Z. Nurdan BAYSAL, Nilüfer Bircan KAYA, Gökçen ÜÇÜNCÜ

İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinde bilimsel yaratıcılık düzeyinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi1

Yaratıcılık hem bir süreç, hem de bu sürecin sonunda ortaya özgün bir ürün koyma olarak ele alınabilir. Bilimsel yaratıcılık ise; yeni bir ürün ortaya koyma, bir ürünü geliştirirken hangi basamakların kullanıldığına yani problemin nasıl çözüldüğüne ve problemin nasıl fark edildiğine bağlıdır. Bu çalışmada ilkokul 4. sınıf öğrencilerinde bilimsel yaratıcılık düzeyinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma tarama tipi nicel bir araştırmadır. Araştırmanın çalışma grubunu İstanbul İli Bağcılar ilçesinde yer alan toplam 75, 4. sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Veriler öğrencilere uygulanan "Bilimsel Yaratıcılık Anketi" ile toplanmıştır. "Bilimsel Yaratıcılık Anketi" Hu ve Adey (2002) tarafından hazırlanmış olup; Kadayıfçı (2008) tarafından Türkçe'ye uyarlanmıştır. Ayrıca öğrencilerin cinsiyet, anne-baba eğitim durumu ve akademik başarı puanlarına dair bilgilerini belirlemek amacıyla "Kişisel Bilgiler Formu" kullanılmıştır. Öğrencilerin bilimsel yaratıcılık düzeyleri cinsiyete ve anne-baba eğitim durumuna göre anlamlı bir farklılık göstermemiştir. Bilimsel yaratıcılık düzeyleri ile fen ve teknoloji dersi akademik başarı düzeyi arasında ise anlamlı bir farklılığa rastlanmıştır.

Examination of scientific creativity level of fourth grade students in terms of several variables

Creativity can be described as both a process and generating an original outcome at the end of this process. Scientific creativity requires awareness of the steps that are taken and the problems which are solved during the process of generating an outcome. Th e purpose of this study was to examine the fourth-grade students' scientific creativity levels in terms of several variables. Th e research was quantitative in nature. Th e participants were 75 fourth-grade students located in the district of Bağcılar, Istanbul. Th e data was collected through administering the "Scientific Creativity Survey" to the participating students. Th is survey was devoloped by Hu and Adey (2002) and adapted to Turkish by Kadayıfçı (2008). Also, in the current investigation, "Personal Info Form" was used to determine students' gender, parents' educational levels and students' achievement in science and technology course. Th ere was no significant diff erence between scientific creativity levels of students and their gender and parents' educational levels. On the other hand, a significant diff erence was detected between students' scientific creativity levels and their achievement in science and technology course.

___

Aktamış, H. & Ergin, Ö. (2007). Bilimsel süreç becerileri ile bilimsel yaratıcılık arasındaki ilişkinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 11-23.

Aral, N. & Can-Yaş ar, M. (2011). Altı yaş çocuklarının yaratıcı düş ünme becerilerine sosyoekonomik düzey ve anne baba öğ renim düzeyinin etkisinin incelenmesi. Kuramsal Eğ itim Bilim, 4(1), 137-145.

Atay, Z. (2009). Okul öncesi eğ itim kurumlarına devam eden 5-6 yaş öğ rencilerinin yaratıcılık düzeylerinin yaş , cinsiyet ve ebeveyn eğ itim durumlarına göre incelenmesi: Ereğ li örneğ i.

(Yayınlanmamış Doktora Tezi), Selçuk Üniversitesi, Konya.

Erdoğ du, M. Y. (2006). Yaratıcılık ile öğ retmen davranış ları ve akademik baş arı arasındaki iliş kiler. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 5(17), 95-104.

Getzels, J. W. (1975). Problem-finding and the inventiveness of solutions. Journal of Creative Behavior, 9(1), 12-18.

Hu, W. & Adey, P. (2002). A scientific creativity test for secondary school students. International Journal of Science Education, 24(4), 389-403.

Kadayıfçı, H. (2008). Yaratıcı düşünmeye dayalı öğretim modelinden öğrencelerden maddelerden ayrılması ile ilgili kavramları anlamalarına ve bilimsel yaratıcılıklarına etkisi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

Karasar, N. (2006). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.

Koray, Ö. (2004). Fen eğitiminde yaratıcı düşünmeye dayalı öğrenmenin öğretmen adaylarının yaratıcılık düzeylerine etkisi, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 40, 580-599.

Kılıç, B. (2011). İlköğretim sekizinci sınıf öğrencilerinin bilimsel yaratıcılık ve bilimsel tutum düzeylerinin belirlenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.

Kılıç, B. & Tezel, Ö. (2012). İlköğretim sekizinci sınıf öğrencilerinin bilimsel yaratıcılık düzeylerinin belirlenmesi, Türk Fen Eğitimi Dergisi, 9(4), 84-101.

Ma, X., & Wilkins, J. L. (2002). Th e development of science achievement in middle and high school: Individual diff erences and school eff ects. Evaluation Review, 26(4), 395-417.

Matud, M. P., Rodríguez, C. & Grande, J. (2007). Gender diff erences in creative thinking. Personality and Individual Diff erences, 43(5), 1137- 1147. Retrieved February 3, 2010, from http://cat.inist.fr/?aModele=aff icheN&cpsidt=18957305.

Mıhladız, G. & Duran, M. (2010). İ lköğ retim öğ rencilerinin bilime yönelik tutumlarının demog-rafik değ iş kenler açısından incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğ itim Fakültesi Dergisi, 10(20), 100-121.

Mohammed, A. (2006), Investigating the scientific creativity of fift h-grade students. (Unpublished doctoral dissertation), Arizona Üniversitesi, USA.

Shukla, J. P. & Sharma, V. P. (1986). Sex diff erences in scientific creativity. Indian Psychological Review, 30(3), 32-35.

Torrance, E. P. (1972). Predictive validity of the torrance tests of creative thinking. Journal of Creative Behavior, 6, 236-252.