İki Dilli Türk Çocuklarına Temel Beceri ve Temel Değerlerin Öğretiminde Nasrettin Hoca Fıkralarının Yeri1

İki dilli Türk çocuklarına ana dili öğretiminin Millî Eğitim Bakanlığı tarafından yapıldığı ülkelerde derslerde Bakanlıkça hazırlanan öğretim programı ve ders kitapları esas alınmaktadır. Bu derslerle iki dilli Türk çocuklarının hem ana dillerine ait temel dil becerilerini geliştirilmesi hem hedeflenmektedir. Beklenen hedefe ulaşmak için ana dili öğretimi etkinliklerinin çok titiz ve sistemli bir şekilde yürütülmesi gerekir. Ana dili öğretimi etkinlerinde okuma ve dinleme metinleri ilk sırada kullanılan ders materyalleridir. Metinler aracılığı ile dil becerilerinin öğretimi ve kültür aktarımı yapılabilmektedir. Nasrettin Hoca'ya ait fıkra metinleri, iki dilli Türk çocukları için temel dil becerilerinin öğretiminde ve kültür aktarımında kullanılabilecek en uygun metinlerdendir. Bu çalışmada Yurt Dışındaki Türk Çocukları İçin Türkçe ve Türk Kültürü Dersi Öğretim Programı (1-10. Sınıflar) kapsamında, iki dilli Türk çocuklarına temel beceri ve temel değerlerin öğretiminde hangi Nasrettin Hoca fıkralarından yararlanılabileceği ve bu fıkraların temel becerilerle değerlerin öğretiminde nasıl kullanılabileceğine ilişkin önerilerde bulunulmuştur. Nitel araştırma yönteminin kullanıldığı çalışma, doküman incelemesine göre desenlenmiştir. Verilerin analizinde betimsel analiz kullanılmıştır. Yapılan inceleme sonunda temel beceri ve temel değerlerin öğretiminde her bir temel beceri (Türkçeyi doğru, güzel ve etkili kullanma, bilgi teknolojilerini kullanma hariç) ve temel değerler (vatanseverlik hariç) için kullanılabilecek Nasrettin Hoca fıkrasının olduğu tespit edilmiştir.

The Role Of Nasreddin Hodja Stories In Teaching Of The Basic Skills And Values To Bilingual Turkish Children

The curriculum and course books that are prepared by the Ministry are based in the countries where native language education is provided by the Ministry of National Education for bilingual Turkish children. The aim of such courses is to enable bilingual Turkish children to improve their basic language skills concerning their native languages, to have cultural values and to be aware of their cultural values. In order to achieve the aim expected, the activities of native language teaching need to be conducted with a great attention and systematically. Reading and listening texts are the course materials that are used most in native language teaching activities. By means of the relevant texts, both language skills can be taught and cultures can be transferred through the same texts. Nasreddin Hodja stories are one of the most appropriate text types for bilingual Turkish children in teaching of basic language skills and transferring cultures. Within the scope of Curriculum of Turkish and Turkish Culture Course for Turkish Children Living Abroad (1th10th grades), the suggestions have been proposed for the questions of which Nasreddin Hodja stories can be used in the teaching of basic skills and values for bilingual Turkish children, and how these stories can be used in the teaching of basic skills and values. Qualitative research method has been used in the study which was designed in accordance with document analysis. Descriptive analysis has been used in the analysis of the data. As a result of the examination made, it has been identified that Nasreddin Hodja stories that can be used in the teaching of basic skills (except for information technologies, Accurate, good and efficient use of Turkish) and basic values (except for patriotism) are available.

___

Akkaya, A. (2013). Yabancılara Türkçe öğretimi kapsamında fıkralar: Nasreddin Hoca fıkraları. Millî Folklor, 25 (100), 171-181.

Barın, E. (2008). Yabancılara Türkçe öğretiminde Nasrettin Hoca fıkralarının yeri. Türk Yurdu Dergisi, 255, 61-63.

Brisk, M. E. (2006). Bilingual education from compensatory to quality schooling. New Jersey London: Lawrence Erlbaum Assocıates, Publıshers Mahwah.

Can, N. ve Can, M. (2009). Yurtdışında bulunan Türk çocuklarının eğitimleriyle ilgili sorunları ve çözüm önerileri. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 1, 112-130.

Cenoz, J. (2012). Bilingual educational policy in higher education in the Basque country. Language, Culture And Curriculum, 25(1), 41-55.

Cummins, J. (2001). Bilingula children's mother tongue:why is it important for education? Sprogforum, 7(19), 15-20.

Çavuşoğlu, A. (2006). Ana dili, edinimi, önemi ve geliştirilmesi. Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 11 (1), 37-46.

Güzel, A. (2010). İki dilli Türk çocuklarına Türkçe öğretimi (Almanya örneği), Ankara: Öncü Kitap.

Hamers, J. F. ve Blanc, M.H.A. (2000). Bilinguality and bilingualism, London: Cambridge University Press.

Millî Eğitim Bakanlığı (2009). Yurt dışındaki Türk çocukları için Türkçe ve Türk kültürü dersi öğretim programı (1-10. sınıflar). Ankara.

Oğuz, V. ve Köksal Akyol, A. (2015). Problem çözme becerisi ölçeği (PÇBÖ) geçerlik ve güvenirlik çalışması. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44(1), 105-122.

Tekşan, K. (2012). Türkçe dersi öğrenme alanları açısından Nasrettin Hoca fıkralarının kullanılabilirliği. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9 (17), 271-287.

Temizkan, M. (2011). Türkçe öğretiminde yaratıcı düşünmeyi geliştirme bakımından Nasreddin Hoca fıkraları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 195-223.

Tokmakçıoğlu, E. (2004). Bütün yönleriyle Nasreddin Hoca. İstanbul: Geçit Kitabevi.

Uysal, B. (2016). Yaratıcılık ve yaratma algısının sanatsal, eğitsel ve ilahi yansımaları, Gıyasettin Aytaş (Editör). Türkçe Eğitiminde Algı (s. 51-69). Ankara: Akçağ Yayınları.

Wald, B. (1974). Bilingualism, Annual Review of Anthropology, 3, 301-321.

Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.