TÜRKİYE'DE KENTSEL KATI ATIK YÖNETİMİ: KARŞILAŞTIRMALI BİR ANALİZ

Çevreyi oluşturan öğelerin giderek niteliğini değiştirmesi, çevre sorunlarının artması ve küresel bir nitelik kazanması toplumların çevre sorunlarına daha ciddi olarak eğilmelerine sebep olmuştur. Bunun yanı sıra kaynakların kıt olması ve hızlı bir şekilde tüketilmesi sürdürülebilirlik kavramını gündeme getirerek, gelişme ve çevre arasında dengenin sağlanması gerektiği düşüncesini yaygınlaştırmıştır. Bu kapsamda da kaynakların yeniden ve daha dikkatli, rasyonel kullanımı söz konusu olmuştur. Bu bağlamda da hızlı nüfus artışı ve aşırı tüketim sonucu oluşan katı atıklar da değerlendirilmesi gereken önemli bir kaynak olarak kabul edilmiştir. Katı atıkların değerlendirilmesi sistematik bir yaklaşımla ele alınmış ve yönetilmesi gereken bir konu kabul edilerek katı atık yönetimi kavramı geliştirilmiştir. Katı atıkların toplanması, uzaklaştırılması ve bertaraf edilmesi yerel yönetimlerin sorumluluk alanına girmektedir. Bu hizmetlerin sunulması bütüncül yaklaşımı gerektirmekte, bu da katı atık yönetimiyle gerçekleşmektedir. Toplumların kalkınmışlık düzeylerine, siyasal ve toplumsal özelliklerine göre farklılık gösteren katı atık yönetimi Türkiye’de yerel yönetimler kapsamında belediyeler tarafından gerçekleştirilmektedir. Yerel yönetimlerin sorumlu olduğu bu hizmetlerin, Türkiye’de belediyeler tarafından nasıl yönetildiği, konuyla ilgili ne tür çalışmaların ve projelerin yapıldığı ve belediyelerin bu konuyla ilgili yaşadıkları sorunların belirlenmesi, bunlara getirilebilecek çözüm önerileri bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Aynı minvalde 2004 yılında yapılmış olan çalışma sonuçları karşılaştırma yaparak aradan geçen on yılı aşkın sürede yaşanan gelişim ve değişimleri inceleyerek yerel yönetimlerin katı atık yönetimine gösterdikler ilgi ve önemi analiz etmek çalışmanın bir diğer amacını oluşturmaktadır. Bu çerçevede belediyelerin katı atık hizmetleri ile ilgili faaliyetlerden doğrudan sorumlu olan birim yöneticileri varsa öncelikli olarak bu kişilere ulaşmak hedeflenmiştir. Yöneticiler tarafından doldurulması istenen anket soru formu hazırlanarak ilgili birimlere e- posta, posta, telefon veya görüşme usulüyle ulaştırılacaktır. Elde edilecek anket verileri SPSS paket programı aracılığıyla analiz edilecektir.

MUNICIPAL SOLID WASTE MANAGEMENT IN TURKEY: A COMPARATIVE ANALYSIS

The characteristic of substances which composed environment increasingly has changed, environmental problems have increased and become global haveled society to take more seriously the environmental problems. In addition, the lack of resource sand rapid depletion has brought the concept of sustainability into the agenda, widespreading the need to balance between development and the environment. In this context, there sources have been reused more careful and rationally.Within this context, solid wastes generated as a result of rapid population growth and excessive consumption are accepted as an important resource to be evaluated. The assessment of solid wastes is addressed with a systematic approach and the concept of solid waste management has been developed. Collection, removal and disposal of solid wastes are the responsibility of local governments. Submission of these services requires a holistic approach, which is achieved through solid waste management. Solid waste management which varies according to development level of society and political and social characteristics is carried out by the municipalities covered by local governments in Turkey. These services, which are local government responsible, how it is managed by municipalities in Turkey, what there levanttypes of works and projects are and make clear problems which municipality faced on, and solutions that can be brought to them is the aim of this study. By comparing the results of the study made in 2004 in the sameway, it examines the developments and changes overthepast ten years, and analyze the interests and prospects of local governments in solid waste management is another aim of the study. Within this framework, if there are unit managers who are directly responsible for activities related to the solid waste services of the municipalities, it is aimed to reach them first. The questionnaire form to be completed by the administrators will be prepared and will be delivered to the relevantunitsby e-mail, post, telephone or interview. Survey data obtained will be analyzed by SPSS package program

PDF

___

Akdoğan, Asuman, Sevcan Güleç (2005). “Belediyelerde Katı Atık Yönetimi ve İl Belediyelerinde Gerçekleştirilen Ampirik Bir Araştırma”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, C.14, S.4, 51-78.
Aras, Egemen, Gökhan Demir, Mehmet Berkün (2006). “Katı Atıkların Düzenli Depolanması ve Sızıntı Sularının Sızdırmazlığının Sağlanması”, Zemin Mekaniği ve Temel Mühendisliği Onbirinci Ulusal Kongresi, https://www.researchgate.net/publication/276272258_KATI_ATIKLARIN_DUZENLI_DEPOLANMA SI_VE_SIZINTI_SULARININ_SIZDIRMAZLIGININ_SAGLANMASI_in_Turkish, erişim tarihi, 05.03.2018.
Atık Yönetimi Yönetmeliği (2015), http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/04/20150402-2.htm, erişim tarihi: 03.04.2018
Aynur, Elif (2011). İstanbul’da Oluşan Kentsel Katı Atıklar İçin Yakma ve Gazlaştırma Sistemlerinin Karşılaştırmalı Analizi, İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
Bound, Isa, Stelios Grafakos, Micheala Hordijk, Johan Post (2001). “Quality of Life and Alliances in solid Waste Management, Contributions to Urban Sustainable Development Cities, Vol.18, No.1, 2001, 3-12.
Çoban, Ayşe, Selim Kılıç (2009). “Türkiye’de Yerel Yönetimlerin Çevreye yönelik Politikaları: Konya Selçuklu Belediyesi SELKAP Örneği”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.22, 117-131
Diaz F. Luis, George M. Savage, “Developing Landfill-Guidelines for sites in Developing Countries”, http://jxj.com/wmw/2002-04/developing_landfill.c, Erişim tarihi: 15.07.2002.
Gökçe, Gümüş Funda, Pınar Kırkık Aydemir, Pınar Hasanoğlu, Mustafa Özbay (2015). “Katı Atık Düzenli Depolama Sahalarının ve Vahşi Depolama Alanlarının Islahı ve Bitkilendirilmesi”, Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, S.3, 258-271.
Güleç Sevcan, (2004), Belediyelerde Katı Atık Yönetimi (İl Belediyelerinde Bir Araştırma), Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kayseri.
Güler Birgül Ayman, (2001); Çöp Hizmetleri Yönetimi, TODAİE Yayını, No:32, Ankara,
Gündüzalp, Anıl, Seval Güven, (2016) “Atık, Çeşitleri, Atık Yönetimi, Geri Dönüşüm ve Tüketici: Çankaya Belediyesi ve Semt Tüketicileri Örneği”, http://www.sdergi.hacettepe.edu.tr/makaleler/Atik-CesitleriYonetimi-GeriDonusumVeTuketici.pdf, erişim tarihi: 04.04.2018
Kemirtlek, Aynur, “Entegre Katı Atık Yönetimi”, http://istac.com.tr/contents/44/cevremakaleleri_130838592910380265.pdf, erişim tarihi: 06.03.2018.
Koçak, Yeliz Çakır, Nazan Tuna Oran, Esin Çeber Turfan (2016). “İlköğretim Öğrencilerine Verilen Atıkların Ayrıştırılması Eğitiminin Bilgi Transferi İle Aile Bilgi Düzeyine Etkisi”, Jaren, 2(1), 1-8. Palabıyık Hamit; (2001), “Belediyelerde Katı Atık Yönetimi: İzmir Büyükşehir Belediyesi Örneği ”, Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir,
Palabıyık, Hamit, Derya Altunbaş (2004). “Kentsel Katı Atıklar ve Yönetimi”, Çevre Sorunlarına Çağdaş Yaklaşımlar (ed. Uğur Yıldırım, Mehmet Marin), Beta, İstanbul.
Renkow M., A.R. Rubin (1998). “Does Municipal Solid Waste Composting Make Economic Sense?”, Journal of Environmental Management, Vol.53, 339-347.
Topal Işıl Arslan, Murat Topal (2013). “Kompost Standartları Üzerine Bir Derleme”, Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi, C.2(2), 85-108.
Umut, Meftune Özbakır, Yusuf Volkan Topuz, Meltem Nurtanış Velioğlu (2015). “Çöpten Geri Dönüşüme Giden Yolda Sürdürülebilir Tüketiciler”, CBÜ Sosyal Bilimler Dergisi, C.13, S.2, 263-288.
Umut, Meftune Özbakır, Yusuf Volkan Topuz, Meltem Nurtanış Velioğlu. (1994)Yerel Yönetimlerde Katı Atıkların Toplanması, İmhası ve Değerlendirilmesi, Türk Belediyecilik Derneği-Konrad Adenauer Vakfı Yayınları, Ankara, Aralık
Yılmaz, Abdullah, Yavuz Bozkurt (2010). “Türkiye’de Kentsel Katı Atık Yönetimi Uygulamaları ve Kütahya Katı Atık Birliği (KÜKAB) Örneği”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C.15, S.1, 11-28.
“Atığın Geri Kazanılması”, https://www.izaydas.com.tr/95-izmit_atık_ve_artıkları-aritmayakma_ve_degerlendirme-icerikDetay-atigin_geri_kazanilmasi.html, erişim tarihi: 06.02.2018.