En az geçim indirimine ilişkin bazı yabancı ülke uygulamaları ve Türkiye açısından değerlendirmeler

Anayasamızın 73’üncü maddesi herkesin mali gücüne göre vergi ödemekle yükümlü olduğunu belirtmektedir. Vergi sistemlerinde artan oranlı vergi tarifeleri, ayırma ilkesi, istisna ve muafiyetler ve en az geçim indirimi müessesesi mükelleflerin mali gücünün başka bir ifadeyle vergi ödeme gücünün etkili bir biçimde kavranabilmesi maksadıyla kullanılan araçlardır. Genel anlamda kişilerin kendilerinin ve ailelerinin hayatlarını sürdürebilmeleri için ihtiyaç duydukları minimum miktardaki gelirin vergilendirilmemesini ifade eden en az geçim indirimi müessesesi birçok gelişmiş ülkenin gelir vergisi sisteminde bütün mükellefler açısından yer bulmuştur. Ülkemizde ise “asgari geçim indirimi” adı verilen müessese ücretliler için uygulanmakta ve özü itibarıyla ayırma ilkesini ifade etmektedir. Bu çalışmada bazı yabancı ülkelerde en az geçim indirimi müessesesine ilişkin uygulamalar incelenmekte ve Türkiye uygulaması bu incelemelerden elde edilen veriler ışığında değerlendirilmektedir. Çalışma sonucunda ülkemizde, literatürde ve gelişmiş ülkelerin gelir vergisi sistemlerinde yer verildiği şekliyle tüm gelir unsuru sahiplerini kapsama alacak şekilde en az geçim indirimi müessesesinin oluşturulmasına yönelik öneriler yapılmaktadır.

Implementation of minimum living allowance in some foreign countries and evaluations for Turkey

According to the article 73 of the Turkish Constitution, everyone is under obligation to pay taxes in proportion with his/her financial resources. Progressive taxation, discriminaton principle, exemptions and exclusions as well as minimum living allowance are the instruments that are used in tax tsystems in order to determine the financial power in other words the ability to pay taxes of taxpayers. Minimum living allowance which in general means non-taxation of the income of individuals needed so as to maintain the lives of themselves and their families is included in tax systems of many developed countries for all of the taxpayers. In Turkish practice, the concept called as “minimum living allowance” is only applied for wage earners and essentially refers to the discrimination principle. The aim of this study is to examine the case of minimum living allowance in some foreign countries and evaluate Turkish implementation in light of the lessons learned from these countries' practices. In conclusion, some proposals are made for the creation of “minimum living allowance” in Turkey as defined in the relevant literature and applied in developed countries so as to include the owners of all types of income.

___

Agenziaentrate (2012), Income Tax for Individuals, http://www1.agenziaentrate. gov.it/inglese/italian_taxation/income_tax.htm#Irpef:rates and allowances (Erişim Tarihi: 25/08/2012)

Akdoğan, A. (2006), Kamu Maliyesi, 11.Baskı, Ankara: Gazi Kitabevi.

Biyan, Ö. (2007), “Türk Vergi Sisteminde Asgari Geçim İndiriminin Dayanılmaz Eksikliği”, http://www.alomaliye.com/2007/ozgur_biyan_asgari_gecim.htm (Erişim Tarihi: 26/08/2012)

Budak, T. (2007), “Teoride ve Uygulamada En Az Geçim İndirimi”, Vergi Sorunları Dergisi, Sayı:222, 106-122.

Canada Revenue Agency (2012a), What are the Income Tax Rates in Canada for 2012 http://www.cra-arc.gc.ca/tx/ndvdls/fq/txrts-eng.html (Erişim Tarihi: 26/08/2012)

Canada Revenue Agency (2012b), Payroll Deductions Tables, http://www.craarc. gc.ca/E/pub/tg/t4032oc/t4032-oc-12b.pdf (Erişim Tarihi: 26/08/2012)

Canada Revenue Agency (2012c), 2012 Personal Tax Credits Return, http://www.cra-arc.gc.ca/E/pbg/tf/td1/td1-fill-12e.pdf (Erişim Tarihi: 27/08/2012)

Colonna, F. vd. (2011), “Taxation and Labor Force Participation: The Case of Italy”, http://www.ined.fr/fichier/t_telechargement/37993/telechargement_fichier_en_p 16_colonna.pdf (Erişim Tarihi: 29/8/2012)

Confédération Fiscale Avropéenne (2012), Personal Income Tax in Germany, http://www.cfe-eutax.org/taxation/personal-income-tax/germany (Erişim Tarihi: 29/08/2012)

Dikmen, M.O. (1956), “Asgari Geçim Haddi Üzerinde Düşünceler”, Maliye Araştırma Merkezi Konferansları, Sayı 2, 41-64.

Edizdoğan, N. (2000), Kamu Maliyesi 2, 5. Baskı, Bursa: Ekin Kitabevi.

Ekinci, F. (2012), “Gelir Vergisi Tarifesi: Almanya ve Türkiye Uygulamasının Karşılaştırılması”, Dumlupınar Üniversitesi SBE Dergisi, 32(II), 191-200.

EXPATAX (2012), Tax Rates in the Netherlands 2012, http://www.expatax.nl/tax_rates_2012.php (Erişim Tarihi: 30/08/2012)

Federal Ministry of Finance (2009), The Austrian Personal Income Tax and Corporate Income Tax, Vienna: Printed by the Print Shop of the Federal Ministry of Finance.

French-property.com (2012a), French Income Tax Rates for 2012, http://www.french-property.com/news/tax_france/income_tax_rates_2012/ (Erişim Tarihi: 15/10/2012)

French-property.com (2012b), Calculating Your French Income Tax Liability, http://www.french-property.com/guides/france/finance-taxation/taxation/ calculation-tax-liability/allowances#5.3.3. (Erişim Tarihi: 30/08/2012)

Gerçek, A. (2000), “Emek Geliri Sahiplerine Yönelik Özel İndirim ve Özürlülük İndirimi Uygulaması”, İş, Güç, Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, Cilt:2, Sayı:1 Sıra:1/No:89, http://www.isguc.org/?p=article&id=89&cilt= 2&sayi=1&yil=2000 (Erişim Tarihi: 31/08/2012)

Gerçek, A. (2011), “Ücretlerinin Vergilendirilmesi ve 6009 sayılı Kanunla Bu Konuda Yapılan Düzenlemenin Değerlendirilmesi, http://www.muhasebetr.com/ yazarlarimiz/adnangercek/002/ (Erişim Tarihi: 31/08/2012)

Government of Netherlands (2012a), Income Tax, http://www.government.nl/issues/ taxation/income-tax (Erişim Tarihi: 31/08/2012)

Government of Netherlands (2012b), Box 1 Werk en Woning, http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/inkomstenbelasting/belastbaarinkomen/ box-1-werk-en-woning (Erişim Tarihi: 31/08/2012)

Gözler, K. (2000), Türk Anayasa Hukuku, Bursa, Ekin Kitabevi Yayınları, 154-168, www.anayasa.gen.tr/sosyaldevlet.htm (Erişim Tarihi: 31/08/2012)

HM Revenue&Customs (2012), Income Tax-The Basics, http://www.hmrc.gov.uk/ incometax/basics.htm#1 (Erişim Tarihi: 01/09/2012)

Honekamp, I. ve Schwarze, J. (2010), The Potential Effects for Families of Introducing the French Fiscal System in Germany, http://mpra.ub.unimuenchen. de/25794/4/potential_effects_for_families.pdf (Erişim Tarihi: 30/08/2012)

Horwath, C. (2012), Europe, Middle East & Africa Tax Facts 2012, http://www.crowehorwath.net/uploadedFiles/DK/insights/insights-assets/EMEA %20Tax%20Facts%202012%20FINAL.pdf (Erişim Tarihi: 15/10/2012)

Immihelp (2012), Income Tax in the USA, http://www.immihelp.com/newcomer/ income-tax-usa.html (29/08/2012)

Internal Revenue Service (2012), Standard Deduction, http://www.irs.gov/ publications/p17/ch20.html#en_US_2011_publink1000173007 (Erişim Tarihi: 27/08/2012)

Internal Revenue Service (2011a), Exemptions, Standard Deduction, and Filing Information, Publication 501, http://www.irs.gov/pub/irs-pdf/p501.pdf (Erişim Tarihi: 26/08/2012)

Internal Revenue Service (2011b), Internal Revenue Bulletin: 2011-45, http://www.irs.gov/irb/2011-45_IRB/ar13.html#d0e1048 (Erişim Tarihi: 15/10/2012)

Internal Revenue Service (2011c), In 2012, Many Tax Benefits Increase Due to Inflation Adjustments, http://www.irs.gov/uac/In-2012,-Many-Tax-Benefits- Increase-Due-to-Inflation-Adjustments (Erişim Tarihi: 15/10/2012)

İstanbul Yeminli Mali Müşavirler Odası (2008), Asgari Geçim İndirimi Uygulamasında Yaşanan Belirsizlikler ve Çözümler, Rapor 08/1-2-3-4.

Kızılot, Ş. (2002), “Vergiyi Kim Ödüyor?”, İşveren Dergisi, http://www.tisk.org.tr/ isveren_sayfa.asp?yazi_id=593&id=36 (Erişim Tarihi: 29/08/2012)

Kızılot, Ş., Kılıç, V. ve Müderrisoğlu, O. (2006), AB Yolunda Mali Dünyamız, 2. Baskı, TİSK Yayınları, Ankara, http://www.tisk.org.tr/yayinlar.asp?sbj= ic&id=1836 (Erişim Tarihi: 27/08/2012)

OECD (2012), Taxing Wages 2010-2011, OECD Publishing.

Öz, E. ve Akdemir, T. (2002), “A.B.D. Vergi Sistemi”, Vergi Sorunları Dergisi, Sayı:168, 86-103.

Parsche, R. ve Osterkamp, R. (2004), “Child Support and Children’s Tax Allowances In Selected Avropean Countries”, CESifo DICE Report 3/2004, http://www.ifo.de/portal/pls/portal/docs/1/1193570.PDF (Erişim Tarihi: 01/09/2012)

Public Finances General Directorate Tax Policy Directorate (2011), The French Tax System, http://www.impots.gouv.fr/portal/deploiement/p1/fichedescriptive_1006/ fichedescriptive_1006.pdf (Erişim Tarihi: 26/08/2012)

Saraçoğlu, F. (2007a), “Asgari (En Az) Geçim İndiriminin Vergi Ödeme Gücünün Kavranması Açısından Önemi ve Türkiye’de Uygulama Açısından Gelişimi”, Kazancı Hukuk Dergisi, 33-34, 121-133 http://fatihsaracoglu.com/dosyalar/ Akademik_Calismalar/Makaleler/Makale_15.pdf (Erişim Tarihi: 16/10/2012)

Saraçoğlu, F. (2007b), “Asgari Geçim İndirimi (En Az Geçim İndirimi): Türkiye İçin Öneriler”, Lebib Yalkın Mevzuat Dergisi, Sayı:40, 189-199 http://fatihsaracoglu.com/dosyalar/Akademik_Calismalar/Makaleler/Makale_14. pdf (Erişim Tarihi: 16/10/2012)

Şenyüz, D., Yüce, M. ve Gerçek, A. (2012), Türk Vergi Sistemi, 7.Baskı, Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.

Tekeli, İ, (1960), “En Az Geçim İndirimi ve Aile Tahsisatı”, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, Sayı 9-10-11.

http://www.ivdb.gov.tr/pratik/oranlar/asgarigecimind.htm

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu

980 sayılı Kanun

3239 sayılı Kanun

4842 sayılı Kanun

5421 sayılı Gelir Vergisi Kanunu

5615 sayılı Kanun