demand of children) and SADFC (social approval demand for food of children) were used. To determine if there was a meaningful difference or not between the grades in the answers of the questions in the social approval scale and the social behaviour scale of the children a variance analysis was done. In the study, according to the social approval scale most of the children were not discomfort in sharing their belongings with their friends (88.1 %), didn't talk against their parents (88.1 %), helped people in need but they got angry about the things that they don't like which other people do (91.3 %), sometimes told lies (87.5 %), shouted when they got angry (83.1 %). According to the social approval demand scale prepared for food positive behaviours as more of the half of the students had breakfasts (69.4 %), nearly all of them gained a habit of washing their hands before meals (85.0 %) were identified. Also in the study, differences were seen between the classes according to some answers (p
___
- AKTAŞ, N.,HASİPEK, S . (2001). Konya İli Merkezinde Faklı Sosyo-Ekonomik Düzeydeki 9-11 Yaş Grubu Öğrencilerinin Obesite Prevelansı ve Bunu Etkileyen Etmenler Üzerine Bir Araştırma. AÜ. Ev Ekonomisi Yüksekokulu.Yayın No:1. Bilimsel Araştırma ve İncelemeler:1. Ankara Üniversitesi Basımevi.
- ARLI, M., SANLIER,N., YAMAN. M. (2003). Anne ve Çocuk Beslenmesi. Pegama Yayıncılık. Ankara.
- BATMAN, F . (2002). Ergenlik ve Beslenme. Çocuk ve Aile Dergisi.5(45),40-41.
- BRAHAMJ.B. (2002). Stres Yönetimi (Çev:Diker Vedat).Hatay Yayıncılık. İstanbul.
- BALCIOĞLU, İ. (2002). Anksiyete Bozukluklarının Psikoendokrinolojisi.Anadolu Psikiyatri Dergisi. 3(1),45-51.
- BAYSAL, A. (2002). Beslenme. Hatipoğlu Yayınları, Ankara.
- BULUT, B. (1995). Ankara İline Bağlı Kalecik İlçesi ve Köylerindeki İlkokul Çocukların Beslenme Durumları Üzerine Bir Araştırma. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
- CAMPUS, CLUMBAU, A., LAI, S., SOLINAS, G., VE CASTIGLIA, P. (2001). Sosyo- Economic And Behavioural Factors Related To Caries İn Twelve-Year-Old Sardinian Children .Caries Research 35(6).
- CRANDALL, V.C ., CRANDALL V.J., KATKÖVSKY W.A. (1965). A Children's Social Desirability Questionaire. Journal Consult Psychol. 29:27-36.
- CROWNE D.P., MARLOWE D.A. (1960). A New Scale of Social Desirability independent of Psycho-pathology. Journal Consult Psychol. 24:349-354.
- FİDAN, N. (1986). Okulda Öğrenme ve Öğretme. Alkım Yayınevi .Ankara. FİSHERJ., MITCHELL, D., SMICIKLAS, H. BIRCH, L. (2001). Maternal Milk Consumption Predicts The Trade Off Between Milk And Soft Drinks İn Young Girls Diets. The Journal of Nutrition. 131 (2).
- GRANTHAM, S.M ve Ark . (1998). Evaluation of School Feeding Programs: Some Jamaican Examples. American Journal of Clinical Nutrition, 67 (Supplement),785-789.
- KARAAĞAOĞLU, N. (1999). Çocukların Beslenme Durumları: Ankara'da Okul Çağı Çocuklarda Ve Adölesanlarda Beslenme Durumu. Ankara İli Beslenme Alışkanlıkları Ve Mutfak Kültürü Sempozyum Bildiri ve Katalog. Vekam Yayın No:1. Ankara.
- KUTLUAY, T., ÇAKMAK, S . (2001) . Adölesan Beslenmesi Eğitim Modülü.Adölesan Sağlığı ve Gelişimi Eğitici Eğitim Rehberi Kitabı. Sağlık Bakanlığı AÇSAP Genel Müdürlüğü.UNİCEF. Ankara. .
- KORKMAZ, A. KARAKOÇ, K. ŞEKER, E. ERCEN, İ. (2000). Balıkesir ili ve çevresindeki ilk ve orta öğretim kurumlarında okumakta olan öğrencilerin beslenme alışkanlıkları ile spor yapma alışkanlıklarını belirlemek. III. Uluslar arası Beslenme ve Diyetetik Kongresi Bildirileri.
- KÜÇÜKASLAN,A . (2006) . Dershaneye Giden ve Gitmeyen Adölesanların Vucüt Bileşimleri, Beslenme Durumları, Alışkanlıkları ve Kaygı Düzeylerinin Değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü.Aile Ekonomisi ve Beslenme Eğitimi Yüksek Lisans Tezi Ankara.
- PEKCAN, G. (1982), İlkokul Çocuklarında Beslenme Alışkanlıkları ve Okul Başarısı Arasındaki Etkileşim Üzerine Bir Araştırma. H.Ü. Sağlık Teknolojisi Yüksekokulu. Doçentlik Tezi/Ankara.
- PİYAL, B., DİKMEN, D . (2006). Üç İlköğretim Okulu Öğrencilerinin Bildirimlerine Göre Beslenme Alışkanlıkları ve Beslenme Durumu. 5.Uluslararası Beslenme ve Diyetetik Kongresi. Kongre Kitabı. 12-15 Nisan, Ankara.
- POLLİTT, E. (1984). Nutrition and Educational Achievement Nutrition Education Series UNESCO 9.
- POLİTTE,E., CUETO, S., JACOBY, E.R. (1998). Fasting and Cognition in Well and Undernourished Schoolchildren: A Review of Clinical Nutrition. 67 (Supplement). 779-784.
- ŞAHİNGÖZ AKAR, S. (2002). Çocuktan Çocuğa Eğitim Yöntemi Esas Alınarak İlköğretim Okullarında Beslenme Eğitimi Yapılması Üzerine Bir Araştırma. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Aile Ekonomisi Ve Beslenme Eğitimi Anabilim Dalı. (Yayınlanmış Doktora Tezi).
- TEKGÜL/G. ÖZER, G. AKSOY,M. (1986). İlkokul Öğrenci Ve Öğretmenlerinin Beslenme Bilgi Düzeyleriyle Bunun Uygulanma Durumu. Beslenme ve Diyet Dergisi.15.
- ÖNAY. D. (2002). Ankara'da Farklı Sosyo-Ekonomik Düzeydeki 14-15 Yaş Grubu Öğrencilerinin Beslenme Durumu ve Bunu Etkileyen Bazı Faktörler. A.Ü Fen Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. Ankara.
- WCEFA (1990). Herkes İçin Eğitim Dünya Beyannamesi Ve Temel Öğrenme İhtiyaçlarının Karşılanması İçin Hareket Çevresi. Jomtein. Tayland.
- YARDIMCI, H. (1992). İlkokul çağında Çocuğu Olan Annelerin Beslenme Bilgi Düzeylerinin Saptanması. Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Halk Sağlığı Anabilim dalı .(Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
- YAVUZER, H. (1994). Çocuk Psikolojisi. Remzi Kitabevi. İstanbul.
- YILMAZ, G. (2002). Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Öğrencilerinin Beslenme ve Kahvaltı Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi. N.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. Niğde.