Nuri ÖMÜRBEK, Hüseyin Güçlü ÇİÇEK, Serdar ÇİÇEK

Vergi bilinci üzerine bir inceleme: Üniversite öğrencileri üzerinde yapılan anketin bulguları

Temel kamu geliri niteliğindeki vergilere karşı son yıllarda mükelleflerin göstermiş oldukları tutum ve davranışlar ile vergiyi tam ve doğru olarak beyan etme ve ödeme anlamında kullanılan vergi uyumu konularında çalışmalar yoğunlaşmıştır. Kaynağında insan faktörünün olduğu bu çalışmanın amacı ise üniversitenin son sınıfına gelmiş öğrencilerin vergi bilincini ölçmek ve değerlendirmektir. Çalışmanın amacını gerçekleştirmek için Türkiye’nin genç ve büyük üniversitelerinden biri olan Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi dördüncü sınıf öğrencileri ile literatürde geliştirilmiş bulunan ölçeklere dayanarak hazırlanmış bir anket ile yapılmıştır. Sonuçlar SPSS programı aracılığı ile frekans analizi, t testi ve Ki-Kare analizlerine tabi tutulmuştur. Sonuç olarak Türkiye’de potansiyel vergi mükellefi durumundaki üniversite öğrencilerine göre vergi ödemeyi/ödememeyi belirleyen en önemli faktörler sırasıyla ödenilen vergilerin çok açık ve net olarak nerelerde kullanıldığının bilinmesi, daha şeffaf ve hesap verebilir devlet yönetimi, adil bir vergi yükü dağılımıdır. Son yıllarda kamuoyunun da tartıştığı reklam kampanyaları yapılması ya da okul ve aile içi eğitimle vergi bilincinin oluşacağına nispeten daha az inanılmaktadır

Anahtar Kelimeler:

analiz

PDF

___

Bilici, N. (2007), Vergi Hukuku, (Genel Hükümler, Türk Vergi Sistemi), Seçkin Yayıncılık, 15. Baskı, Ankara.

Aktan, H. B. (1997), “Toplumda Vergi Bilinci, Vergi Kültürü ve Vergi Ahlakının Önemi”, Yaklaşım Dergisi, Yıl:5, Sayı:52.

Şener, A. (1997), “Verginin Önemi, Vergi Bilincinin Topluma Yayılması ve Vergilerle İlgili Son Düzenlemeler”, Yaklaşım Dergisi, Yıl:5, Sayı:52.

Andreoni, J., Erard, B. ve Feinstein, J. (1998), “Tax Compliance”, Journal of Economic Literature, June.

Bayraklı, H. H., Saruç, N. T. ve Sağbaş, İ. (2004), “Vergi Kaçırmayı Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi ve Vergi Kaçaklarının Önlenmesi: Anket Çalışmasının Bulguları”, T.C. Uludağ Üniversitesi, 19. Türkiye Maliye Sempozyumu, Türkiye’de Vergi Kayıp ve Kaçakları, Önlenmesi Yolları, Antalya.

Çelikkaya, A. (2002), “Mükelleflerin Vergiye Gönüllü Uyumunu Etkileyen Faktörler”, e-akademi Hukuk, Ekonomi ve Siyasal Bilimler Aylık İnternet Dergisi, Sayı: 5.

Aktan, C.C., “Vergi Psikolojisinin Temelleri ve Vergi Ahlakı”, _____http://www.canaktan.org/ekonomi/kamu_maliyesi/vergi-psiko/vergi-psik.pdf>

Frey, B. S. ve Torgler, B., “Tax Morale and Conditional Çooperation”, Journal of Comparative Economics (Article in Press). _____http://www.sciencedirect.com> Erişim, 03.02.2007).

Lewis, A. (1982), The Psychology of Taxation, Martin Robertson, Oxford.

McDaniel, S. W. ve Burnett, J. J. (1990), “Consumer Religiosity and Retail Store Evaluative Criteria”, Journal of the Academy of Marketing Science, 18 (Spring).

Narta, M. E. (2007), Vergi Bilinci, _____http://www.maliye.gov.tr/defterdarliklar/duzce/vergi_haftasi/vergi%20bilinci.htm.>

Parker - Fleming, D. (1995), Evidence On The Determinants of Taxpayer Compliance: Examinations of the Effect of Witholding Positions, Audit Detection Rates and Penalty Amounts on Tax Compliance Decisions, School of Business and Enterpreneurship Nova Southern University.

Ritsema, C. M. (2001), Economic and Behavioral Chara Cteristics of Noncompliant Taxpayers: Evidene From The 1997 Arkansas Tax Penalty Amnesty Program, University of Arkansas.

Semboja, J. (2001), “Why People Pay Taxes: The Case of the Development Levy in Tanzania”, World Development, Vol.29, No.12.

Torgler, B. (2006), “The İmportance of Faith: Tax Morale and Religiosity”, Journal of Economic Behavior & Organization, Vol. 61.

Vogel, J. (1974), “Taxation and Public Opinion in Sweden: An İnterpretation of Recent Survey Data”, National Tax Journal, 27.

Yitzhaki, S. (1974), “A Note on İncome Tax Evasion: A Theoritical Analysis”, Journal of Public Economics, 3(2).

Wiebe, K. F. ve Fleck, J. R. (1980), “Personality Correlate of Intrinsic Extrinsic and Non-religious Orientations”, Journal of Psychology, 105.

T.C. Yüksek Öğretim Kurumu (2005), Türk Yüksek Öğretiminin Bugünkü Durumu _____http://www.yok.gov.tr/egitim/raporlar/raporlar.htm> (Erişim, 30.02.2007).