Teknoloji Yoğunluklarına Göre Dış Ticaretin Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi: Türkiye Örneği

Günümüzün uluslararası ticaret koşullarında ülkelerin rekabet güçlerinive ekonomik büyümelerini artırmaları için teknolojik gelişimlerinitamamlamaları gerekmektedir. Özellikle ihracat odaklı büyümeyi hedefleyenülkeler için yüksek teknolojili ürün ihracatı oldukça önemlidir. Bu çalışmadateknoloji yoğunluklarına göre ihracat ve ithalat performanslarının ekonomikbüyüme üzerine etkisi Türkiye için ele alınmış ve bu kapsamda 2002-2018dönemine ait veriler ARDL sınır testi yaklaşımı ile analiz edilmiştir. Analizsonuçlarına göre düşük, düşük-orta, orta-ileri ve ileri teknolojili ürünlerinihracat ve ithalatları ile ekonomik büyümenin eşbütünleşik olduğu tespitedilmiştir.

The Effect of Foreign Trade By Technology Intensity on Economic Growth: The Case of Turkey

In today's international trade conditions, countries need to complete their technological developments in order to increase their competitiveness and economic growth. High technology exports are very important, especially for countries aiming for export-oriented growth. In this study, the effect of export and import performance according to technology intensity on the economic growth were analyzed for Turkey. In this context, data for the period 2002-2018 were analyzed with the ARDL boundary test approach. According to the analysis results, it was determined that low, low-medium, medium-advanced and advanced technology exports and imports and economic growth are co-integrated.

PDF

___

Alam, I. ve Quazi, R. (2003), “Determinants of Capital Flight: An Econometric Case Study of Bangladesh”, International Review of Applied Economics, 17(1), 85-103.

Altun, N. (2017), “Türkiye’de Bütçe Açıklarının Sürdürülebilirliğinin Ampirik Olarak Analizi: 1950-2015 Dönemi”, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13(1), 13-22.

Baday Yıldız, E. ve Mete, E. (2018), “Türkiye Dış Ticaretinde İkilem: Dahilde İşleme ve İthalata Dayalı Büyüme”, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, Prof.Dr. Harun TERZİ Özel Sayısı, 319-334.

Canbay, Ş. (2020), “Investigation of the Effect of Turkey's High-Tech Exports on the Economic Growth Using the Structural Break ARDL Bounds Testing”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 19(74), 865-878.

Chamberlin, E.H. (1933), The Theory of Monopolistic Competition, Cambridge: Harvard University Pres.

Cuerasma, J.C. ve Wörz, J. (2005), “On Export Composition and Growth”, Review of World Economics, 141(1), 33-49.

Çağlayan, E. (2006), “Enflasyon Faiz Oranı ve Büyümenin Yurtiçi Tasarruflar Üzerindeki Etkileri”, Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, 11(1), 423-438.

Çil Yavuz, N. (2005), “Türkiye’de İhracat ve İktisadi Büyüme Arasında Nedensellik Analizi”, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, Prof.Dr. Turan Yazgan’a Armağan Özel Sayısı, (49), 961-972.

Durgun, A. ve Çapı̇k, E. (2018), “Ar-Ge Harcamaları ve Yüksek Teknolojili Ürün İhracatının Büyümeye Etkisi: Türkiye Örneği”, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 16(4), 301-314.

Erdil Şahin, B. (2019), “Impact of High Technology Export on Economic Growth: An Analysis on Turkey”, Journal of Business, Economics and Finance (JBEF), 8(3), 165-172.

Eriçok, R.E. ve Yılancı, V. (2013), “Eğitim Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Sınır Testi Yaklaşımı”, Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 2013, 8(1), 87-101.

Erkişi, K. ve Boğa, S. (2019), “High-Technology Products Export and Economic Growth: A Panel Data Analysis for EU-15 Countries”, Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(18), 669-683.

Falk, M. (2009), “High-Tech Exports And Economic Growth in Industrialized Countries”, Applied Economics Letters, 16(10), 1025-1028.

Gaur, M., Kant, R. ve Verma, N. (2020), “Macro-Economic Determinants of High Technology Exports”, European Journal of Business and Management Research, 5(5), 1-6.

Genç, M.C. ve Atasoy, Y. (2010), “Ar-Ge Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Panel Veri Analizi”, The Journal of Knowledge Economy & Knowledge Management, 5(2), 27-34.

Gökmen, Y. ve Turen, U. (2013), “The Determinants of High Technology Exports Volume: A Panel Data Analysis of EU-15 Countries”, International Journal of Management, Economics and Social Sciences, 2(3), 217-232.

Grossman, G.M. ve Helpman, E. (1989), “Comparative Advantage and Long-Run Growth”, The American Economic Review, 80(4), 796-815.

Gülmez, Z. (2019), Dış Ticaretin Ekonomik Büyüme ve İstihdam Üzerindeki Etkisi, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı, Karaman.

Karagöl, E., Erbaykal, E. ve Ertuğrul, H.M. (2007), “Türkiye’de Ekonomik Büyüme ile Elektrik Tüketimi İlişkisi: Sınır Testi Yaklaşımı”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 8(1), 72-80.

Kaymakçı, O., Avcı, N. ve Şen, R. (2007), Uluslararası Ticarete Giriş: Teori, Politika ve Uygulama, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.

Keesing, D.B. (1966), “Labor Skills and Comparative Advantage”, American Economic Review, 56(1/2), 249-258.

Krugman, P. (1980), “Scale Economies, Product Differentiation, and the Pattern of Trade”, American Economic Review, 70(5), 950-959.

Narayan, P.K. ve S. Narayan (2005), “Estimating Income and Price Elasticities of Imports for Fiji in A Cointegration Framework”, Economic Modelling, 22 (3), 423-438.

Narayan, P.K. (2004a), Reformulating Critical Values for the Bounds F-Statistics Approach to Cointegration: An Application to the Tourism Demand Model for Fiji, Department of Economics, Discussion Papers No:02/04, Monash University, Melbourne, Australia.

Narayan, P.K. (2004b), An Econometric Model of Tourism Demand and a Computable General Equilibrium Analysis of the Impact of Tourism: The Case of the Fiji Islands, Unpublished PhD thesis, Department of Economics, Monash University, Melbourne, Australia.

Noyan Yalman, İ. (2019), “Yüksek Teknolojili Ürün İhracatı, Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları, Enerji Tüketimi ve Karbon Emisyonunun Ekonomik Büyüme ile İlişkisi: BRICS-T Ülkeleri Örneği”, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20(2), 128-149.

Pesaran, M.H., Shin, Y., ve Smith, R.J. (2001), “Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships”, Journal of Applied Econometrics, 16, 289-326.

Polat, M. ve Gemici, E. (2017), “BİST ile BRICS Borsaları Arasındaki İlişkinin Portföy Çeşitlendirmesi Açısından İncelenmesi: ARDL Sınır Testi ile Eşbütünleşme Analizi”, Journal of Economics, Finance and Accounting, 4(4), 393-404.

Posner, M.V. (1961), International Trade and Technical Change, Economics of Innovation and Knowledge, London: Penguin Modern Economics.

Romer, P.M. (1986), “Increasing Returns and Long-Run Growth”, The Journal of Political Economy, 94(5), 1002-1037.

Schumpeter, J.A. (1934), The Theory of Economic Development: An Inquiry into Profits, Capital, Credit, Interest, and the Business Cycle, Cambridge Mass: Harvard University Press.

Şeker, A. ve Özcan, S. (2019), “Yüksek Teknolojili Ürün İhracatı ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Örneği”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(3), 865-884.

Tatlı, H. (2015), “Çok Değişkenli Bir Üretim Modeli ile Toplam Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Örneği”, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33(4), 135-157.

Telatar, O.M., Değer, M.K. ve Doğanay, M.A. (2016), “Teknoloji Yoğunluklu Ürün İhracatının Ekonomik Büyümeye Etkisi: Türkiye Örneği (1996:Q1-2015:Q3)”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 30(4), 921-934.

Usman, M. (2017), “Impact of High-Tech Exports on Economic Growth: Empirical Evidence From Pakistan”, RISUS-Journal on Innovation and Sustainability, 8(1), 91-105.

Vernon, R. (1966), “International Investment and International Trade in the Product Cycle”, Quarterly Journal of Economics, 80(2), 190-207.

Yaman, H. ve Sungur, O. (2020), “İleri Teknoloji İhracatı ve Büyüme İlişkisi: OECD Ülkelerine Yönelik Ekonometrik Bir Analiz”, Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(1), 63-80.

Yavuz, G. ve Uysal, Ö. (2020), “Yüksek Teknolojili Ürün İhracatını Etkileyen Faktörlerin Analizi: OECD Örneği”, Uluslararası Ekonomi İşletme ve Politika Dergisi, 4(1), 205-220.

Yıldız, Ü. (2017), “BRICS Ülkeleri ve Türkiye’de Yüksek Teknoloji İhracatı ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin Panel Veri Analizi”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi Dergisi, (53), 26-34.

Yüksel, E. ve Sarıdoğan, E. (2012), “Uluslararası Ticaret Teorileri ve Paul R. Krugman’ın Katkıları”, Öneri Dergisi, 9(35), 199-206.