TOPRAKLA İLGİLİ HALK HUKUKU UYGULAMALARI

Toplumun tüm fertlerinin uymak zorunda olduğu ve sosyal düzeni sağlamaya yönelik kurallar dizgesi olarak anlamlandırabileceğimiz hukuk kavramının halk geleneği içinde yazılı olmayan bir boyutu da halk hukuku kavramıdır. Folklor araştırmalarında halk bilgisi kadroları içinde incelenen halk hukuku uygulamaları, toplumsal yaşamın en eski dönemlerinden beri uygulana gelen sosyal anlaşmalar bütünüdür. Kırsal yaşam içerisindeki tüm etkinliklerin belirleyicisi olarak halk hukuku uygulamaları, halk yaşamının temel unsurlarından biri olan toprakla ilgili tasarruflarda da varlığını hissettirmektedir. Beslenmeden, mimariye, mitolojik uygulamalardan, dini tasavvura kadar, halk yaratmalarının her aşamasında kutsal bir kaynak vazifesi gören toprak; tarım toplumlarının başat geçim kaynağı olması nedeniyle de, edinilmesi, işletilmesi, devredilmesi noktalarında da oldukça önemsenmiş ve halk hukuku düzleminin içerisinde sürekli var olagelmiştir. Tarım toplumlarının hepsinde hukuk kurallarının oluşumunda toprağa bağlı uygulamalar geliştirilmiş, toprağın kutsallığı ve önemi kendini toplumsal kuralların belirlenmesi noktasında da göstererek gerek ekonomik gerekse hukuki altyapının oluşturulması sağlanmıştır. Anadolu coğrafyası da yaşam koşulları bağlamında toprağa bağlılığın fazlasıyla hissedildiği bir yapıdadır. Yurt kavramının kutsallığına binaen Türk milletince ayrı bir önem verilen toprak, bu bakımdan korunması gereken ve toplumsal yapıyı kendine endeksli olarak belirleyen ana unsurlardan biri olarak görülmüştür. Bu çalışmada, Anadolu sahasının çeşitli yörelerinden katılımlı ve katılımsız gözlemler, görüşme ve sosyal medya grupları aracılığı ile derlenen halk hukukundaki toprakla ilgili uygulamalar, mülkiyet-miras hukuku, eşya-ticaret hukuku ve borçlar hukuku çerçevesinde sınıflandırılarak değerlendirilecektir.
Anahtar Kelimeler:

Hukuk, Halk Hukuku, Toprak, Mülkiyet

Folk Law Practices About Soil

Folk law, is an another non –written dimension of the notion of law which we can understand as a strings of rules for establishing social order that all the members of society have to obey. In folklore researches, the practices of folk law, which is examined in the public knowledges branches, is the whole of social agreements that have been practiced, since the earliest periods of social life.As a determinant point of all activities in rural life, public law practices is also felt its presence in savings about soil as one of the main element of folk life. From nutrition to architecture, from mythological practices to religious imagination, soil, which has seen as in the task of as a sacred source in every stage of folk creations, Due to it is the most important source of income for agricultural communities and has been highly regarded on the points of obtaining, operating and transferring and has been constantly in the folk law area. In all agriculture societies, practices based on the soil have been developed in the formation of legal rules, and also the sanctity and importance of the soil has showed itself at the point of setting social rules, and both economic and legal infrastructure has been established. Anatolian area is in a structure that commitment to soil in the context of living conidtions is greatly felt. The soil, which is given a special importance in the Turkish nation on the holiness of the dormitory concept, has been see as one of the main factors that should be protected in this respect and determine the social structure as indexed to itself. In this study, practices about to soil in folk law, which compiled through participatory and unattended observations, interviews and social media groups from various regions of the Anatolian region, will be classify and evaluate in the scope of, property-inheritance law, commodity-trade law and debts law.

___

  • Aça, M. (2016), Halk Bilimi Veri Toplama ve İnceleme Teknikleri, Editör: Aça, M.,Halk Bilimi El Kitabı (ss.308-325). Konya: Kömen Yayınları.
  • Aça, M. (2016). Halk Bilgisinin Takvim, Mevsim/İklim, Çevre Sağaltma ve Hukuka Dönük Temsilleri. Editör: Aça, M.,Halk Bilimi El Kitabı (ss.558-593). Konya: Kömen Yayınları.
  • Aksoy, S. (1970). Tarım Hukuku, Ankara: Ankara Basım ve Ciltevi.
  • Çobanoğlu, Ö. (2005). Halkbilimi Kuramları ve Araştırma Yöntemleri Tarihine Giriş, Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Devellioğlu, F. (2000), Osmanlıca Türkçe Ansiklopedik Lugat. İstanbul: Aydın Kitabevi.
  • Dursun, A. (2016). Türk Halk Hukuku, İstanbul: Ötüken Neşriyat.
  • Örnek, S. V. (2000). Türk Halkbilimi. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
  • Sevindik, A. (2013). Halk Hukuku ve Köy Odaları: Sivas Şarkışla Gümüştepe Köyü Örneği. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
  • TDK, (1998). Türkçe Sözlük (C.1.)., Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • Türkmen, F. (2011). Dede Korkut’ta Halk Hukuku Unsurları. Bilig, 58, ss.245-256.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013), Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.