SAVCIBEY GÖLETİ (BİLECİK) EKSEN YERİNİN GEÇİRİMLİLİĞİ VE ENJEKSİYON PERDESİNİN BOYUTLANDIRILMASI

Bu çalışma, Savcıbey Göleti (Söğüt/Bilecik) eksen yerinin geçirimsizliğini sağlamak amacıyla yapılması planlananenjeksiyon perdesinin boyutlandırılmasını kapsamaktadır. Arazi çalışmaları kapsamında mühendislik jeolojisi haritasıyapılmış, araştırma sondajları açılmış ve bu araştırma sondajlarında geçirimlilik deneyleri gerçekleştirilmiştir. Araziçalışmaları ile eksen yerindeki Triyas yaşlı Bozüyük Metamorfitleri’ne ait şistlerin içerdiği süreksizliklerin özelliklerive geçirimliliğe olan etkisi, süreksizliklerin eksen yerine göre konumları göz önüne alınarak gözlemsel olarak belirlenmiştir. Süreksizlik konumları genel olarak K-G ile KKD-GGB arasında değişen doğrultulara sahiptir. Baraj ekseninde 5adet, memba batardosu üzerinde 2 adet, çevirme tüneli güzergâhında 3 adet, dolusavak yerinde ise 2 adet olmak üzeretoplam 245 m derinliğinde araştırma sondajları açılmıştır. Eksen yerindeki kayaçların geçirimliliğinin belirlenebilmesive enjeksiyon perdesinin boyutlandırılabilmesi amacıyla, Bozüyük Metamorfitleri’ne ait birimlerde Lugeon deneyleri,talvegdeki alüvyonlarda ve sağ yamaçta yüzeylenen yamaç molozunda ise düşen seviyeli geçirimlilik deneyleri gerçekleştirilmiştir. Lugeon deneyleri sonucunda Bozüyük Metamorfitleri’nin genel olarak geçirimli ve yer yer az geçirimliözellikte olduğu belirlenmiştir. Alüvyon ve yamaç molozu ise çok geçirimlidir. Ayrıca, eksen yerinde gerçekleştirilensondaj çalışmaları, Triyas yaşlı Bozüyük Metamorfitlerinde ayrışma derecesinin artmasıyla geçirimliliğin de arttığınıgöstermiştir. Tüm çalışmaların sonucunda Savcıbey Göleti’nin geçirimliliği ile ilgili bilgiler toplanmış ve enjeksiyonperdesi boyutlandırılmıştır. Buna göre, 1.50 m’lik sıyırma kazısından itibaren ortalama 40 m derinliğinde oluşturulacakbir enjeksiyon perdesinin muhtemel kaçakları engelleyeceği öngörülmüştür.

PERMEABILITY OF SAVCIBEY DAM (BİLECİK) AXIS LOCATION AND DESIGN OF GROUT CURTAIN

This study comprise the design of the planned grout curtain in Savcıbey Dam (Söğüt/Bilecik) in order to provide impermeability along the dam axis. Within the context of field studies, engineering geology map was generated, ground investigation drilling was realized and permeability tests were performed. Within the field studies, the joint conditions of the geological units (Triassic aged Bozüyük Metamorphic schists) under the dam axis and its effect on permeability was observed considering the positions of the discontinuities with regard to the dam axis location. Orientation of discontinuities generally have strikes changing between N – S and NNE – SSW. 5 boreholes on dam axis, 2 boreholes on cofferdam, 3 boreholes on diversion tunnel and 2 boreholes on spillway total 245 m ground investigation borehole were drilled. In order to determine the permeability profile of dam axis and design the grout curtain, Lugeon tests in Bozüyük Metamorphic units observed in dam axis, falling head permeability tests in alluviums observed in thalveg and slope debris observed in right abutment were performed. Lugeon tests realized in Bozüyük Metamorphic units show that the unit is generally permeable and partly low permeable. Alluvium and slope debris are highly permeable. In addition, drilling works realized in dam axis shows that the augmentation of the weathering degree cause an increase of permeability in Triassic aged Bozüyük Metamorphic schists. As a result of these studies information about the permeability of Savcıbey Dam was collected and the grout curtain hole was designed. Accordingly, it is predicted that approximately 40 m depth of grout curtain from the stripping excavation with the depth of 1.50 m would prevent the possible leakages.

PDF

___

Aksoy, H., Ercanoğlu, M. 2006. Determination of the rockfall source in an urban settlement area by using a rule-based fuzzy evaluation. Natural Hazards and Earth System Science 6, 941-954.
Aksoy, H., Ercanoğlu, M. 2007. Fuzzified kinematic analysis of discontinuity-controlled rock slope instabilities. Engineering Geology 89, 206-219.
Akyüz, S. 2010. Kargı baraj yeri (Çorum) litolojik birimlerin geçirgenlik özellikleri yönünden incelenmesi. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı, Yüsek Lisans Tezi, 134s.
Aldemir, A., Yılmaztürk, S.M., Yücel, A.R., Binici, B., Arıcı, Y., Akman, A. 2015. Beton barajların deprem davranışlarının incelenmesinde kullanılan analiz metotları. İMO Teknik Dergi 6943-6968.
Ayaroğlu, H. 1979. Bozüyük metamorfiklerinin (Bilecik) petrokimyasal özellikleri. Türkiye Jeoloji Bülteni 22/1, 101-107.
Bureau of Indıan Standard, 1993. “Guidelines for the Design of Grout Curtain: Part 2: Masonry and Concrete Gravity Dams”.
Coli, N., Pranzini, G., Alfi, A., Boerio, V. 2008. Evaluation of rock-mass permeability tensor and prediction of tunnel inflows by means of geostructural surveys and finite element seepage analysis. Engineering Geology 10, 174-184.
Eryılmaz Türkkan, G., Korkmaz, S. 2015. Kuyu ve akifer testlerinde uygulanan analitik ve sayısal yöntemlerle hidrolik iletkenliğin belirlenmesi. İMO Teknik Dergi, 6969-6991.
Ewert, F.K. 2003. Discussion of Rock Type Related Criteria for Curtain Grouting”. Proceedings of the Third International Conference on Grouting in Rock and Ground Improvement, ASCE Special Publication No. 120.
Fell, R., MacGregor, P., Stapledon. D., Bell, G. 2005. Geotechnical Engineering of Dams. Taylor & Francis. London. UK.
Foyo, A., Sanchez, M. A., Tomillo, C. 2005. A proposal for a secondary permeability index obtained from water pressure tests in dam foundations. Engineering Geology 77, 69-82.
Günay, K. 1996. Zemin sondajlarındaki basınçlı su deneylerinde dikkat edilecek noktalar ve Lugeon deneyi. Sondaj Sempozyumu’96, 89-96, 1996-İzmir.
Gürocak, Z., Alemdağ, S. 2012. Assessment of permeability and injection depth at the Atasu dam site (Turkey) based on experimental and numerical analyses. Bulletin of Engineering Geology and the Environment 71, 221-229.
ISRM (International Society for Rock Mechanics). 2007. Rock Characterization, Testing and Monitoring. International Society of Rock Mechanics Suggested Methods, Pergamon Press, Oxford, 211 p.
Karagüzel, R., Kılıç, R. 2000. The effect of the alteration degree of ophiolitic melange on permeability and grouting. Engineering Geology 57, 1-12.
Kayabaşı, A., Yeşiloğlu-Gültekin, N., Gökçeoğlu, C. 2015. Use of non-linear prediction tools to assess rock mass permeability using various discontinuity parameters. Engineering Geology 185, 1-9.
Kayadibi, Ö., Aydal, D., Kadıoğlu, Y. K. 1994. BilecikSöğüt altın mineralizasyonunun incelenmesi. Türkiye Jeoloji Kurultayı Bülteni 9, 252-259.
Li, P., Lu, W., Long, Y., Yang, Z., Li, J. 2008. Seepage analysis in a fractured rock mass: the upper reservoir of Pushihe pumpedstorage power station in China. Engineering Geology 97, 53–62
Lombardi, G. 1985. The Role of Cohesion in Cement Grouting of Rock, 15. ICOLD-Congress, Lausanne, 3, 235–261.
Lugeon, M. 1933. Barrage et Géologie. Dunod. Paris Nonveiller, E. 1989. Grouting Theory in Practice. Elsevier, Tokyo.
Pettersson, S.A., Molin, H. 1999. “Grouting and Drilling for Grouting: Purpose, Application, Methods with Emphasis on Dam and Tunnel Projects”. Atlas Copco. 6991 1019 01
Schleiss, A. J. Pougatsch, H. 2011. “Les Barrages: Du projet à la mise en service. Presses Polytechniques Universitaires Romandes 17, 714p.
Suyapı, 2013. Savcıbey Göleti, mühendislik jeolojisi planlama raporu rev.1. DSİ 3. Bölge Müdürlüğü, Eskişehir.
Şekercioğlu, E. 2007. Yapıların projelendirilmesinde mühendislik jeolojisi. JMO yayınları 28, 4. Baskı, s.117.
Tunar, N.Ö., Ulusay, R., Işık, N.S. 2013. A study on geotechnical characterization and stability of downstream slope of a tailings dam to improve its storage capacity (Turkey). Environmental Earth Sciences 69, 1871-1890.
Ulusay, R., Tuncay, E., Hasançebi, N. 2007. Liquefaction assessments by filed-based methodologies for the foundation soils at a dam site in northeast Turkey. Bulletin of Engineering Geology and the Environment 66 (3), 361-375.
Yılmaz, M., Koral, H. 2007. Yenişehir Havzası’nın (Bursa) neotektonik özellikleri ve jeolojik gelişimi. İstanbul Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Yer Bilimleri Dergisi 20, 21-32.
Yılmaz, Y. 1979. Söğüt-Bilecik bölgesinde polimetamorfizma ve bunların jeoteknik anlamı. Türkiye Jeoloji Bülteni 22/1, 85-100.