Kur’ân Sûrelerini İslâm Ansiklopedisi’nden Okumak

“Bize ve dünyaya kaynak” sloganıyla yayımlanmaya başlanan Türkiye Diyânet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İslâm’ı doğru tanıtan ve ortaya atılmış olan birtakım yanlış oryantalistik iddiaları da tashih eden ciddi bir eser niteliğindedir. Çoğunlukla Türk ilim adamlarının telifleriyle hazırlanan Ansiklopedi, dünya çapında bir ilgiye mazhar olmaktadır. Bu makalede Ansiklopedi’nin ilk yirmi bir cildinde yer alan Kur’ân sûrelerinin tanıtımına dair bazı maddeler çeşitli yönleriyle incelenmiştir. Sûrelerin tanıtımında ortaya çıkan bazı eksiklikler düzeltilmeye çalışılmıştır

Reading the Qur’anic Chapters (Surah) Through the Encyclopaedia of Islam

The Encyclopaedia of Islam of Turkish Religious Foundation that began to be published with the slogan of “resource for us and the world” is a serious work which introduces Is- lam accurately and corrects some wrong orientalistic claims that were put forth. Mostly prepared by Turkish scholars, The Encyclopaedia has met a profound interest all over the world. In this article, some entries of the first twenty-one volumes of The Encyclopaedia that are about the Qur’anic chapters were examined in terms of various aspects and some deficiencies in introducing the chapters were tried to be corrected

Keywords:

The Encyclopaedio of Islam of TRF, The Qur’an, Surah, Relationship The Reason of Revelation.,

PDF

___

Ateş, Abdurrahman, “Keşfü’l-Esrâr: Bilimsel Tefsir Hareketinin XIX. Asırdaki İlk Muharriki”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, yıl. 2003/XLIV, S. 1, Ankara 2003.
Ateş, Süleyman, Yüce Kur’ân’ın Çağdaş Tefsiri, Yeni Ufuklar Neşriyat, İstanbul ty.
Aydemir, Abdullah, “Abese Sûresi”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 1988, I, 306.
Bardakoğlu, Ali, “Delil [Fıkıh]”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 1994, IX, 138-140.
Halebî, Ali b. Burhânüddîn, es-Sîratü’l-Halebiyye fî Sîrati’l-Emîni’l-Me’mûn, Dâru’l-Ma’rife, Beyrut 1400.
Çalışkan, İsmail, “Kur’an Muhtevasının Epistemolojik Taksimi -Kur’an’da Her Bilginin Var Olduğu Söylemine Eleştirel Bir Yaklaşım-“ Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi D, yıl. 2003/VII, S.1.
Derveze, Muhammed İzzet, et-Tefsîru’l-Hadîs, Dâru İhyâi’l-Kütübi’l-Arabiyye, Kâhire 1383.
Dihlevî, Şâh Veliyyullâh, el-Fevzü’l-Kebîr fî Usûli’t-Tefsîr, çev. Mehmed Sofuoğlu, Çağrı Yay., İstanbul 1980.
Duman, Zeki, Beyânu’l-Hak (Kur’ân-ı Kerîm’in Nüzûl Sırasına Göre Tefsiri), Fecr Yay., Ankara 2006.
Elmalılı, Muhammed Hamdi Yazır, Hak Dîni Kur’ân Dili, Bedir Yay., İstanbul 1993.
Erkol, Ahmet, “Nassın Anlaşılmasında Te’vil ve Müteşâbih Sorunu”, DÜİFD, yıl. 2006/VIII, S. II.
Eroğlu, Muhammed, “Asr Sûresi”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 1991, III, 502.
Heyet, Kur’ân Yolu, Diyânet İşleri Başkanlığı Yay., Ankara 2007.
Işık, Emin, “A’râf Sûresi”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 1991, III, 259-261.
--------, “Bakara Sûresi”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 1991, IV, 526-529.
--------, “Beyyine Sûresi”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 1992, VI, 98-99.
--------, “Câsiye Sûresi”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 1993, VII, 161-162.
--------, “Duhâ Sûresi”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 1994, IX, 546.
--------, “Duhân Sûresi”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 1994, IX, 548.
--------, “Fâtır Sûresi”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 1995, XII, 240-241.
--------, “Fâtiha Sûresi”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 1995, XII, 252-254.
--------, “Fecr Sûresi”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 1995, XII, 290-291.
--------, “Felak Sûresi”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 1995, XII, 301-302.
--------, “Fussilet Sûresi”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 1996, XIII, 228-229.
--------, “Hâkka Sûresi”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 1997, XV, 202-203.
--------, “Hicr Sûresi”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 1998, XVII, 456-458.
--------, “Hucurât Sûresi”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 1998, XVIII, 278-279.
--------, “İbrâhîm Sûresi”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 2000, XXI, 351-352.
--------, “İhlâs Sûresi”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 2000, XXI, 537-538.
--------, “A’lâ Sûresi”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 1989, II, 310-311.
--------,“Âdiyât Sûresi”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 1998, I, 386-387.
--------, “Ahkâf Sûresi”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 1998, I, 549-550.
--------, “Ahzâb Sûresi”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 1989, II, 195-196.
--------, “Alak Sûresi”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 1989, II, 333-334.
--------, “Âl-i İmrân Sûresi”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 1989, II, 307-309.
İbn Âşûr, Muhammed Tâhir, et-Tahrîr ve’t-Tenvîr, Dâru Sahnûn li’n-Neşr ve’t-Tevzî, Tûnus 1997.
İbn Hacer, el-Askalânî, Fethu’l-Bârî Şerhu Sahîhi’l-Buhârî, Dâru’l-Ma’rife, Beyrut 1379.
İbn Receb, Zeynüddîn Ebu’l-Ferec Abdurrahmân b. Şihâbuddîn el-Bağdâdî, Fethu’l-Bârî, thk. Ebû Mu’âz Târık b. Avdillâh b. Muhammed, Dâru İbni’l-Cevzî, Demmâm/S. Arabistan 1422.
İbnü’l-Cevzî, Abdurrahmân, Zâdü’l-Mesîr fî ‘İlmi’t-Tefsîr, el-Mektebü’l-İslâmî, Beyrut 1404.
İbnü’l-Hümâm, Kemâlüddîn Muhammed b. Abdülvâhid, Şerhu Fethi’l-Kadîr, Dâru’l-Fikr, Beyrut ty.
Kalın, İbrahim, “Napolyon ile Cebertî Arasında: Modern Döneme Girerken Oryantalizmin Yeni Yüzleri”, Uluslararası Oryantalizm Sempozyumu içinde, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür Müdürlüğü Yay., İstanbul 2007.
Öğüt, Sâlim, “Fâtiha Sûresi [Fıkıh]”, Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 1995, XII, 254-255.
Özgöer, Ahmet Zeki, “İslâm Ansiklopedisi’ne Dâir”, İslâmî Araştırmalar, II (1988), S. 6, Ankara 1988.
Öztürk, Mustafa, Kur’an-ı Kerim Meali/Anlam ve Yorum Merkezli Çeviri, Düşün Yay., İstanbul 2011.
Râzî, Fahruddîn Muhammed b. Ömer et-Temîmî, Mefâtîhu’l-Gayb, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 2000.
Sûyûtî, Abdurrahmân b. Ebû Bekr Celâlüddîn, el-İtkân fî ‘Ulûmi’l-Kur’ân, thk. Muhammed Ebu’l-Fadl İbrâhîm, el-Hey’etü’l-Mısriyyetü’l-‘Âmme li’l-Kitâb, Mısır 1974.
--------, el-Fethu’l-Kebîr, thk. Yusuf en-Nebhânî, Dâru’l-Fikr, Beyrut 2003. Sülün, Murat, “Nefs-i Mutmainne Ayetine Yeni Bir Yaklaşım”, AÜİFD, yıl. 2009/50, S.1, Ankara 2009.
Şener, Abdülkadir, “Abdest”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 1988, I, 68-70.
Taberânî, Ebu’l-Kâsım Süleymân b. Ahmed b. Eyyûb el-Lahmî, Müsnedü’ş-Şâmiyyîn, thk. Hamdî b. Abdülmecîd es-Selefî, Müessesetü’r-Risâle, Beyrut 1984.
Taberî, Muhammed b. Cerîr, Câmi’u’l-Beyân fî Te’vîli’l-Kur’ân, thk. Ahmed M. Şâkir, Beyrut 2000.
Tirmizî, Muhammed b. Îsâ b. Sevra b. Mûsâ b. ed-Dahhâk, Sünenü’t-Tirmizî, thk. A. M. Şâkir-M. F. Abdülbâki-İ. Atve, Şirketü Mustafa el-Bâbî el-Halebî, Mısır 1975.
Topaloğlu, Bekir, “Gâşiye Sûresi”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 1996, XIII, 399.
Uludağ, Süleyman, İslâm’da İnanç Konuları ve İtikadi Mezhepler, Marifet Yay., İstanbul 1996.
Vâhidî, Ebu’l-Hasen Ali b. Ahmed, Esbâbü’n-Nüzûl, Müessesetü’l-Halebî, Kâhire 1968.
Yaman, Ahmet, “Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (DİA) Üzerinde Fıkıh Merkezli Eleştirel Bir Okuma”, Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, yıl. 2000, S. 10.
Yaşaroğlu, Kâmil, “Kalem Sûresi”, Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 2001, XXIV, 247-248.
--------, “Namaz”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 2006, XXXII, 350-357.
Yavuz, Yusuf Şevki, “Müteşâbih”, Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 2006, XXXI, 204-207.
--------, “Peygamber”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 2007, XXXIV, 257-262.
Yılmaz, Mehmet Faik, “Münâsebâtü’l-Âyât ve’s-Süver”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 2006, XXXI, 569-571.