Hafıza Kutusu: Bir Kentsel Kolektif Bellek Deneyi(mi)

Kentsel tasarımda kullanıcı katılımına verilen önem son yıllarda tüm dünyada artış göstermektedir. Türkiye’de de gerek yerel yönetimlerin teşviği, gerekse sivil insiyatifler ve mahalle örgütlenmeleriyle kentsel mekânların şekillenmesini gözlemlemek mümkündür. Buradan yola çıkan bu çalışma, 1960’lardan bu yana İzmir Güzelyalı’da yer alan bir kültür mekânının mahalleli eliyle dönüşümünü inceler. Sözlü tarih çalışmalarına yeni bir yöntem önerisi sunar ve mahallelinin ne denli etkin olduğunu okumak adına bir hatırlama süreci kurgular. Bu kurgu, kolektif bellek üzerinden kamusal bir yerleştirme olup, anlatılar ardındaki kolektif motivasyonu inceler. Amaç, geçmişi günümüzde okuyarak, kentsel mekânlarda yeni sivil eylemlere ışık tutmaktır.

Memory Box: An Experiment in Urban Collective Memory

Worldwide, attention to user participation in shaping urban environments has grown in recent years. In Turkey it can be seen in the efforts of local authorities, civil initiatives and neighborhood organizations. This study examined the bottom-up transformation of a cultural space that exists in Izmir since the 1960s, in the neighborhood of Güzelyalı. A new technique in oral history studies of simulating and curating a remembering process was proposed to reveal how civic empowerment developed and operated. The process examined the narratives behind collective action through a reading of the collective memory. Re-reading the past in the present can generate new processes of civic engagement and action in urban spaces.

___

  • Connerton, P. (1999) Toplumlar Nasıl Anımsar? (Çev: A. Şenel) İstanbul, Ayrıntı Yayınları.
  • Daniel N. Stern. (2004) The Present Moment in Psychotherapy and Everyday Life, New York, W.W. Norton & Company.
  • Doğu, T., Yatağan N., Özmen, G. (2014) “Bir Vaka Olarak Mahalle(m): Kent ve Kentli İlişkisine Bir Bakış”, Kentlerin Geleceği, Dünya Şehircilik Günü 38. Kolokyumu, İstanbul.
  • Draaisma, D. (2007) Bellek Metaforları Zihinle İlgili Fikirlerin Tarihi (Çev: G. Koca) İstanbul, Metis Yayınları.
  • Freund, A. (2015) “Under Storytelling’s Spell? Oral History in a Neoliberal Age”, Oral Hist Rev, 42 (1), s. 96-132.
  • Halbwachs, M. (1992) On Collective Memory, University of Chicago. Abelmann, N., Davis, S., Finnegan, C., Miller, P. (2009) “What is StoryCorps, Anyway?”, Oral Hist Rev, 36 (2), s. 255-260.
  • Nora, P. (2006) Hafıza Mekânları. (Çev: M. E. Özcan), Ankara, Dost Kitabevi.
  • Rossi, A. (2006) Şehrin Mimarisi, (Çev: N. Gürbilek), İstanbul, Kanat Yayınları.
  • Schudson, M. (2007) “Kolektif Bellekte Çarpıtma Dinamikleri”, Cogito. Bellek: Öncesiz, Sonrasız (50), s. 179-199.
  • Choi, Amy S. (2015). The art of storytelling, according to the founders of StoryCorps and Humans of New York. [Erişim tarihi 20 Temmuz 2015]
  • [Erişim tarihi 20 Temmuz 2016]
  • [Erişim tarihi 20 Temmuz 2016]
  • [Erişim tarihi 12 Haziran 2017]
  • [Erişim tarihi 12 Haziran 2017]
  • Güneş Kiper, Röportaj (Video Kaydı), 7 Nisan 2016.
  • Salim Çetin, Röportaj (Video Kaydı), 18 Nisan 2016.
  • Sabri Özazar, Röportaj (Video Kaydı), 2 Şubat 2016.
  • Güven Yağtu, Röportaj (Video Kaydı), 7 Nisan 2016.