Kur'ân'da erkek egemenliği iddiasının arap dili açısından değerlendirilmesi

Bu çalışma, İslamda kadının konumu hakkında yapılan (haksız) eleştirilerden birisi olan, vahiy dilinin eril dil olduğu ve bu haliyle de kadını bir tür olarak ikincil konuma getirdiği iddiasını konu edinmektedir. Oysa durum bir yönüyle Arap dilinin teknik yapısıyla alakalı bir konudur. Ayrıca Kurân-ı Kerîmin insanı genel format çerçevesinde cinsiyeti ile değil insanlığına göre değerlendiriyor olması, getirmiş olduğu hükümlerle erkek ve kadını aynı seviyeye koyması bu hatalı yorumu kökten reddetmektedir. Bunun ötesinde İslam kadına, iddia edildiği gibi ikinci sınıf bir varlık değil, gelecek nesillerin mürebbiyesi olma hasebiyle özel bir değer atfetmektedir. Çalışmada bu bağlamda Arap Dilinin karakteristik yapısında cinsiyet konusu ve bunun Kurâna yansıması ele alınmıştır. Zira Arap Dilinde, biri (kadınlara ait ferdî veya içtimaî hususî durumun karşılığı) sadece müennes, diğeri de hem müennes ve müzekker birlikte olmak üzere iki türlü hitap tarzı vardır. Bu bağlamda olmak üzere Kurânın (müşterek ve müennesliğine ait) hitap tarzları ile Kurân üslûbunda hedeflenen özel mesaj da çalışmada ayrıca değerlendirilmiştir.

The claim of male domination in terms of arab language in the qur'an

This study covers one of the unjust critiques regarding the issue of women in Islam: Since the language of revelation is masculine therefore the woman as a subject has a secondary importance in it. This study explains this claim by speculating the domination of male over female in the Arabic language and the Qur'an. Also, I used applicable examples that show the generous rhetoric of Qur an, that remove any suspicions and make everything clear. However, one aspect of the case is a matter related to the technical aspects of the Arabic language. According to the general approach to the Qur'an, it is not considering/addressing people in addition to the gender but rather to all humanity. Provisions are brought to men and women at the same level. Beyond that Islam does not see woman as a second-class hu- man being but rather to act as an educator of future generations. We have examined gender in the characteristic structure of the Arabic language and its reflections on the Quranic text. In this frame, we looked at the shared (mushtarak) and feminine phases of the Qur'an and have investigated the intended style of the Qur an.

___

  • Ahmed b. İbrahim b. Hamd, Tavdîhu’l-Makâsid ve Tashîhu’l-Kavâid, thk. Züheyr Şâvûş, el-Mektebu’l- İslâmi, Beyrut 1406.
  • Ahmed Halil Aziz, “Gender Patterns in The Qur’an: A Sociolinguistic Approach”, The American Journal of Islamic Social Sciences, Vol. 12; Num. 3; (Fall,1995) çev. İbrahim H. Karslı, “Kur’ân’da Cinsiyet Kalıpları: Sosyolenguistik Bir Yaklaşım”, Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, yıl. 2004/IV, s. 195-204,
  • Ahmed b. Mustafa el-Merâgi, Ulûmu’l-Belâga, el-Beyân, el-Meânî, el-Bedî’, Beyrut 1984.
  • Akdemir, Hikmet, Belağat Terimleri Ansiklopedisi, Nil yayınları, İzmir 1999.
  • Ateş, Süleyman, “İslamın Kadına Getirdiği Haklar”, İslami Araştırmalar, yıl. 1991/4, C. 5, Ekim 1991.
  • A. R. Nu’mani, Kâmusu’l-Kur’ân, el-Cemi’yye Press, Delhi 1983.
  • Ebû Abdillah, Mustafa b. el-Advî, Silsiletu’t-Tefsîr, Durûsun Savtiyye (http://www. islamweb.net).
  • Ebû Süleyman, Hamd b. Muhammed el-Hattâbî, Me’âlimü’s-Sünen, Şerhu Sünen-i Ebî Dâvûd nşr.
  • Abdüsselam Abdüşşâfî Muhammed, el-Matbaatu’l-İlmiyye, Haleb 1991.
  • İbn Hazm, Ebû Muhammed Ali, el-İhkâm fî Usûli’l-Ahkâm, Dâru’l-Âfâkı’l-Cedîde, Beyrut 1980.
  • İbn Hişâm, Abdullah b. Yusuf, Şerhu Şuzûzi’z-Zeheb fî Marifeti Kelami’l-Arab, eş-Şeriketu’l-Muttahide li’t- Tevzî’, Suriye ty.
  • İbnu’l-Kayyim el-Cevziyye, Muhammed Ebû Abdillah, İ’lâmü’l-Müvakkıîn, thk. M. Muhyiddin Abdulhamid, Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, Mısır 1955.
  • Fâdıl b. Sâlih b. Mehdi, es-Sâmerrâî, Lemesâtun Beyâniyyetun, Dâru Ammâr li’n-Neşr, ve’t-Tevzî’, Amman 2003 (el-Mektebetu’ş-Şâmile).
  • Habanneke, Abdurrahman b. Hasan el-Meydâni, el-Belâgatu’l-Arabiyye, Dâru’l-Kalem, Beyrut 1416.
  • Hamidullah Muhammed, Aziz Kur’an, çev. Abdülaziz Hatip-Mahmut Kanık, Beyan Yay., İstanbul 2000.
  • el-Hayyat, Muhammed Heysem, el-Meratu’l-Muslime ve Kadâyâ’l-Asr, Dâru’l-Fikr, Beyrut 2008.
  • İbn Battal, Ebu’l-Huseyn Abdulmelik, Şerhu Sahîhi’l-Buhari li İbni Battal, Mektebetu’r-Rüşd, Riyad 1423.
  • el-Kazvîni Muhammed b. Abdirrahman, b. Ömer, el-Îdâh fî Ulûmi’l-Belâga, thk. Muhammed Abdulmunim Hafâcî, Dâru’l-Cîl, Beyrut 1993.
  • Kurtubî, Ebû Abdillah Muhammed b. Ahmed el-Ensârî, el-Câmi’ li Ahkâmi’l-Kur’an, Daru’l-Kütübi’l- Mısriyye, Kahire 1964.
  • Matlûb, Ahmed, Mu ́cemu ́l-Mustalahati’l-Belâğiyye ve Tetavviruhâ, Mektebetu Lübnân, Beyrut 1996.
  • Muhammed, Said İsbir - Bilal Cundi, eş-Şamil, Mu’cem fi Ulûmi’l-Luğati’l-Arabiyye ve Mustalahatihâ, Daru’l-avde, Beyrut 1985.
  • el-Mu’tezili, Muhammed b. Ali et-Tîb, el-Mu’temed fî Usûli’l-Fıkh, Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut 1403.
  • Necmuddin, Süleyman b. Abdulkaviy, Şerhu Muhtasarı’r-Ravda, Müessesetu’r-Risale, Beyrut 1987.
  • Nursi Said, Lem’alar, Envar Neşriyat, İstanbul 1996.
  • Sebt, Halid b. Osman, Kavâidu’t-Tefsîr Cem’an ve Dirâseten, Dâru İbn Afvân, Riyad 1426.
  • es-Suheyli, Ebu’l-Kâsim Abdurrahman, Netâicu’l-Fikri fi’n-Nahv, Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut 1992.
  • Tâhiru’l-Mevlevî, Edebiyat Lügatı, nşr. Kemal Edip Kürkçüoğlu, Enderun Kitabevi, İstanbul 1994.
  • Uzunoğlu Vecih, Arapça, Fiil Cümlesi, Dokuz Eylül Üniversitesi Uzaktan Eğitim Yayınları, İzmir 2011.
  • ez-Zebîdî, Muhammed Ebû’-Fayd, Tâcu’l-Arûs, Daru’l-Hidaye, Lübnan 1987.