PLANLAMA TARTIŞMALARINA FARKLI BİR YAKLAŞIM: PLANLAMAYI İNSAN ÜZERİNDEN DÜŞÜNMEK

Planlama kavramı akademik alanyazında çok sayıda çalışmaya konu olmuştur. Bu çalışmalarda kavram hem yapısal hem de işlevsel yönleriyle ele alınmakta ve tar-tışmalar çoğunlukla örgüt/devlet temelli sürdürülmektedir. Kavramın bu şekilde ele alınması tartışmaların insandan kopuk bir şekilde yürütülmesine yol açmak-tadır. Bir başka deyişle planlama konulu metinlerde “insan”, örgütün/devletin veya modern toplumun bir mensubu olma niteliğiyle üye, vatandaş, bürokrat ve hatta değişen planlama niteliğine bağlı olarak müşteri kimlikleriyle konumlandı-rılmaktadır. Bu durum, “insan”ın söz konusu kimliklerinden uzak olarak -salt ha-liyle- yalnızca “insan” olma vasfı üzerinden “planlama” ile kurduğu ilişkinin göz-den kaçırılmasına sebep olmaktadır. Oysa “insan”ın neden planladığı, ne zaman planladığı ve nasıl planladığı gibi sorular üzerinde düşünülmeden herhangi bir ko-nuya ilişkin yapılan planlama çalışmaları eksik kalacaktır. Eş deyişle, alanyazında insan sadece nesne özelliği ile değil; özne niteliğiyle de ön plana çıkarılmalıdır. Bu bağlamda, kamu yönetimi alanındaki çalışmaların geneline sirayet etmiş olan alışkanlıklardan uzaklaşılarak insanın insan olarak adlandırıldığı plan/planlama fikri üzerinde düşünmek gerekmektedir. Böylece planlama teknik ve politik sınır-larından bir nebze de olsa kurtarılmış olacaktır.

A DIFFERENT APPROACH TO PLANNING DISCUSSIONS: TO THINK PLAN-NING IN TERMS OF HUMAN

The concept of planning has been the subject of numerous studies in the acade-mic field. In these studies, the concept is addressed both structurally and functi-onally and discussions on concepts are mostly carried out on the basis of organi-zation and state. The handling of the concept in this way actually deprives the human. In other words, in the texts that are highlighted in the planning “human” is positioned in the sense of being a member of the organization/state or the society as members, citizens, customers, bureaucrats and even as a customer on the basis of changing planning quality. This situation leads to the fact that the relationship between people - is far from the subject identity -and planning has been overlooked. However, in a plain sense, planning work on any subject wit-hout considering the questions such as “why”, “when” and “how” will be in-complete. In other words, human is not just about objectivity; must be foregro-unded by the nature of the subject. In this context, it is necessary to think about the idea of planning/planning for starting the human being as a human being away from the habits that have spread throughout the public administration. Thus the plannig will be rescued from technical and political boundaries to some extent.

PDF

___

Akbulut, Örsan Öcal, “Türkiye’de Planlama Kültürü Üzerine Bir Deneme”, Amme İdaresi Dergisi, C. 35, S. 1, 2002, s. 29-54.
Akçay, Ümit, “Türkiye’de Planlama Deneyimine DPT Üzerinden Bakmak”, Tür-kiye’de Kapitalizmin Gelişimi (Haz. D. Yılmaz, F. Akyüz, F. Ercan, K. R. Yıl-maz, T. Tören ve Ü. Akçay) Dipnot, Ankara 2006, s. 229-255.
Akçay, Ümit, Kapitalizmi Planlamak: Türkiye’de Planlama ve DPT’nin Dönüşümü, Sosyal Araştırmalar Vakfı, İstanbul 2007.
Akdoğan, Argun, “Stratejik Planlama Kavram ve Kuramı Üstüne Değerlendirmeler”, Memleket Mevzuat Dergisi, C. 2, S. 17, 2006, s. 3-9.
Akınhay, Osman (Der.), Piyasa Sosyalizmi Tartışması, Belge, İstanbul 1992.
Akyıldız, Hüseyin, “Tartışılan Boyutlarıyla Homo Economicus”, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, C.13, S. 2, 2008, s. 29-40.
Aslan, Onur Ender, “Devlet Planlama Teşkilatı: 1980 Sonrası Dönüşüm”, Amme İda-resi Dergisi, C. 31, S. 1, 1998, s. 103-123.
Balandier, Georges, Siyasal Antropoloji (Çev. Devrim Çetinkasap), Türkiye İş Ban-kası, İstanbul 2016.
Bircan, İsmail, “Kamu Kesiminde Stratejik Yönetim ve Vizyon”, Planlama Dergisi (Özel Sayı), 2002, s. 11-19.
Boratav, Korkut, Sosyalist Planlamada Gelişmeler, Olgaç Matbaası, Ankara 1982.
Bozkurt, Ömer ve Turgay Ergun, Kamu Yönetimi Sözlüğü (Ed. Seriye Sezen), TO-DAİE, Ankara 2008.
Braidwood, Robert J., Tarih Öncesi İnsan (Çev. Bilgi Altınok) Arkeoloji ve Sanat, İstanbul 1995.
Bronowski, Jacob, İnsanlığın Yükselişi (Çev. Aykut Göker), Say, Ankara 2006.
Childe, Gordon, Tarihte Neler Oldu (Çev. Alaeddin Şenel ve Mete Tuncay), Kırmızı, İstanbul 2014.
Çelebican, Gürcan, “Sosyalist Planlama Kavramı”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fa-kültesi Dergisi, C. 31, S. 1-4, 1974, s. 587-601.
Çevik, Hasan Hüseyin ve Süleyman Demirci, Kamu Politikası: Kavramlar, Aktörler, Süreç, Modeller, Analiz, Karar Verme, Seçkin, Ankara 2012.
Ersoy, Melih, “Planlama Kuramına Giriş”, Kentsel Planlama Kuramları (Der. Melih Ersoy), İmge, Ankara 2012, 9-34.
Faulkner, Neil, Marksist Dünya Tarihi (Çev. Tuncel Öncel), Yordam, İstanbul 2014.
Fayol, Henri, Genel ve Endüstriyel Yönetim (Çev. M. Asım Çolakoğlu) (Haz. Bahadır Akın), Adres, Ankara 2016.
Gulick, Luther and Lyndall Urwick, Papers on the Science of Administration, Insti-tute of Public Administration, New York 1937.
Harari, Yuval Noah, Tanrılardan Hayvanlara Sapiens: İnsan Türünün Kısa Bir Ta-rihi, 24. Baskı, Kolektif, İstanbul 2016.
Hayek, Friedrich, Kölelik Yolu (Çev. Turhan Feyzioğlu, Yıldıray Arsan ve Atilla Yayla) Liberte, Ankara 2015.
İzmirlioğlu, Akın, “Planlama Yaklaşımları ve Türkiye’de Planlama”, Konferanslar Serisi, İktisadi Araştırmalar Vakfı, S. 19, İstanbul 2000.
Kuban, Doğan, “Hayvan ve İnsan”, Herkese Bilim Teknoloji Dergisi, 6 Ocak 2017, C. 41, S. 5.
Küçük, Yalçın, Planlama, Kalkınma ve Türkiye, Tekin, İstanbul 1978.
Leblebici, Doğan Nadi, “Orta Kademe Yöneticilerinin Örgütsel Karar Alma Davra-nışı Üzerine Bir İnceleme: Bir Türk Kamu İktisadi Teşebbüsü Örneği”, Ha-cettepe Üniversitesi İİBF Dergisi, C. 18, S. 1, 2000, s. 181-200.
McNeill, William H., Dünya Tarihi (Çev. Alaeddin Şenel), İmge, Ankara 2007.
Mengüşoğlu, Takıyeddin, İnsan Felsefesi, Doğu Batı, Ankara 2015.
Mıhçıoğlu, Cemal, “Devlet Planlama Örgütünün Kuruluş Günleri”, Prof. Dr. Fadıl H. Sur’un Anısına Armağan, Ankara Üniversitesi SBF, S. 522, Ankara 1983, s. 229-257.
Mises, Ludwig, Bürokrasi, (Çev. Feridun Ergin), Liberte, Ankara 2000.
Neocleous, Mark, Toplumsal Düzenin İnşası: Polis Erkinin Eleştirel Teorisi (Çev. Ahmet Bekmen), H2O, İstanbul 2013.
Onaran, Oğuz, Örgütlerde Karar Verme, Sevinç Matbaası, Ankara 1971.
Önder, Özgür, “Giriş: Karar Verme: Kamu Yönetimi ve Siyaset Bilimindeki An-lamı/Önemi”, Kamu Yönetimi ve Siyaset Biliminde Karar Verme (Der. Özgür Önder ve Fatih Kırışık), Orion, Ankara 2012, s. 1-22.
Önder, Özgür ve Fatih Kırışık (Der), Kamu Yönetimi ve Siyaset Biliminde Karar Verme, Orion, Ankara 2012.
Övgün, Barış, Devlet ve Planlama, Siyasal, Ankara 2010.
Övgün, Barış, “Türk Kamu Yönetiminde Yeni Bir Örgütlenme: Kalkınma Bakan-lığı”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, C. 66, S. 3, 2011, s. 263-281.
Özbek, Meral, Dünden Bugüne İnsan, İmge, Ankara 2000.
Sağlık Bakanlığı, Aile Planlaması, http://ailehekimligi.gov.tr/ana-cocuk-sal/281-aile-planlamas.html, 14.11.2017.
Sezen, Seriye, Devletçilikten Özelleştirmeye: Türkiye’de Planlama, TODAİE, Yayın No: 293, Ankara 1999.
Seyidoğlu, Halil, Ekonomik Terimler: Ansiklopedik Sözlük, Güzem Can, İstanbul 2002.
Soyak, Alkan, “Türkiye’de İktisadi Planlama: DPT’ye İhtiyaç Var mı?”, Doğuş Üni-versitesi Dergisi, C. 4, S. 2, 2003, s. 167-182.
Soyak, Alkan, Ulusaldan Uluslarüstüne: İktisadi Planlama ve Türkiye Deneyimi, Der, İstanbul 2006.
Şenel, Alaeddin, İlkel Topluluktan Uygar Topluma: Geçiş Aşamasında Ekonomik Toplumsal Düşünsel Yapıların Etkileşimi, Birey ve Toplum, Ankara 1985.
Şenel Alaeddin, Kemirgenlerden Sömürgenlere: İnsanlık Tarihi, İmge, Ankara 2006.
Şenses, Fikret, “Gelişme İktisadı ve İktisadi Gelişme: Nereden Nereye?”, Kalkınma İktisadı Yükseliş ve Gerilemesi (Haz. Fikret Şenses), İletişim, İstanbul 2003, s. 93-128.
Türk Dil Kurumu, Güncel Türkçe Sözlük, http://www.tdk.gov.tr/index.php?op-tion=com_gts&view=gts (25.12.2016).
Ülken, Hilmi Ziya, Sosyoloji Sözlüğü, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul 1969.
Vedel, Georges, Siyasi İktidar ve Planlama (Çev. Hamide Topçuoğlu ve Münci Ka-pani), Ajans Türk Matbaası, Ankara 1966.
Weber, Max, Toplumsal ve Ekonomik Örgütlenme Kuramı (Çev. Özer Ozankaya), Cem, İstanbul 2014.
Yılmaz, Aslı, Türkiye’de Planlama Politikası ve Yönetimi: Planlamanın Siyasal İkti-sadı ve Yönetsel Kuruluşu, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi (Yönetim Bilim-leri) Anabilim Dalı, Ankara 2012.
Yılmaz, Cevdet, “Piyasa Ekonomilerinde Ulusal Planlama ve Çeşitli Planlama Yak-laşımları”, Amme İdaresi Dergisi, C. 32, S. 1, 1999, s. 85-101.
Yüksel, Fatih, “Sürekli Değişen Kentsel Faktörler Karşısında Yerel Yönetimlerde Stratejik Planlama Gereği”, Çağdaş Yerel Yönetimler, C. 11, S. 1, 2002, s. 31-41.
http://www.etimolojiturkce.com/ (10.11.2016).
https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp (12.01.2017).
https://www.oxforddictionaries.com/ (10.11.2016).