Sabire Ceren DEMİR

Dinleme/İzleme Eğitimi ve 2005 Türkçe Dersi Öğretim Programındaki Yeri

Dinleme, sağlıklı ve doğru iletişimin temelidir. Bu nedenle kişinin yaşamı boyunca en çok ihtiyaç duyduğu dil becerilerinden biri olarak görülmektedir. Dilimizdeki çok sayıda atasözü ve deyimde, doğru ve eksiksiz dinlemenin bir erdem olduğu vurgulanmaktadır. Bu durum, dinlemenin kültürümüzde önemli bir yer tuttuğunu gösteriyor. Fakat dinleme eğitiminin eğitim kurumlarında planlı olarak yapılması konusunda geç kalındığını vurgulamamız gerekiyor. Çünkü dinleme, 1928’den sonra yapılan programlarda bir dil becerisi olarak değerlendirilmiş; ancak tek başına bir öğrenme alanı olarak görülmemiştir. 1981 programında ise ayrı bir dil becerisi ve ayrı bir eğitim konusu olarak değerlendirildiğini görüyoruz. 2005 İlköğretim Birinci ve ‹kinci Kademe Türkçe Dersi Öğretim Programlarının uygulamaya konulmasıyla dinleme eğitiminde istenilen noktaya gelinmiştir. Bu programda dinleme, dinleme / izleme becerisi biçiminde ayrı bir öğrenme alanı ve temel dil becerilerinden biri olarak yer almaktadır. Dinleme becerisiyle ilgili hedefler belirlenmiş ve özel etkinlikler önerilmiştir. Bu bağlamda 2005 programının, gerek kazanımlar (hedefler) gerekse ön görülen eğitim ortamları ve etkinlikler bakımından öncekilere göre daha kapsamlı olduğunu söyleyebiliriz. Yine de programın amacına ulaşması için öğretmenlere önemli görevler düşmektedir.

Education of Listening/Watching and its Place in 2005 Turkish Lesson Teaching Programme

Listening is the base of healty and correct communication. Because of this, it is seen as one of the most necassery language skills that person neeeds during life time. In many ideoms and proverbs in our language ; accurate and exact listening is emphasized as a virtue. It shows that listening is important in our culture . But we should stress that planned listening training was applied late in educational institutions. Because listening is assessed as a language skill in programmes after 1928. Where as it isn’t seen as a unique field of learning .In the programme of 1981 it is appreciated as a separate language skill and separate education subject . With putting into practice of first and second levels of Primary Turkish Teaching Programme 2005, listening training has come to a desirable level. In this programme ; listening takes place as a listening/ watching , separate learning field and one of the basic language skills. When we consider the goals, the activities and the suggested educational atmosphere , we can say that the programme of 2005 is more comprehensive than the previous programmes. Still teachers have the crucial importance to actualize the goals of the programme.

PDF

___

AKYOL, Hayati (2006). Türkçe Öğretim Yöntemleri, Kök Yayıncılık, Ankara.
ALPEREN, Nusret (1989). Türkçe Öğretim Rehberi, MEB Yayınları, İstanbul.
ARI, Gökhan (2006). Yeni Öğretim Programına Göre Kuramdan Uygulamaya Türkçe Öğretimi, Editör: C.Yıldız, PegemA Yayıncılık, Ankara.
BUZAN, Tony (2001).Aklını En İyi Şekilde Kullan, Çeviren: B. Ergüder, Arion Yayınevi, İstanbul.
CALP, Mehrali, (2005). Özel Öğretim Alanı Olarak Türkçe Öğretimi, Eğitim Kitabevi, Konya.
CEMİLOĞLU, Mustafa (2001). İlköğretim Okullarında Türkçe Öğretimi, Alfa Yayınları, İstanbul.
ÇİFÇİ, Musa (2001). “Dinleme Eğitimi ve Dinlemeyi Etkileyen Faktörler” Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler, C.2, S. 2, 2001. Dağıtım, Ankara.
DEMİR, Celal (1997). Atatürk Döneminde Bir ve İki Devreli Liselerde (Ortaokul ve Liselerde) Türk Dili ve Edebiyatı Eğitimi ve Öğretimi (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
DEMİREL, Özcan , Melek fiAHİNEL (2006). İlköğretim Okullarında Türkçe Öğretimi, PegemA Yayıncılık, Ankara.
DORNAN, J. ve James Clerk MAXWEL (1998). Etkili İnsan Olmak, Çeviren: D. Dizman, Sistem Yayıncılık, İstanbul.
ERGİN, Muharrem (1980). Orhun Abideleri, Boğaziçi Yayınları, İstanbul.
GÖĞÜŞ, Beşir (1991).Türkçe Öğretmen Kılavuzu, Altın Kitaplar Yayın Evi, İstanbul.
GÜNEŞ, Firdevs (1997).Okuma-Yazma Öğretimi ve Beyin Teknolojisi, Ocak Yayınları, Ankara.
KAVCAR, Cahit ve diğerleri (2004).Yazılı ve Sözlü Anlatım, Anı Yayıncılık, Ankara.
KESKİNKILIÇ, Kadir, Sultan Bilge KESKİNKILIÇ, (2005). Türkçecin Temel Becerileri ve İlkokuma Yazma Öğretimi, Asil Yayıncılık, Ankara.
Maarif Vekâleti (1929). Ortamektep ve Liselerin Türkçe Müfredat Programı, Yeni Gün Matbaası, Ankara.
MEB (1995). İlköğretim Okulu Programı, Ankara.
MEB (2005). İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu (6, 7, 8. Sınıflar Taslak Basım), Ankara.
MEB (2006). İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu (6, 7, 8. Sınıflar), Ankara.
ÖZBAY, Murat (2006). Türkçe Özel Öğretim Yöntemleri II, Öncü Kitap, Ankara.
ÖZBAY, Murat (2005). Bir Dil Becerisi Olarak Dinleme Eğitimi, Akçağ Yayınları, Ankara.
SEVER, Sedat (1997).Türkçe Öğretimi ve Tam Öğrenme, Anı Yayıncılık, Ankara. TDK (2005). Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu yayınları, Ankara.
TEKİN, Halil (1980). Okullarımızda Türkçe Öğretimi, Mars Matbaası, Ankara.
TEMİZYÜREK, Fahri ve Ahmet BALCI (2006). Cumhuriyet Dönemi İlköğretim Okulları Türkçe Programları, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
UMAGAN, Suat (2007). “Dinleme Eğitimi”, İlköğretimde Türkçe Öğretimi, (Ed.: Ahmet Kırkkılıç-Hayati Akyol), Pegem A Yayıncılık, Ankara.
ÜNALAN, Şükrü (1999).Türkçe Öğretimi, Gazi Üniversitesi, İletişim Fakültesi Basım Evi, Ankara.
YANGIN, Banu (1998). Dinlediğini Anlama Becerisini Gelişştirmede Elves Yönteminin Etkisi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara.
YILDIZ, Cemal (2003). Ana Dili Öğretiminde Çağdaş Yaklaşımlar ve Türkçe Öğretimi, Pegem A Yayıncılık, Ankara.
YILDIZ, Cemal (2006). Dilbilim, Dil Öğretimi ve Çeviribilim Yazıları, PegemA Yayıncılık, Ankara.