HİZMET İHRACINDA GELİR VE KURUMLAR VERGİLERİNE İLİŞKİN KAZANÇ İNDİRİMİ VE UYGULAMADA KARŞILAŞILAN BİR SORUN

Dış ticaretteki paylarını artırmak suretiyle refah düzeylerini yükseltmeyi amaçlayan ülkeler, girişimcilerine uluslararası rekabet gücü sağlayacak nitelikte çeşitli teşvikler yürürlüğe koymaktadırlar. Bu kapsamda, Gelir Vergisi Kanunu’nun 89/13 ve Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10/1-ğ maddelerinde; Türkiye’de yerleşmiş olmayan kişilerle, işyeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında bulunanlara Türkiye’de verilen ve münhasıran yurt dışında yararlanılan bazı hizmetlerin ihracından elde edilen kazançların belli bir orana isabet eden kısmının beyan edilen gelir ve kurum kazançlarından indirimine ilişkin hükümler bulunmaktadır. Çalışmanın amacı; vergi teşviki niteliğindeki söz konusu düzenlemenin incelenmesi ve mal ihracıyla ilgili olarak verilen hizmetlerde “hizmetten yararlanılan yerin tespiti” hususunda uygulamada karşılaşılan bir sorunun çözümüne yönelik öneri geliştirilmesidir. Çalışma sonucunda; Türkiye›den ihraç edilecek ürünlere ilişkin olarak yurt dışındaki müşterilere verilen hizmetlerin münhasıran yurt dışında yararlanılan hizmetler olarak kabul edilmesi gerektiği değerlendirilmektedir.

GAIN REDUCTION WITH REGARD TO INCOME AND CORPORATE TAXES IN THE EXPORT OF SERVICES AND A PROBLEM THAT IS ENCOUNTERED IN PRACTICE

Countries aiming to improve welfare levels by increasing their share in foreign trade introduce several incentives to provide their entrepreneurs with international competitiveness capacity. In this context, Article 89/13 of the Income Tax Law and Article 10/1-ğ of the Corporate Tax Law cover provisions stipulating that non-residents in Turkey and those whose workplace, registered and business head office is abroad shall be entitled to a reduction of a certain amount of their gain from the export of some services provided in Turkey and exclusively benefited abroad from their declared income and corporate revenues. This study aims to examine the mentioned regulation serving as tax incentive; and to propose a solution for a practical problem faced in “determining the place of service” in terms of services provided related to the export of goods. As a result, it has been concluded that services provided to customers abroad in relation to the products exported from Turkey should be regarded as services exclusively benefited abroad.

___

  • Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı (21.08.2013) 38418978-125[10-12/ 11]- 885 sayılı özelgesi, http://www.gib.gov.tr/node/91298 (Erişim: 01.11.2017).
  • Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı (14.07.2014) 38418978-120[89-14/1]- 716 sayılı özelgesi, http://www.gib.gov.tr/node/90477 (Erişim: 01.11.2017).
  • Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı (17.02.2016) 38418978-125[10-15/10]- 6632 sayılı özelgesi, http://www.gib.gov.tr/taxonomy/term/80335?page=28 (Erişim: 01.11.2017).
  • Antalya Vergi Dairesi Başkanlığı (27.05.2014) 49327596-125[KVK.2014. ÖZ.12]-136 sayılı özelgesi, http://www.gib.gov.tr/node/98437 (Erişim: 01.11.2017).
  • Barker William B. (2002). “Optimal International Taxation and Tax Competition: Overcoming the Contradictions” Northwestern Journal of International Law & Business. 22 (161) (Winter 2002): 172-217.
  • Ceyhan, Murat (2007). “Hizmet İhracında KDV İstisnası” Mali Çözüm. 81 (2007): 207-217.
  • Gelir İdaresi Başkanlığı (20/02/2013) 62030549-125[10-2012/193]-251 sayılı özelgesi, http://www.gib.gov.tr/node/95683 (Erişim: 01.11.2017).
  • Güneş, Kadir Can (2017). “Hizmet İhracatında KDV ve Kazanç İstisnası” Mali Çözüm. Ocak-Şubat (2017): 255-259.
  • İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı (11.07.2014) 62030549-125[10- 2013/494]-1851 sayılı özelgesi, http://www.gib.gov.tr/node/94925 (Erişim: 01.11.2017).
  • İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı (12.04.2017) B.07.1. GİB.4.34.16.01-125[10-2016/]-101894 sayılı özelgesi, http://www.gib.gov. tr/node/123640/pdf (Erişim: 01.11.2017).
  • İzmir Vergi Dairesi Başkanlığı (12.08.2015) 84098128-125[10-2014/9]- 377 sayılı özelgesi, http://www.gib.gov.tr/node/105077/pdf (Erişim: 01.11.2017).
  • Kargı, Nihal ve Karayılmazlar, Ekrem (2009). “Küreselleşmenin Vergi Politikaları Üzerindeki Etkinsizlik Etkisi” Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 14,3 (2009): 21-37.
  • Kayseri Vergi Dairesi Başkanlığı (23.07.2015) 50426076-125[1-2014/20- 244]-120 sayılı özelgesi, http://www.gib.gov.tr/node/105142/pdf (Erişim: 01.11.2017).
  • Klun, Maja (2006). “Does Tax Competition Make Tax Reform Essential?” Uprava. letnik IV (2-3/2006): 7–23.
  • Kocaeli Vergi Dairesi Başkanlığı (24.05.2013) 93767041-125[10-2013/19]- 95 sayılı özelgesi, http://www.gib.gov.tr/node/95979 (Erişim: 01.11.2017).
  • Kocaeli Vergi Dairesi Başkanlığı (08.04.2014) 93767041-130[11-2013/99]- 40 özelgesi, http://www.gib.gov.tr/node/95918 (Erişim: 01.11.2017).
  • Maliye Bakanlığı (19.12.1985). 17 Seri Numaralı Katma Değer Vergisi Genel Tebliği (Yürürlükten kaldırılmıştır). Ankara: Resmi Gazete (18963 sayılı).
  • Maliye Bakanlığı (31.12.1987). 26 Seri Numaralı Katma Değer Vergisi Genel Tebliği (Yürürlükten kaldırılmıştır). Ankara: Resmi Gazete (19681 sayılı).
  • Maliye Bakanlığı (16.12.1988). 30 Seri Numaralı Katma Değer Vergisi Genel Tebliği (Yürürlükten kaldırılmıştır). Ankara: Resmi Gazete (20021 sayılı).
  • Maliye Bakanlığı (03/04/2007). 1 Seri Numaralı Kurumlar Vergisi Genel Tebliği. Ankara: Resmi Gazete (26482 sayılı).
  • Maliye Bakanlığı (31.12.2012). 7 Seri Numaralı Kurumlar Vergisi Genel Tebliği. Ankara: Resmi Gazete (28514 sayılı) (4. Mükerrer).
  • Maliye Bakanlığı (27.03.2013). 425 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği. Ankara: Resmi Gazete (28600 sayılı).
  • Maliye Bakanlığı (26.04.2014). Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği. Ankara: Resmi Gazete (28983 sayılı).
  • Maliye Bakanlığı (2016). Vergi Harcamaları Raporu 2016, http://www. gep.gov.tr/Tablo/Download2.aspx?prmts=1599, (Erişim: 10.12.2017).
  • Maliye Bakanlığı (31.12.2016). 11 Seri Numaralı Kurumlar Vergisi Genel Tebliği. Ankara: Resmi Gazete (29935 sayılı) (3. Mükerrer).
  • Moore, Padraig J. and Ruane, Frances P. (2005). Taxation and the Financial Structure of Foreign Direct Investment, IIIS Discussion Paper No. 88, https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=922041&download=yes (Erişim: 30.10.2017)
  • Onuncu Kalkınma Planı (2014-2018) (2013). T. C. Kalkınma Bakanlığı, http://www.kalkinma.gov.tr/Lists/Kalknma%20Planlar/Attachments/12/ Onuncu%20Kalk%C4%B1nma%20Plan%C4%B1.pdf (Erişim: 30.10.2017).
  • Öz, Ersan ve Ermumcu, Osman (2011). “Gümrükte Noksan Addedilen Eşya Sebebiyle Vergilemede Kanunilik İlkesinin İhlali” Türkiye Adalet Akademisi Dergisi. 6, 35-67.
  • Pinto, C. (2002). “Tax Competition and EU Law” University of Amsterdam” UvA-DARE Digital Academic Repository, https://pure.uva.nl/ws/files/3518619/24592_UBA002000852_05.pdf (Erişim: 04.11.2017).
  • Sarıgül, Sevgi Sümerli ve Topcu, Betül Altay (2016). “Hizmet İhracatında Katma Değer Vergisi İstisnasının Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği Açısından Değerlendirilmesi” Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi. 9,3 (2016): 281-296.
  • Seviğ, Veysi (2009). “Katma Değer Vergisi’nde Hizmet İhracı” Referans, (04.08.2009) http://www.muhasebetr.com/ulusalbasin/haber_oku.php?haber_ id=4614 (Erişim: 04.11.2017).
  • T.C. Yasalar (04.04.1926). 743 sayılı Türk Kanunu Medenisi (MÜLGA). Ankara: Resmi Gazete (339 sayılı).
  • T.C. Yasalar (06/01/1961a). 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu. Ankara: Resmi Gazete (10700 sayılı).
  • T.C. Yasalar (10/01/1961b). 213 sayılı Vergi Usul Kanunu. Ankara: Resmi Gazete (10703 sayılı).
  • T.C. Yasalar (02.11.1984). 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu. Ankara: Resmi Gazete (18563 sayılı).
  • T.C. Yasalar (08.12.2001). 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu. Ankara: Resmi Gazete (24607 sayılı).
  • T.C. Yasalar (21/06/2006). 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu. Ankara: Resmi Gazete (26205 sayılı).
  • T.C. Yasalar (31.05.2012). 6322 sayılı Amma Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun. Ankara: Resmi Gazete (28324 sayılı).
  • T.C. Yasalar (05.12.2017). 7061 sayılı Bazı Vergi Kanunları ile Diğer Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun. Ankara: Resmi Gazete (30361 sayılı).
  • Türk Dil Kurumu, Güncel Türkçe Sözlük, http://www.tdk.gov.tr, (Erişim: 01.01.2018).
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Gerekçesi, https://www.corpus.com.tr/#!/Yasalar (Erişim: 21.12.2017).
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), Katma Değer Vergisi Kanunu Gerekçesi, http://www.gib.gov.tr/fileadmin/mevzuatek/gerekceler/KDV/ cilt_2_3065_sayili_kanun.pdf (Erişim: 21.12.2017).
  • Wilson, John Douglas (1999). “Theories of Tax Competition” National Tax Journal. 52 (2) (June 1999): 269-304.
  • Yıldız, A. Murat (2017). Kurumlar Vergisi Beyanname Düzenleme Rehberi, https://www.samsunsmmmo.org.tr/upload/file/kvRehber2017.pdf (Erişim: 21.12.2017).