ÜRKİYE’DE ÜCRETLER ÜZERİNDEKİ BİREYSEL VERGİ YÜKÜ

Vergi yükü en geniş tanımıyla gelirin ne kadarının vergi olarak ödendiğini ifade eder. Çalışmanın amacı farklı gelir seviyelerindeki ücretlilerin bireysel vergi yükünü tüm vergi ve benzeri mali yükümlülükleri kapsayacak şekilde hesaplamaktır. Bunun için bir ücretlinin ödemek zorunda olduğu 39 farklı vergi ve benzeri mali yükümlülük tespit edilmiş, bu yükümlülüklere ödenen tutarlar 2018 yılı güncel oran ve tarifeleri üzerinden hesaplanarak bireysel vergi yüküne ulaşılmaya çalışılmıştır. Sonuç olarak Türkiye’de asgari ücretli (düşük gelir seviyesi), yoksulluk sınırında geliri olan ücretli (orta gelir seviyesi) ve tavan ücret düzeyinde geliri olan ücretli (yüksek gelir seviyesi) olarak belirlenen üç farklı gelir düzeyi üzerinden bireysel vergi yükü hesaplanmıştır. Bu sıraya göre ücretlilerin net gelirlerinin %44, %54 ve %62’sini vergi olarak ödedikleri tespit edilmiştir. Bireysel vergi ve benzeri ödemelerin içinde, doğrudan vergilerin payı %61, dolaylı vergilerin payı ise %39 düzeyindedir. Türkiye’nin genel olarak vergi gelirlerinin dağılımı ise Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre dolaylı vergiler lehine %67-33’tür. Bu dağılımın, çalışma sonucunun tersi yönde olması, vergi kayıp ve kaçakları nedeniyle vergilendirmede adalet ilkesinin sağlanamadığına işaret olabilir.

INDIVIDUAL TAX BURDEN ON WAGES IN TURKEY

The tax burden, in its broadest definition, refers to how much of the income is paid for taxes. The aim of the study is to calculate the individual tax burden of wage earners at different income levels by cover all tax and similar financial liabilities. For this purpose, 39 types of taxes and similar payments that a wageman has to pay, have been determined and the amounts paid to these liabilities have been calculated on the current rates and tariffs of 2018, to reach the individual tax burden. As a result, calculated individual tax burden through three different income levels in Turkey; determined as the minimum wage (low-income) the poverty threshold (median-income) and the ceiling wage level (high-income). Founded that ordinaly, 44%, 54% and 62% of the net income paid for tax by wage earners. Among individual taxes and similar payments, the share of direct taxes is 61% and the indirect taxes is 39%. According to data from the finance ministry Turkey’s overall distribution of tax revenues in favor of indirect taxes is %67-33. This opposite direction of distribution may indicate that that the principle of justice cannot be achieved in taxation due to tax evasion.

PDF

___

Bağdınlı, I. H. (2016). Vergi Yükü ve Vergi Rekabeti, KPMG Sorumlu Vergicilik, 119-128.
Bingöl, O (2019). Vergi Sistemini Anlama Kılavuzu. İstanbul : Tekin Yayınevi
Bishop, G. A. (1961). The tax burden by income class, 1958. National Tax Journal, 14(1), 41-58.
Demir, İ. C. (2013). Türkiye’de Vergi Yükü. Bursa : Dora Yayıncılık Fullerton, D., and Rogers, D. L. (1993). Who bears the lifetime tax burden? (p. 23). Washington, DC: Brookings Institution.
Işık, N., ve Kılınç, E. C. (2009). OECD ülkelerinde vergi yükü ve vergi türleri: Karşılaştırmalı bir analiz. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2009(2), 147-173.
İnaltong, C. (2012). Vergi yükü: Türkiye ve OECD ülkeleri karşılaştırması. Vergi Dünyası Dergisi, 31(369), 16-30.
Karageorgas, D. (1973). The distribution of tax burden by income groups in Greece. The Economic Journal, 83(330), 436-448.
Kılıçaslan, H., ve Yavan, S. (2017). Türkiye’de vergi yükünün değerlendirilmesi: OECD ülkeleri ile karşılaştırma. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13(2), 33-51.
Korkmaz, E. (1998), İktisadi Gelişme ve Mali Sistem, İstanbul : Filiz Kitabevi
Nar, M. (2015). Tax burden on wage revenues: the tax wedge = Ücret gelirleri üzerindeki vergi yükü: vergi takozu uygulaması. Journal of Human Sciences, 12(1), 685-705.
OECD Revenue Statictics 2019. Erişim Adresi: https://www.oecdilibrary.org/sites/0bbc27da-en/1/2/1/index.html?itemId=/content/ publication/0bbc27da-en&mimeType=text/html&_