GELİR VERGİSİ MÜKELLEFLERİNİN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİNİN VERGİYE KARŞI TUTUM VE DAVRANIŞLARINA ETKİSİ40
Devletin artan kamu ihtiyaçlarını karşılamak için başvurduğu en önemli gelir kaynağı vergilerdir. Mükelleflerin çeşitli zorluklarla elde ettiği gelirlerinden bir miktarını cebren devletin tasarrufuna sunması mükellefler açısından kolay değildir. Mükelleflerin bu konudaki duygularına, kişisel ve kişisel olmayan faktörler de eklendiğinde vergiye karşı tepkiler doğmaktadır. Bu çalışmada, Zonguldak ili beyana dayalı gelir vergisi mükellefleri çalışmanın evrenini oluşturmaktadır. Beyana dayalı gelir vergisi mükelleflerinin demografik özelliklerinin vergiye karşı tutum ve davranışlarına olan etkisi araştırılmaktadır. Mükelleflerin vergi algıları ile vergiye karşı tepkileri demografik özelliklerine göre farklılaştığı bulunmuştur. Bu farklılaşmanın ana unsurları ise; cinsiyet, yaş, eğitim, meslek, mükellefiyet süresi, kazancın tespit şekli ve vergi matrahı unsurlarıdır.
DEMOGRAPHIC CHARACTERISTICS OF INCOME TAX ASSOCIATIONS EFFECTIVE TO TAXATION ATTITUDES AND BEHAVIORS
Taxes are the most significant source of income used by governments to meet increasing public need. It is not easy for taxpayers to compulsorily put a part of their income that they have earned by overcoming various hardships at the disposal of the government. Considering personal and non-personal factors, in addition to the feelings of taxpayers regarding this matter, reactions to tax arise. The income tax payers in the province of Zonguldak constitute the population of this study. It explores the effect of income tax payers’ demog raphic characteristics on their tax-related attitude and behavior. It was found that the tax perception of taxpayers and their reactions to tax varied according to their demographic characteristics. The main elements of this variation include gender, age, education, occupation, duration of taxpayer status, the form in which the income is earned and the tax base.
___
- Acar F.(2003) “Vergi Hukukunda Eşitlik Kavramının Anayasa Mahkemesi Kararları Işığında Değerlendirilmesi” Vergi Sorunları Dergisi 176 (Mayıs 2003)
- Aral V.(1994). Bir Adalet Bilimi Olarak Hukuk Bilimi, Adalet Kavramı.
- Ankara : Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları
- Budak T. (2010). Türk Vergi Hukukunda Anayasal Ölçüt: Mali Güç, İstanbul : XII Levha Yayıncılık
- Büyüköztürk Ş.(2007). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara : Pagem Yayınları
- Büyüköztürk Ş.(2004). Veri Analizi El Kitabı. Ankara : Pagem Yayınları
- Can E. –Dursun İ., “Demografik Faktörlerin Vergi Ahlâkı Üzerindeki Etkisi: İstanbul İli Örneği”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar Dergisi, 52, 606 (2015) : 56
- Candan T.(1995). Vergi Suçları ve Cezaları. Ankara : Maliye ve Hukuk Yayınları
- Çataloluk C., “Vergi Karşısında Mükelleflerin Tutum ve Davranışları”; 20.06.2016 tarihinde http://dergisosyalbil.selcuk.edu.tr/susbed/article/viewFile/364/346 adresinden erişildi.
- Çelikkaya A. (2002). “Mükelleflerin Vergiye Gönüllü Uyumunu Etkileyen Faktörler”, e-akademi, (Temmuz-2002) : 5 18.06.2016 tarihinde http://www.e-akademi.org/makaleler/acelikkaya-1.htm adresinden erişildi.
- Çiçek H.(2006). Psikolojik ve Sosyal Yönden Yükümlülerin Vergiye Karşı Tepkileri İstanbul : İSMMMO
- Demir M., “Toplumun Vergiye Karşı Tutum ve Davranışlarını Etkileyen Faktörler”; 27.06.2016 tarihinde http://www.akademikbakis.org/eskisite/18/ 10toplum.pdf adresinden erişildi.
- Demir M., “Vergi Kaçırmayı Etkileyen Faktörler”; 23.06.2016 tarihinde http://www.e-akademi.org/incele.asp?konu=VERG%DD%20KA%C7IRMAYI%20ETK%DDLEYEN%20FAKT%D6RLER&kimlik=-406920229&url=makaleler/mdemir-3.htm adresinden erişildi.
- Doğanyiğit S., “Vergi Kaybının Önlenmesinde Mükellefle İlişkilerin Önemi”; 20.06.2016 tarihinde http://dergi.sayistay.gov.tr/icerik/der13m4.pdf adresinden erişildi.
- Eckstein O.(1964). Public Farance, Foundation Of Modern Economics Series, New Jersey : Prentice-Hall, İnc., Englewood Cliffs.
- Hellaç F.A.(2017). Vergiye Karşı Tepkiler: Gelir Vergisi Mükelleflerinin Vergiye Karşı Tepkileri (Zonguldak İli Örneği). Ankara : Öz Baran Ofset Matbaacılık
- Kalaycı Ş.(2006). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Ankara : Asil Yayınları
- Karasar N.(2009). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara : Nobel Yayınları
- Karayılmazlar E. - Güran M.C., “Gelir Vergisinde Tarife Yapısı: Adalet ve Etkinlik Temelli Teorik Tartışmalar Çerçevesinde Karşılaştırmalı Bir Analiz”; 20.06.2016 tarihinde http://www.politics.ankara.edu.tr/dergi/pdf/60/2/6_ekrem_karayilmazlar_mehmet_cahit_guran.pdf adresinden erişildi.
- Kırbaş S., “Çeşitli Yönleriyle Vergileme ve Türk Vergi Sistemi”; 31.05.2016 tarihinde http://dergi.sayistay.gov.tr/icerik/der3m1.pdf adresinden erişildi.
- Lang J., (2000). “Vergi Adaletinin Anayasal Temelleri” XIII. Türkiye Maliye Sempozyumu, 14-16 Mayıs 1998’de, Marmara Üniversitesinde sunulan bildiri
- Leech N.L.(2005). SPSS For Intermediate Statistics: Use and Interpretation, Lawrance Erlbaum London : Associates Publishers.
- Öz Yalama G.– Gümüş E., “Vergi Kaçırma Eğilimini Etkileyen Faktörler: Eskişehirʼden Bulgular“, Uluslararası Yönetim ve İşletme Dergisi, C.9, S.20, 2013; 20.06.2016 tarihinde http://ijmeb.org/index.php/zkesbe/article/download/433/pdf_1 adresinden erişildi.
- Özdamar K.(2004). Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi (Çok Değişkenli Analizler), Eskişehir : Kaan Yayınevi
- Siverekli E., “Vergilendirmenin, Ekonomik Büyümeye ve Kalkınmaya Etkisi”, ERÜ İİBFD, S.21, Temmuz-Aralık 2003; 20.04.2016 tarihinde http:// iibf.erciyes.edu.tr/dergi/sayi21/edemircan.pdf adresinden erişildi.
- Suruç N.T., “Vergi Ödemeyi Etkileyen Faktörler: Anket Araştırmalarının Sonuçları”, Vergi Sorunları Dergisi 178 (2003)
- Taşkın Y., “Vergi Psikolojisi ve Vergiye Karşı Mükellef Tepkileri”; 21.06.2016 tarihinde http://istanbul.dergipark.gov.tr/download/article-file/7890 adresinden erişildi.
- Yaltı Soydan B., “Vergi Adaleti Kavramında Soyuttan Somuta: Türk Anayasa Mahkemesi Kararlarını Eşitlik, Özgürlük ve Sosyal Devlet Kavramları ile Okumak”, Vergi Sorunları Dergisi (Ağustos 1998) : 119
- Yaraşlı G.O.(2005). Türkiye’de Vergi Reformu, Ankara: Başbakanlık Basımevi
- ISSN: 1303-5444
- Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
- Başlangıç: 1991
- Yayıncı: İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası