Omuz Distosisi: Ebelik Eğitim ve Uygulamalarındaki Yeri

Omuz distosisi, tüm doğumların yaklaşık %0,15-2,0'ında görülen, ciddi maternal ve neonatal komplikasyonlara neden olan tahmin edilemeyen ve önlenemeyen acil obstetrik bir durumdur. Omuz distosisinin saptanması ve yönetimi, ileri düzey ebelik ve obstetri bilgi ve becerisi gerektirdiği için ebelik eğitim ve uygulamalarında yer alan önemli bir konudur. Literatüre dayalı olarak hazırlanan bu çalışmanın amacı, omuz distosisi ve yönetimi ile ilgili güncel bilgilerin paylaşılmasını sağlamaktır. Omuz distosisi fetus başının doğumundan sonra, omuzların doğumunda başarısızlık olarak tanımlanmaktadır. Bu durum fetüsün omuz boyutu ile pelvis girişi arasındaki uyumsuzluk sonucu ortaya çıkabilir, ön ya da arka omuzun takılması şeklinde gelişebileceği gibi her iki omuzda da görülebilir. Fetal makrozomi, omuz distosisinin en önemli risk faktörü olarak gösterilmektedir. Omuz distosisi, yeterli teknik bilgi ve beceriye sahip ebe ve doktorlar tarafından uygun yaklaşımların seçimi ve kullanılması ile başarılı bir biçimde yönetilebilir. Literatürde omuz distosisinin yönetiminde kullanılan manevraların birincil, ikincil ve üçüncül olarak tanımlandığı, en yaygın olarak McRoberts, Rubin, Wood ve Gaskin manevralarının kullanıldığı bildirilmektedir. Ancak etkinlik ve güvenlik bakımından hiçbir manevranın tek başına bir diğerine göre üstünlüğü bulunmamaktadır. Hangi müdahalenin kullanılacağı, doğuma yardım eden sağlık çalışanının bilgi, tercih ve deneyimine bağlı olarak değişebilir. Ancak yapılan müdahalenin en az invazivden başlanarak daha invazive doğru olması gerekmektedir. Sonuç olarak, omuz distosinin öngörülemeyen ve önlenemeyen, çok ciddi maternal ve neonatal sonuçları olan önemli bir durum olduğu, önlenmesi, erken tanısı ve yönetiminde sistematik bir yaklaşımın kullanılması gerektiği anlaşılmaktadır. Ebelere simülasyon eğitimi yolu ile omuz distosisinin yönetimi konusundaki beceri kazandırılması ya da mevcut bilgi ve becerilerinin iyileştirilmesi ve sürecin yönetimine ilişkin kanıta dayalı bir standardizasyonun oluşturulması ile daha iyi sonuçlar elde edilebilir.

Anahtar Kelimeler:

Omuz Distosisi, Ebelik, Eğitim, Bakım

Shoulder Dystocia: Place in Midwifery Education and Practice

Shoulder dystocia is an emergency obstetric condition which can unpredictable and unpreventable by serious maternal and neonatal complications in approximately 0.15-2.0% of all births. The detection and management of shoulder dystocia is an important issue in midwifery education and practice because it requires advanced midwifery and obstetric knowledge and skills. The aim of this study prepared based on the literature is to share current information about shoulder dystocia and its management. Shoulder dystocia is defined as failure of the birth of the shoulders after the birth of the fetus head. This condition may be the result of a mismatch between the shoulder size of the fetus and the pelvic inlet either as it may occur as jam of anterior or posterior shoulder, or both shoulders. Fetal macrosomia is the most important risk factor for shoulder dystocia. Shoulder dystocia can be successfully managed by midwives and physicians with adequate technical knowledge and skills by the choice and use of appropriate approaches. It has been reported in literature that the maneuvers used in the management of shoulder dystocia are defined as primary, secondary and tertiary, while the most commonly used maneuvers are McRoberts, Rubin, Wood and Gaskin. However, in terms of efficiency and safety, no maneuver has superiority over one another. Which intervention will be used may vary depending on the knowledge, preference and experience who assisted delivery. However, the intervention should be more invasive than the least invasive. As a result, it occurs that shoulder dystocia is an important condition with very serious maternal and neonatal consequences which can unpredictable and unpreventable. Better results can be achieved by providing midwives with skills in the management of shoulder dystocia through simulation training or by improving existing knowledge and skills and by establishing an evidence-based standardization of management of the process.

Keywords:

Shoulder Dystocia, Midwifery, Education, Care,

PDF

___

1. Mehta SH, Sokol RJ. Shoulder dystocia: risk factors, predictability, and preventability. In Seminars in perinatology 2014;38(4):189-193.
2. Güngören A. Omuz distosisi, Turkiye Klinikleri J Gynecol Obst-Special Topics 2016;9(4):39-46
3. Tokmak A et all. Vajinal Doğumun Korkulan Komplikasyonu: Omuz Distosisi. Jinekoloji-Obstetrik ve Neonatoloji Tıp Dergisi 2016; 13(4), 176-183
4. AIP, Fourth Edition Of The Alarm International Program, Chapter 13, Shoulder Dystocıa, (1-13) .Available from: https://tr.scribd.com/document/356733756/AIP-Chap13-Shoulder-Dystocia
5. Gilstrop M, Hoffman MK. An Update on the Acute Management of Shoulder Dystocia. Clinical Obstetrics And Gynecology 2016; 59(4): 813-819.
6. Smith S.Team training and institutional protocols to prevent shoulder dystocia complications. Clinical obstetrics and gynecology 2016;59(4):830-840.
7. Canela CD, Hughes J. Shoulder Dystocia. StatPearls Publishing 2017.[İnternet].Erişim: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK470427/ Erişim tarihir: 01.09.2018
8. Hill MG, Cohen WR. Shoulder dystocia: prediction and management. Women’s Health 2016; 12(2): 251-261.
9. Moni S, Lee C, Goffman D. Shoulder Dystocia: Quality, Safety, and Risk Management Considerations. Clinical obstetrics and gynecology 2016;59(4):841-852.
10. Deneux-Tharaux C, Delorme P. Epidemiology of shoulder dystocia. J Gynecol Obstet Biol Reprod (Paris) 2015;44(10):1234-47.
11. Sentilhes L, et all. Shoulder dystocia: Guidelines for clinical practice-Short text. Journal de gynecologie, obstetrique et biologie de la reproduction 2015; 44(10):1303-1310.
12. Ergen EB. 4500 Gram ve Üstü Fetusların Maternal ve Fetal Sonuçları: Tek Merkez Deneyimi. Zeynep Kamil Tıp Bülteni 2018;49(1):21-23.
13. American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG). Fetal Macrosomia. Practice Bulletin 2016; Number 173.
14.Arık OH, Coşkun T, Leblebicioğlu GA. Obstetrik Brakiyal Pleksus Yaralanmaları. Turkiye Klinikleri J Gynecol Obst-Special Topics 2018;11(1):71-5.
15.Zhang C, et all. Maternal prepregnancy obesity and the risk of shoulder dystocia: a meta‐analysis. BJOG: An International Journal of Obstetrics & Gynaecology 2018; 125(4): 407-413.
16.Gurewıtsch Allen ED. Recurrent Shoulder Dystocia: Risk Factors and Counseling. Clinical Obstetrics And Gynecology 2016; 59(4): 803-812.
17. Schmitz T. Delivery management for the prevention of shoulder dystocia in case of identified risk factors. Journal de gynecologie, obstetrique et biologie de la reproduction 2015; 44(10):1261-1271.
18. Rubin'in modifiye Woods manevrası.[İnternet].Erişim: http://tjodistanbul.org/index. php?option=com_k2&view=item&id=297:omuz-distosisi. Erişim tarihi:01.11.2018
19. Hofmey RGJ, Shwenı PM. Symphysiotomy for feto‐pelvic disproportion. Cochrane database of systematic reviews - Intervention Version published: 17 October 2012.[İnternet]. Erişim: https://www.cochranelibrary.com/cdsr/doi/10.1002/14651858.CD005299.pub3/full?highlightAbstract=withdrawn%7Csymphysiotomi%7Csymphysiotomy. Erişim tarihi:28.01.2019
20. Le Ray C, Oury JF. Management of shoulder dystocia. J Gynecol Obstet Biol Reprod 2015 ;44(10):1272-84
21. Royal College of Obstetricians and Gynaecologists (RCOG). (2012). Shoulder Dystocia. Green–top Guideline 2012; 42(2).
22. Gümüş İİ, et all. Gebelik öncesi vücut kitle indeksi ve gebelikte kilo alımı ile perinatal sonuçlar arasındaki ilişki, Turk J Med Sci 2010; 40 (3): 365-370.
23. Fuchs, F. Prevention of shoulder dystocia risk factors before delivery. Journal de gynecologie, obstetrique et biologie de la reproduction 2015;44(10):1248-1260.
24. Rozenberg P. In case of fetal macrosomia, the best strategy is the induction of labor at 38 weeks of gestation. Journal de gynecologie, obstetrique et biologie de la reproduction 2016;45(9):1037-1044.
25. Magro-Malosso ER, et all. Induction of labour for suspected macrosomia at term in non‐diabetic women: a systematic review and meta‐analysis of randomized controlled trials. BJOG: An International Journal of Obstetrics & Gynaecology,2017; 124(3):414-421.
26. Lopez E, Saliba E. Neonatal complications related to shoulder dystocia. Journal de gynecologie, obstetrique et biologie de la reproduction 2015;44(10):1294-1302.
27. Anğın AD, et all. Doğum Sırasında Omuz Distosisi için Risk Faktörleri ve Perinatal Sonuçları. Şişli Etfal Hastanesi Tıp Bülteni 2014; 48(2):96-101
28.Dahlke JD, Bhalwal A, Chauhan SP. Obstetric emergencies: shoulder dystocia and postpartum hemorrhage. Obstetrics and Gynecology Clinics 2017;44(2): 231-243.
29.O’Berry P, et all. Obstetrical Brachial Plexus Palsy. Current problems in pediatric and adolescent health care 2017; 47(7):151-155.
30. Legendre G, Bouet PE, Sentilhes L. Impact of simulation to reduce neonatal and maternal morbidity of shoulder dystocia. Journal de gynecologie, obstetrique et biologie de la reproduction 2015; 44(10): 1285-1293.
31. Başbuğ M. Omuz Distosisi. Turkiye Klinikleri J Gynecol Obst-Special Topics 2018;11(1):65-70.
32. American College of Obstetricians and Gynecologists. Shoulder dystocia. ACOG Practice Bulletin Obstet Gynecol 2002;40: 100:1045–50.