MUHASEBE MESLEK MENSUPLARININ MESLEKİ YARGI KULLANIMINDA GERÇEĞE UYGUN DEĞER YAKLAŞIMINA ETKİLERİ

Gerçeğe uygun değer, mali tabloların şeffaflık ve hesap verebilirliğini artırmakta, muhasebe verilerinin daha yüksek bir kalitede-uygunluğa erişmesi ve mali piyasaların bir firmanın gerçek değerini yansıtmasına yönelik beklentileri arttırmaktadır. Finansal tablolarda yer alan bilgilerin güvenilirliği ve gerçeğe uygunluğu finansal bilgi kullanıcıları açısından oldukça önemlidir. Gerek tarihi maliyet esasına dayanan bilgilerin zaman içerisinde gerçeğe uygun olma vasfını yitirmesi gerekse yaşanan finansal krizler ve küreselleşme olgusuyla beraber, finansal bilgi kullanıcılarının bilgi ihtiyaçlarının farklılaşması nedeniyle, değerlemede gerçeğe uygun değer yaklaşımı her geçen gün önemini daha da artırmaktadır. Gerçeğe uygun değer ölçüm tarihinde piyasa katılımcıları arasında usulüne uygun olarak yapılan bir varlığın satış veya bir borcun ödenmesinde (transferinde) kullanılan fiyat olarak tanımlandığından dolayı burada mesleki yargı ön plana çıkmakta ve mesleki yargı kullanıcıları olan muhasebe meslek mensuplarının bilgi birikimi tecrübeleri ve etik yaklaşımları gerçeğe uygun değerin finansal tablolara yansıtılmasında etkin bir rol alacağı düşünülmektedir.

THE EFFECT OF USING PROFESSIONAL JUDGMENT ON FAIR VALUE ACCOUNTING

Fair value, enhance accountability and transparency of financial statements, increase expectations of accounting data to reach a higher quality-suitability and reflect the real value of financial markets. The reality and reliability of the information in financial statement is quite important for financial information users. Due to the fact that the information on historical cost basis has lost its qualification over time and also financial crises and globalization phenomenon and the information needs of the users of financial information vary, the fair value approach increases its importance and value day by day. As the fair value is defined as the price used for the sale or payment of a liability between the market participants at the date of fair value measurement, the professional judgment rise to prominence and professional judgment users’ experiences and ethic approaches is considered to play an important role on the fair value in the financial statement.

PDF

___

Akdoğan, N. ve Tenker, N., (1992). Finansal Tablolar ve Mali Analiz Teknikleri. Gazi Üniversitesi Basın-Yayın Yüksekokulu Matbaası, 4.Baskı Ankara
Akgün, Melek; Pehlivanlı, Davut; Görünlü, Meltem (2011) A Process design for auditing fair value, International Journal of Economics and Finance 3(3): 160-166.
Akgün, A. (2013). Uluslararası finansal raporlama standartlarının finansal analize etkisi: İMKB’ye yönelik bir araştırma. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 14 (1), 10-26.ss.
Aktaş, Rabia (2013) İlke temelli finansal raporlama standartları nasıl öğretilmeli? TFRS 10 konsolide finansla tablolar standardı örneği”.Mali Çözüm Dergisi, 115: 133-168.
Arıkboğa, Dursun, Şişmanoğlu, Elçin (2016) Türkiye’de bağımsız denetimde mesleki yargı kullanımında karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri. Muhasebe ve Denetime Bakış. (49) : 29-48
Ayçiçek, Fahri (2011) Türkiye Muhasebe Standartlarında Bugünkü değerinden ölçülen varlık ve yükümlülükler. Mali Çözüm Dergisi, 105: 71-90.
Balsarı, Ç.K. & Dalkılıç, A.F. (2007). “Kural Bazlı ve İlke Bazlı Finansal Raporlama Standartlarının Karşılaştırılması”, Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, 81: 105–117.
Bozdemir, Enver (2014) Gerçeğe uygun değer muhasebesinin ertelenmiş vergiler üzerindeki etkisi. Mali Çözüm Dergisi, 121: 77-105.
Dalkılıç, Ali F. (2008) Ulusal ve uluslararası finansal raporlama standartlarında mesleki yargının rolü, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi, İzmir.
Dalkılıç Ali. F. (2008) Mesleki Yargı Sürecinin Muhasebe Standartları Kapsamında İncelenmesi Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Cilt: 10, Sayı:3, 2008
Gökgöz, Ahmet; Şentürk, Ahmet (2015) Borsa İstanbul’da işlem gören şirketlerin gerçeğe uygun değer ölçümü hiyerarşisinde kullandıkları seviye girdilerinin tespiti üzerine bir araştırma. Journal of Accounting, Finance and Auditing Studies, 1(4): 67-80.
Gücenme Gençoğlu, Ü. ve Ertan, Y . (2012). Muhasebe Kalitesini Etkileyen Faktörler ve Türkiye’deki Durum. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (53), 1-24
Güney, Aysel (2014) Değerleme ölçümlerinin Vergi Usul Kanunu ile Türkiye Muhasebe Standartları’na göre karşılaştırılması. 9. Uluslararası Türk Coğrafyası UFRS Sempozyumu Bildiriler Kitabı. 18-19 Ekim 2014, Çatalca.
Ivan, Ionela (2016), The importance of professional judgement applied in the context of the International Financial Reporting Standards, Audit Financial, 14 (10): 1127-1135.
Kaya, Uğur; Dinç, Engin (2007) Türkiye muhasebe standartlarına göre maddi duran varlıkların değerlemesi ve muhasebeleştirilmesi. Çukurova Üniversitesi SBE Dergisi, 16(2): 343-364.
Kaya, Uğur (2016) Finansal bilgi kullanıcıları açısından gerçeğe uygun değer muhasebesi. Muhasebe ve Denetim Dergisi, 1: 138-152.
KGK. (2014) TFRS 13, Ankara: Kamu Gözetimi Kurulu.
Mert, İbrahim (2013) The use of fair value accounting, business outcomes and investor confidence for selected Romanian and Turkish firms. Annales Universitatis Apulensis Series Oeconomica, 15(1): 54-61.
Otlu F. VE Çenberlitaş İ. (2017) TFRS 13 Çerçevesinde Gerçeğe Uygun Değer Yaklaşımları ve Standart Uyarınca Kaydileştirilmesi. Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi 7 (14), 345-362
Palea, Vera; Maino, Verato (2012) Fair value measurement under IFRS 13: A faithful representation of real-world economic phenomena? Universitàdi Torino Working Paper No 10.
Pamukçu, Fatma (2011) Gerçeğe uygun değer muhasebesi ve finansal tablolara etkisi.Mali Çözüm Dergisi, Ocak Şubat 2011: 79-95.
Parlakkaya, Raif; Çetin, Hüseyin (2010) Gerçeğe uygun değer muhasebesi finansal krizlerin sebebi mi yoksa habercisi mi?”.Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 2: 75-85.
Saçan, Erdem (2014) Türkiye’de bankacılar açısından gerçeğe uygun değer muhasebesinin yaşanan finansal krizlerdeki rolü.Mali Çözüm Dergisi, Kasım Aralık 2014: 57-79.
Senel, S.A.,Tuncay, M.,Önoğul, Ö. ve Karslı, C. e-Journal of New World Sciences Academy Social Sciences, 3C0059, 6, (1), 48-76.
Sundgren, Stefan (2013) Is fair value accounting really fair? A discussion of pros and cons with fair value measurement. The Finnish Journal of Business Economics, 62 (3-4): 242-250.
Sürmen, Yusuf; Bayraktar, Yaşar (2015) Muhasebe ve denetim mesleğinde mesleki yargı kullanımının değerlendirilmesi: Borsa İstanbul (BIST) 100 Endeksi’ndeki şirketler üzerine bir araştırma. Muhasebe ve Finans Tarihi Araştırmaları Dergisi, Sayı 9: 108-152.
Topbaş, Neslihan (2009) Finansal kriz ortamında bankaların muhasebe sistemlerinde gerçeğe uygun değerleme yönteminin etkileri. Bankacılar Dergisi, 68: 56-64.
Yükçü, Süleyman, Seçkin Gönen (2013) Gerçeğe Uygun Değer Kavramına Gerçekçi Bir yaklaşım. Yaklaşım Dergisi, 248; 13-17.