Dil biliminde görünüş (aspekt) ve kılınış (aktionsart)

Dil biliminde görünüş bir morfolojik kategoridir. Görünüş dillerinde genel olarak bitmişlik ve devamlılık anlamı veren bir morfolojik ikilem olarak ortaya çıkar. İngilizcede I wrote: I was writting; Türkçede Yazdım: Yazıyordum görünüş kategorisini temsil eden birer örnektir. Kılınış ise fiillerin semantik özelliğini karakterize eden leksikolojik kategoridir, tutuşmak (başlangıç), yazmak (nötr), ölmek (sonuç) gibi.

Aspect and aktionsart in language

Aspect is a morphological category which contains the perfective and imperfective opposition in the aspect languages, for example: I was writing; Yazdım: Yazıyordum. Aktionsart is a lexical category and it concerns the temporal features of the verbs or lexical contents, such as to start flowering, flower, and wither.

___

Akdeniz, Safiye. Dil Bilim Terimleri, www.ege-edebiyat.org/docs/277.doc (02.12.2010)

Dilâçar, Agop (1974). “Türk Fiilinde ‘Kılınış’la ‘Görünüş’ ve Dilbilgisi Kitaplarımız”. Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten: 159-171.

Demirgüneş, Sercan. “Türkçedeki Zaman Belirteçlerinin Sınıflanması ve Dökümü üzerine Bir Deneme Çalışması”. www.turkoloji.cu.edu.tr/DİLBİLİM (14.08.2010)

Ergin, Muharrem (1981). Türk Dilbilgisi. Istanbul.

Gülsevin, Gürer. “Zaman ve Kip Çekimlarinde Birleşik Yapılar Üzerine”. www.turkoloji. cu.edu.tr/YENİ TÜRK DİLİ (08.08.2010)

Hentschel, Elke / Weydt, Harald (1990). Handbuch der deutschen Grammatik. Berlin.

Johanson, Lars (1971). Aspekt im Türkischen. Vorstudien zu einer Beschreibung des türkeitürkischen Aspektsystems. Uppsala.

Klein, Wolfgang (1994). Time in Language. London and New York.

Koç, Nurettin (1990). Yeni Dilbilgisi. Istanbul.

Malkoç, Muzaffer (2004). “Di’li ve Miş’li Geçmiş Zaman”. Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten: 107-116.

Sebzecioğlu, Turgay. “Türkçede Kip Kategorileri ve –yor Bicimbirimlerinin Kipsel Değeri”. www.turkoloji.cu.edu.tr/DİLBİLİM (12.09.2010)

Thieroff, Rolf (1992). Das finite Verb im Deutschen. Tempus-Modus-Distanz. Tübingen.