ORTAOKUL 8. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ZİHNİNDE GÖÇ OLGUSU: BİR METAFOR ANALİZİ

Bu çalışma, kırsal ve kentsel yerleşim alanında yaşayan ortaokul 8. sınıf öğrencilerinin zihninde göç olgusunun nasıl bir yer edindiğini analiz etmek amacıyla yapılmıştır. Bu kapsamda çalışma, öğrencilerin hem sosyal bilgiler dersi kapsamında işlediği, hem de günlük yaşantılarında hakkında sıkça bilgi edindikleri göç olgusu ile ilgili algılarını irdeleyip eğitimcilere veri sağlama amacı da taşımaktadır. Bu çalışmada öğrencilerden “Göç…gibidir; çünkü…” cümlesini tamamlayan bir metin yazmaları istenmiş, bu yolla öğrencilerin göç olgusunu hangi metaforlar üzerinden anlamlandırdığı tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmada yöntem olarak nitel araştırma desenlerinden biri olan olgubilim (fenomenoloji) kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini Ordu’nun Ünye ilçesinde kırsal ve kentsel yerleşim alanında bulunan ortaokullardaki 8.sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Çalışmada öğrencilerin göç olgusunu nasıl anlamlandırdıkları, bu anlamları hangi metaforlar aracılığı ile betimledikleri ve oluşturdukları metaforların hangi kategorilerden oluştuğu araştırılmıştır. Neticede göç olgusunun, öğrenciler tarafından yeni bir hayatın başlangıcı olmaktan, sahip olunan her şeyin yitirilmesine kadar uzanan geniş bir perspektifte algılandığı görülmüştür. Öğrencilerin bu algılarını ifade ederken, geniş hayal dünyalarının yansıması olan çeşitli metaforları kullandıkları tespit edilmiştir. Ayrıca göç olgusuna yüklenen olumlu ve olumsuz anlam bakımından kırsal ve kentsel yerleşim alanındaki öğrenciler açısından belli oranda farklılaşma olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Göç, metafor, sosyal bilgiler eğitimi, ortaokul öğrencileri

PDF

___

Kaynakça
Bal, H. (2011). Kent Sosyolojisi. Isparta: Fakülte Kitabevi
Cin, M. (2008), Sınıf Öğretmeni Adaylarının Yaşadıkları Yere Göre Coğrafya Dersine Karşı Tutumlarındaki Farklılıklar. Kastamonu Eğitim Dergisi, C:16, N.:1,185-190
Çetin, B. & Kılcan, B. & Güneş, C. & Çepni, O. (2015). Examining Secondary School Students’ Perceptions of the Concept of Migration: A Qualitative Study. International Journal of Education. 7(3), 97-120
Çepni, O. (2013). Sosyal bilgiler öğretimi programında yer alan coğrafi kavramlara ilişkin öğrenci algılarınınİncelenmesi .(Doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
Karakuş, U. (2014). Depremi yaşamış ve yaşamamış öğrencilerin deprem algılarının, metafor analizi ile incelenmesi. Doğu Coğrafya Dergisi, 18 (29), 97-116
Kılcan B. (2017). Metafor ve Eğitimde Metaforik Çalışmalar İçin Bir Uygulama Rehberi. B. Kılcan (Ed), Eğitim bilimlerinde metaforların veri toplama aracı olarak kullanılması, örnek bir uygulama içinde (s.93 -112). Ankara: Pegem Akademi.
Lakoff, G. & Johnson M. (2015). Metaforlar: Hayat, Anlam ve dil. (Çev: G.Y. Demir). (1.Baskı). İstanbul: İthaki Yayınları
Özer İ. (2004). Kentleşme, Kentlileşme ve Kentsel Değişme. Bursa: Ekin Kitabevi
Polat, M., Şendur, G., & Şenay, M. (2013). Kentsel ve Kırsal Bölgede Öğrenim Gören Öğrencilerin FEN deposu Eğitim Portalına İlişkin Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2), 370-392. doi:http://dx.doi.org/10.17539/aej.81745
Saban, A. (2009). Öğretmen Adaylarının Öğrenci Kavramına İlişkin Sahip Olduğu Zihinsel İmgeler, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 7(2), 281-326.
Merriam, B.S. (2015) Nitel araştırma: Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber. (Çev Ed:Prof. Dr. Selahattin Turan). İstanbul: Nobel Yayıncılık
Tuna, F. (2013). What do students have in their mental maps about the concept of migration an analysis from Turkey. The International of Social Sciences, 9(1), 62-70.
Tümertekin E., Özgüç, N. (2004). Beşeri Coğrafya: İnsan, Kültür, Mekan. İstanbul: Çantay Kitabevi
Zeren, M. (2014). Üniversite Öğrencilerinin Gözü ile Coğrafya Eğitimcisi: Bir Olgubilim Araştırması. Doğu Coğrafya Dergisi, 20(33), 189-208
Yıldırım, A., H. Şimşek (2016) Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayıncılıkhttp://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5a9b0ecbb42c60.95281049 adresinden 15 Şubat 2018 tarihinde edinilmiştir.