TÜRKİYE ve BATI ÜLKELERİNDE YÜKSEK DİN ÖĞRETİMİ: NİTELİKSEL BİR KARŞILAŞTIRMA

Cumhuriyet tarihi boyunca Türkiye’de en çok tartışılan konuların başında din-devlet ilişkileri ve din eğitimi konusu gelmektedir. Bunun da temel nedeni, ülke nüfusunun büyük çoğunluğunun Müslüman olmasına rağmen, devlet yapısının laik olmasıdır. Durum böyle olunca, din eğitimi konusu hep tartışma konusu olmuştur. Türkiye’de yüksek din öğretimi ilk olarak 1949 yılında Ankara’da açılan İlahiyat Fakültesi ile başlamış ve bunu ülkenin çeşitli illerinde açılan Yüksek İslam Enstitüleri takip etmiştir. 1982 yılında, tüm yüksek din öğretimi kurumları İlahiyat Fakültelerine dönüştürülmüş ve bu kurumlar 1997 yılına kadar devam etmiştir. Ancak 28 Şubat süreci olarak da anılan 1997 yılından sonra, din eğitiminin diğer alanlarında olduğu gibi, yüksek din öğretimi konusunda da çok ciddi sorunlar yaşanmıştır. Öğrenci sayısı açısından 2004-2005 öğretim yılında en düşük seviyede eğitim öğretim veren ilahiyat fakülteleri, ondan sonra hem fakülte hem de öğrenci sayısı açısından hızlı bir yükselişe geçmiştir. Şu an itibariyle ülkede 100’den fazla ilahiyat fakültesi olup, bunlar yıllık ortalama 17 bin civarında öğrenci almaktadır. Her ne kadar fakülte ve öğrenci sayısında ciddi anlamda artışlar yaşanmasına rağmen, yüksek din öğretimine ilişkin birtakım sorunlar hala varlığını devam ettirmektedir. İşte bu makalede de, bu sorunlara değinilip, batı ülkelerinden bazı örnekler verilerek, nicelikten ziyade niteliğin önemine değinilecektir. Makale birtakım önerilerle son bulacaktır

HIGHER RELIGIOUS INSTRUCTION IN TURKEY AND WESTERN COUNTRIES: A QUALITATIVE COMPARISON

Thorough the history of Republic one of the most discussed topics in Turkey is the question of relationship between state and religion and religious education. The main reason of this is that while the great majority of population is Muslim the structure of the state is secular. For this reason, the issues of religious education have been discussed since the establishment of the Republic. The first higher religious education in Turkey began by opening of Faculty of Theology at Ankara in 1949 and then other higher religious education called “Higher Islamic Institutes” opened in various cities in Turkey followed. All higher religious institutions were transferred to faculties of theology in 1982 and these educational institutions continued in this way up to 1997. However, after 1997, called as 28 February Process, many serious problems were lived in higher religious education as lived other areas of religious education. While the number of students at faculties of theology decreased dramatically in 2004-2005 academic year, after that both the number of faculties of theology and their students’ number began to rise quickly. At the moment, there are more than 100 faculties of theology in the country and they register 17 thousands students at average annually. Although the numbers of faculties and students continue to increase, there are still some important problems concerning higher religious education. This article discusses these problems and gives some examples from the western countries and advocates the quality rather than quantitative. The article concludes some suggestions concerning faculties of theology in Turkey.

PDF

___

Akyürek, S. (2015) ed. Bugünün İlahiyatı Nasıl Olmalıdır? Sorunlar ve Çözümleri, İstanbul: Ensar Yayınları.
Arslan, Aç (2007). “Darulfünun İlahiyat Fakültesi, Fakülte Meclisi’nin Kurulması ve İlk Meclis Zabıtları (1911- 1912)”, Değerler Eğitimi Dergisi, 5 (13), 9-36.
Aydar, H. (2006). “Darulfünun İlahiyat Fakültesi ve Türk Kültür Tarihine Katkıları”, İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı: 13, 297-311.
Bahçekapılı, M. (2012). Türkiye’de Din Eğitiminin Dönüşümü (1997-2012), İstanbul: İlke Yayınları. Din Öğretiminde Kalite Çalıştayları 1, “Yüksek Din Öğretimi, Sorunları ve Çözüm Önerileri,” Çalıştay Raporu, 18-19 Haziran 2014, Konya.
Ev, H. (2012). “Yükseköğretimde Din Eğitimi”, Din Eğitimi, (250-287) Ed. Mustafa Köylü & Nurullah Altaş, Ankara: Gündüz Yayınları.
Freire, P. (1970). Pedagogy of the Oppressed, translated by Myra B. Ramos, New York: Herder and Herder.
Hacınebioğlu, İ. L. (2003). “Batıdaki İlahiyat ve Felsefe Eğitimindeki Bazı Yaklaşımların Türkiye’ye Dönük Uygulanabilirliliği İle İlgili Bir Değerlendirme (İngiltere Tecrübesi)”, Türkiye’de Yüksek Din Eğitiminin Sorunları, Yeniden Yapılanması ve Geleceği Sempozyumu, Isparta.
http://divinity.yale.edu/academics/courses (16.10.2017).
http://en.wikipedia.org. Conrad Grebel University College, PACS 326: Religion and Peacebuilding, instructor: Nathan C. Funk.
https://www.ed.ac.uk/divinity, (16.10.2017).
https://tr.wikipedia.org/wiki/Harvard_%C3%9Cniversitesi, (30.01.2018.
Johnson, T. M.(2004). “Demografic Futures for Christianity and the World”, Religions, Dialog: A Journal of Theology, vol. 43, no. 1, 10-19.
Köylü, M. (2008). “Din Hizmetlerinde Çağdaş Yönelimler ve Faaliyetler: ABD ve Kanada Örneği”, I. Din Hizmetleri Sempozyumu, DİB Yayınları, 2008, 524-541.
Küng, H. (1998). “What is True Religion? Toward an Ecumenical Criteriology”, L. Swidler (Ed.), Toward A Universal Ttheology of Religion, Maryknoll; NY.: Orbis Books, 1988.