MESLEK ETİĞİ EĞİTİMİNE POZİTİF BİR YAKLAŞIM: KÜLTÜRLEŞTİRME MODELİ
Bu kavramsal çalışmada, ülkemizde Psikolojik Danışma ve Rehberlik meslek etiği eğitiminde görece az bilinen bir yaklaşım olan Pozitif Etik yaklaşımının (diğer adıyla Kültürleştirme Modeli) kuramsal temeli, sınıf içi etkinlikleri ve ülkemizde uygulanabilirliği konuları sunulmaktadır. Bu amaçla, pozitif etik konusundaki uluslararası psikolojik danışma alan yazını taranmıştır. Daha önce ülkemiz alan yazınına kitap çevirisiyle (Knapp & VandeCreek, 2010) katılan pozitif etik yaklaşımı, bu makalede tekrar ele alınarak yaklaşımın ülkemizde etik eğitimi veren psikolojik danışman eğitimcileri arasında yaygınlaşmasına ve bu yaklaşımın önemi konusunda bilinç artışına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. Bu bağlamda kültürleştirme modeli, pozitif etikte önemli bulunan üç ana tema olan kişisel, mesleki ve küresel farkındalık kavramları ile pozitif yaklaşımlı etik karar alma ve meslek etiği öğretiminde öğretim elemanları tarafından kullanılabilecek sınıf içi pozitif etik uygulamaları ayrıntılı biçimde açıklanmaktadır. Tartışma kısmında, pozitif etik yaklaşımının Psikolojik Danışma ve Rehberlik lisans/ lisansüstü programlarında meslek etiği öğretiminde kullanımına ilişkin öneriler verilmektedir. Psikolojik Danışma ve Rehberlik hizmetlerinin takımyönelimli doğasından hareketle, gerek meslek etiği eğitiminin, gerekse pozitif etik yaklaşımının diğer eğitim fakültesi programları ile Pedagojik Formasyon Eğitimi Sertifika programlarının müfredatlarına ve hizmet içi eğitim etkinliklerine yaygınlaştırılmasına ilişkin uygulama önerileri de sunulmaktadır. Pozitif etik uygulamalarının etkililiğinin test edilmesi için yapılacak görgül araştırmalara olan ihtiyaca da değinilmektedir.
A POSITIVE APPROACH TO ETHICS EDUCATION: AN ACCULTURATION MODEL
This conceptual study presents the theoretical basis, classroom activities and applicability of Positive Ethics (also known as the Acculturation Model) in teaching counseling ethics in Turkey. For this purpose, international positive ethics literature is reviewed. The approach was earlier introduced to the national literature with a book translation (Knapp & VandeCreek, 2010). The present study is expected to increase awareness regarding the approach and contribute to its popularity among counselor educators that teach ethics in Turkey. In this regard, main themes of personal, professional and global awareness, positive ethical decision making and in-class positive ethics practices are described in detail. In the discussion section, recommendations regarding the utilization of positive ethics in undergraduate/ graduate Guidance and Counseling programs are provided. Due to the team-oriented nature of Guidance and Counseling services, practical recommendations regarding the infusion of a positive ethics approach to the curricula of other education faculty programs, in-service training and Pedagogical Formation Training Certificate programs are provided. Finally, the need for future research testing the efficacy of positive ethics methods is adressed.
___
- Abramovitch, H. (2007). Stimulating ethical awareness during training. Journal of Analytical
Psychology, 52, 449-461.
- Anderson, S. K. (2009). A proactive approach to teaching ethics from the inside out. Career
Planning and Adult Development Journal, 25, 1, 134-146.
- Anderson, S. K. (2015). Morally sensitive professionals. Mover, D., Vandenberg, P., & Robison,
W. (Ed.). Developing moral sensitivity. (s. 188-204) içinde. Londra: Routledge.
- Anderson, S. K. & Handelsman, M. M. (2010). Ethics for psychotherapists and counselors: A
proactive approach. Elektronik Baskı . doi: 10.1002/9781444324303
- Anderson, S. K. & Handelsman, M. M. (2013). A positive and proactive approach to the ethics of
the first interview. Journal of Contemporary Psychotherapy, 43, 3-11. doi:
0.1007/s10879-012-9219-3
- Bashe, A., Anderson, S. K., Handelsman, M. M., & Klevansky, R. (2007). An acculturation
model for ethics training: The ethics autobiography and beyond. Professional Psychology:
Research and Practice, 38, 60-67. doi: 10.1037/0735-7028.38.1.60
- Beauchamp, T. L. & Childress, J. F. (2001). Principles of biomedical ethics. 5. Baskı. Oxford:
Oxford University Press.
- Berry, J. W. (1980). Acculturation as varieties of adaptation. Padilla, A. (Ed.), Acculturation:
Theory, models and findings. (ss. 9-25) içinde. Boulder: Westview.
- Berry, J. W., & Sam, D. (1997). Acculturation and adaptation. Berry, J. W., Segall, M. H., ve
Kagitcibasi, C. (Ed.), Handbook of cross-cultural psychology (s. 291-326) içinde. Boston:
Allyn & Bacon.
- Corey, G., Schneider Corey, M. & Callanan, P. (2005). An approach to teaching ethics courses in
human services and counseling. Counseling & Values, 49, 3, 193-207.
- Çetinkaya, R. S. (2015). Counseling ethics education at Turkish universities in a European
context: A content analysis of Bologna process Ethical and Legal Issues in Counseling
course syllabi. 7. Uluslararası Eğitim Araştırmaları Kongresi, Muğla Sıtkı Koçman
Üniversitesi, Muğla, Türkiye.
- Dewey, J. (1910). How we think. Boston: Heath & Co. 4 Şubat, 2017 tarihinde indirildi.
https://archive.org/details/howwethink000838mbp
- Foster, D. & Black, T. G. (2007). An integral approach to counseling ethics. Counseling &
Values, 51, 221-234.
- Glanzer, P. L. & Ream, T. C. (2007). Has teacher education missed out on the “Ethics Boom”? A
comparative study of ethics requirements and courses in professional majors of Christian
colleges and universities. Christian Higher Education, 6, 4, 271-288. doi:
/10.1080/15363750701268277
- Gottlieb, M. C., Handelsman, M. M., & Knapp, S. (2008). Some principles for ethics education:
Implementing the acculturation model. Training and Education in Professional
Psychology, 2, 123-128. doi: 10.1037/1931-3918.2.3.123
- Handelsman, M. M., Gottlieb, M. C., & Knapp, S. (2005). Training ethical psychologists: An
acculturation model. Professional Psychology: Research and Practice, 36, 59-65. doi:
10.1037/0735-7028.36.1.59
- Handelsman, M. M., Knapp, S., & Gottlieb, M. C. (2009). Positive ethics: Themes and variations.
In Lopez, S. J. ve Snyder, C. R. (Ed). Oxford Handbook of Positive Psychology. İkinci
Baskı. New York, NY: Oxford University Press.
- Knapp, S. J., & VandeCreek, L. (2006). Practical ethics for psychologists: A positive approach.
Washington, DC: American Psychological Association.
- Knapp, S. J., & VandeCreek, L. (2010). Psikologlar için pratik etik: Pozitif yaklaşım (M. Yılmaz,
M. E. Sardoğan, T. F. Karahan, S. B. Çelik, Çevirmenler). Ankara: Mentis (Orijinal Baskı
2006).
- Milli Eğitim Bakanlığı. (2015). Eğitim-öğretim hizmeti verenler için mesleki etik ilkeler
genelgesi. 4 Şubat, 2017 tarihinde indirildi.
https://ikgm.meb.gov.tr/genelge_gorus_yonerge/ET%C4%B0K%20GENELGE.pdf
- Sperry, L. (2006). The ethical and professional practice of counseling and psychotherapy. MA:
Pearson Education Inc.
Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği (2006). Psikolojik Danışma ve Rehberlik
alanında çalışanlar için etik kurallar. Ankara: Türk PDR-Der.
- Yüksek Öğretim Kurulu. (2007). Eğitim Fakültelerinde uygulanacak programlar. 4 Şubat, 2017
tarihinde indirildi.
http://www.yok.gov.tr/egitim/ogretmen/yeni_programlar_ve_icerik.htm
- Yüksek Öğretim Kurulu. (2014). Pedagojik formasyon eğitimi sertifika programına ilişkin usul
ve esaslar. 4 Şubat, 2017 tarihinde indirildi. http://www.yok.gov.tr/web/guest/icerik/-
/journal_content/56_INSTANCE_rEHF8BIsfYRx/10279/7052802