Bir usul ekonomisi kolaylığı: Vergi yargısında tek dilekçe ile dava açma

İdari yargıda olduğu gibi vergi yargısında da her bir idari işleme karşı ayrı ayrı dava açılması esastır. Bu durumun istisnası İdari Yargılama Usulü Kanununun (İYUK) 5. maddesinde düzenlenmiştir. İYUK’nın 5. maddesine göre tek dilekçe ile dava açılması birden fazla işleme karşı bir kişinin tek dilekçe ile dava açması (İYUK, madde 5/1) veya birden fazla kişinin tek bir işleme karşı tek dilekçe ile dava açması durumunda mümkündür (İYUK, madde 5/2). Vergi yargısı açısından tek dilekçe ile dava açılabilmesi için İYUK’nın 5. maddesinde aranan koşulların varlığı dışında yargılama usulüne ilişkin bazı koşullar da aranmaktadır. İlgili maddedeki koşulların varlığı durumunda yargılama usulüne ilişkin diğer koşulların daha geniş bir şekilde yorumlanarak tek dilekçe ile dava açma olanağı sağlanmalıdır. Bu olanağın sağlanması ile usul ekonomisi vergi yargısında etkin bir şekilde uygulanmış olacaktır.

A judicial economy facility: Suing with one petition in tax judgement

Like in the administrative judgement, suing every administrative act seperately is essential in tax judgement. However, the fifth article of the Administrative Procedure Act contains an arrangement about suing with one petition as an exception of this arbitrament. According to the fifth article of the administrative procedure act, suing with one petition is possible only with one person’s suing with one petition to the more than one administrative act (Administrative Procedure Act Article 5/1) or more than one person’s sue to an administrative act with one petition (Administrative Procedure Act Article 5/2). Even if the existence of the conditions represented under the fifth article of the administrative procedure act is assured, some additional conditions concerning with the judgement procedure are required to sue with one petition. In order to sue with one petition, aside from the conditions included under the fifth article of the administrative procedure act, other conditions should be thoroughly interpreted by the state council and the possibility of suing with one petition, should be maintained. As a result of granting this opportunity, judicial economy would be effectively applied to tax judgement.

___

Anayasa Mahkemesi Kararlar Dergisi (2001), 36(2), Ankara.

Anayasa Mahkemesi Kararlar Dergisi (2002), 37(1), Ankara.

Akad, M. ve Dinçkol, A. (1998), 1982 Anayasası, Alkım Yayınevi, İstanbul.

Alan, N. (1983), “İptal Davalarının Ön ve Esastan Kabul Şartları”, Danıştay Dergisi, Yıl:13, Sayı:50-51.

Candan, T. (2006), İdari Yargılama Usulü Kanunu, 2.Baskı, Maliye ve Hukuk Yayınları, Ankara, Ekim.

Doğrusöz, B. (2005), Vergi İhbarnamesi, Dünya Gazetesi, 17/02/2005.

Duran, L. (1982), İdare Hukuku Ders Notları, Fakülteler Matbaası, İstanbul.

Erkut, C. (1990), İptal Davasının Konusunu Oluşturma Bakımından İdari İşlemin Kimliği, Danıştay Matbaası, Ankara.

Gözler, K. (2007), İdare Hukuku Dersleri, 5. Baskı, Ekin Kitabevi, Bursa.

Gözübüyük, Ş. (1997), Yönetsel Yargı, 11.Baskı, Turhan Kitabevi, Ankara.

Gözübüyük, Ş. ve Dinçer, G. (1999), İdari Yargılama Usulü, 2. Bası Turhan Kitabevi, Ankara.

Gözübüyük, Ş. ve Tan, T. (2008), İdare Hukuku, Cilt 2, İdari Yargılama Hukuku, 3. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara.

Karakoç, Y. (1995), Vergi Yargılaması Hukuku, Alfa Basım Yayım Dağıtım, İstanbul.

Karavelioğlu, C.(2003), İdari Yargılama Usulü Kanunu, Cilt I, Trabzon.

Kuru, B. (1995), Hukuk Muhakemeleri Usulü El Kitabı, Alfa Basım Yayım Dağıtım, İstanbul, Haziran.

Kuru, B., Aslan, R. ve Yılmaz E., (2007), Medeni Usul Hukuku, Ders Kitabı, Değiştirilmiş 18. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara.

Öncel, M., Kumrulu, A. ve Çağan, N. (2006), Vergi Hukuku, Turhan Kitabevi, Ankara.

Özbalcı, Y. (2003), Vergi Davaları, Oluş Yayıncılık, Ankara, Ocak.

Sancakdar, O. (2007), “İdari Yargıda “Tek Dilekçe ile Dava Açma” (Karşılaştırmalı Hukuki Analiz), Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 9(2).

Sönmez, E. ve Ayaz, G. (1999), Vergi Yargısı, Oluş Yayıncılık, Ankara.

Tanör, B. ve Yüzbaşıoğlu, N. (2005), 1982 Anayasasına Göre Türk Anayasa Hukuku, Beta Basım Yayım, 7. Bası.

Tomul A., Toktaş, N. ve Akdemir, A. (2005), Vergi ve Diğer İdari Davalarda Dilekçe Ret Sebepleri, Yaklaşım Yayıncılık.

Topuz, İ. ve Özkaya, K. (2002), Açıklamalı-İçtihatlı İdari Yargılama Usulü Kanunu, Mahalli İdareler Derneği Yayını, Ankara.

Yayla, Y. (1985), İdare Hukuku, Filiz Kitabevi, İstanbul.

Yenice, K. ve Esin, Y. (1983), İdari Yargılama Usulü, Açıklamalı–İçtihatlı–Notlu.

Yılmaz E. (2008), “Usul Ekonomisi”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt:57, Sayı:1.

Yüce, M. (2010), Türk Vergi Yargısı, Ekin Basım Yayım Dağıtım, Bursa.

www.danistay.gov.tr

www.anayasa.gov.tr

www.hukukturk.com

http//rega.basbakanlik.gov.tr/eskiler/2010/04/20100428-26.htm (23/06/2010) Danıştay İçtihadı Birleştirme Genel Kurulu, 30/04/1992, E. 1990/5, K. 1992/3,

http://www.kazanci.com/kho2/ibb/files/dibgk-1990-5.htm (16/07/2010)