Edirne’de Tarımsal Amaçlı Kooperatiflerde Ortaklık Yapısı ve Kooperatif Faaliyetlerinin Değerlendirilmesi

Bu çalışmada, Edirne ilinde tarımsal amaçlı kooperatiflerdekooperatif ortaklarının özellikleri belirlenerek kooperatiffaaliyetlerinin ortak olma üzerine etkileri analiz edilmiştir. Edirne’de727 kooperatif ve 85.091 kooperatif ortağı bulunmaktadır. İl genelindekayıtlı kooperatiflerin %40.90’ı tarımsal amaçlı faaliyettebulunmaktadır. Tarımsal amaçlı kooperatiflerin ortak sayısı payı ilgenelinde %75.06 dır. Bu çalışmanın ana materyalini, tarımsalamaçlı kooperatif ortaklarına sorulan sorulardan (anket) elde edilenveriler oluşturmuştur. Edirne’nin 160 ayrı yerleşim yerinde çoksayıda tarımsal üretici ile görüşme yapılmış ancak bu çalışmanınamacı nedeniyle kooperatif ortağı olan 471 kişinin değerlendirmeleriveri olarak kullanılmıştır. Verilerin analizi, rakamsal büyüklüküzerinden yapılmış çizelgeler oluşturulmuş ve değerlendirmeyapılmıştır. Türkiye’de tarımsal amaçlı kooperatifler anasözleşmefaaliyet alanına göre isimlendirilmektedir. Edirne’de de tarımsalamaçlı kooperatifler ana sözleşmeleri gereği tescil edilmiş isimleri ile(Tarımsal kalkınma, tarım kredi, tarım satış, sulama ve su ürünleri)faaliyetlerini sürdürmektedirler. Araştırmamızda Edirne’de tarımsalamaçlı kooperatif ortaklarının %86.29’unun çiftçilikle meşgul olduğuve asıl geçim kaynağını tarımsal faaliyetin oluşturduğu bulunmuştur.Ayrıca kooperatif ortaklarının; %50.12’sinin 51 ve üzeri yaşta olduğu,%73.65’inin birden fazla kooperatife ortak olduğu ve %51.57’sininilkokul mezunu olduğu tespit edilmiştir. Edirne’de tarımsal amaçlıkooperatif ortakları, kooperatiflerin girdi satış ve ürün alışfaaliyetlerini etkin bulmaktadırlar. Ancak kooperatiften satın alınangirdi fiyatlarını yüksek bulurken, ürün satış fiyatlarının da yeterinceyüksek olmadığını belirtmektedirler. Kooperatif ortaklarının,kooperatif yönetim süreçlerine katılımı yüksek bulunmamıştır.

Partnership Structure in Agricultural Cooperatives in Edirne Evaluation of Cooperative Activities

In this study, the characteristics of the cooperative partners in agricultural cooperatives and the effects of cooperative activities on the common in Edirne province were determined. There are 727 cooperatives and 85.091 cooperative partners in Edirne. Overall, 40.90% of the registered cooperatives located across Edirne agricultural activity. Of which, 75.06% of cooperative partners are located in agricultural cooperatives. The main material of this study was a questıonare made up of the set of questions asked to the common agricultural cooperatives. A large number of farmers were interviewed in 160 different locations of Edirne. Overall, as the purpose of this study, 471 cooperative partners were used for the data collections. The analysis of the data, the tables made by the numerical size were formed and evaluated. Agricultural cooperatives in Turkey were named according to the previous articles of association activities. In Edirne, agricultural cooperatives conduct their activities with their registered names (agricultural development, agricultural credit, agricultural sales, irrigation and aquaculture) in accordance with their articles of association. In our study, it was found that 86,29% of the agricultural cooperative partners in Edirne were engaged in farming and the main source of livelihood was agricultural activity. Generally, 50.12% of agriculture cooperative partners were older than 51 with 51.57% agricultural cooperative members primary school gradutae and 73.65 % were more than one cooperative partners. The cooperative partners find the input sales and product purchase activities of the cooperatives effective. However, they found that the input prices purchased from the cooperative were high, while the product sales prices were not high enough.

___

Alçiçek G, Karlı B 2016. Burdur İlinde Tarımsal Kooperatiflerde Kooperatif-Ortak İlişkilerinin Değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 21(1):83-91.

Anonim 2017. https://koop.gtb.gov.tr/ (Erişim tarihi 28/4/2018).

Anonim 2014. Türkiye Kooperatifçilik Raporu-2014, https://koop.gtb.gov.tr

Anonim 2013. Çiftçi Algısı Analizi, Trakya Kalkınma Ajansı Araştırma Raporu. https://www.trakyaka.org.tr/upload/Node/33083/xfi les/Ciftci_Algisi_Analizi_Kantitatif_Rapor. (Erişim tarihi 15/2/2018).

Aras A, Çıkın A, 1976. İzmir ve çevresinde mevcut tarım kooperatiflerine ortak çiftçilerin bu kooperatiflerden yararlanma durumları ve kooperatifçilik eğilimleri üzerine bir araştırma. E.Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları, No:292, Bornovaİzmir, 39s.

Başaran H 2014. “Tarım Sektöründe BüyümeII”,http://www.gidahatti.com/gida-haber/tarimsektorunde-buyume-2

Başaran H 2015. Kooperatifçilikte Yeni Yaklaşımlar, 21. Milletlerarası Türk Kooperatifçilik Kongresi. Safranbolu/Karabük

Başaran H, Birinci S, Şener HB, Özçağla, A, Zeyrek AE 2015. Yerel Dayanışmadan Büyük İşletmelere (Yüzyıllık Geçmişiyle Tarım Satış Kooperatifleri). Tebliğ (Basılmamış), 21. Milletlerarası Türk Kooperatifçilik Kongresi, Safranbolu.

Başaran H, Birinc, S, Emiroğlu ., Özsaraç B, Uçan I 2015. Yeniden Yapılanma Döneminde Tarımsal Kooperatifçilik. Tebliğ (Basılmamış), 21. Milletlerarası Türk Kooperatifçilik Kongresi, Safranbolu.

Başaran H, 2015. Kooperatifçilikte Yeni Yaklaşımlar, 21. Milletlerarası Türk Kooperatifçilik Kongresi. Safranbolu/Karabük Başaran H 2016. Tarımsal Kooperatifçilik. Türk Kooperatifçilik Kurumu Karınca Postası.

Çıkın A 1990, Tarımsal Kooperatif İşletmeciliği. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Basımevi, İzmir.

Ertan A, Turan A 2001. Gülbirlik ortaklarının kooperatif-ortak ilişkisi yönünden analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6 (2): 29-43.

Everest B, Yercan M 2016. Kooperatif Ortaklarının Kooperatifçilik İlkelerini Algılamaları Üzerine Bir Araştırma: Tarım Kredi Kooperatifleri Örneği. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 2016, 53(1):67-73.

Gök M 2013. Tarımsal Kalkınma Kooperatiflerinde Yönetim Üye İlişkileri Ve Yaşanan Sorunlar: Eğirdir İlçe Örneği, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Isparta.

Karlı B, Çelik Y 2003. GAP Alanındaki Tarım Kooperatifleri ve Diğer Çiftçi Örgütlerinin Bölge Kalkınmasındaki Etkinliği, Teae Yayın No:97, Ankara.

Kılıç B 2011. Samsun İlindeki Tarımsal Kalkınma Kooperatiflerinde Ortak-Kooperatif İlişkilerinin Analizi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi ABD, Yüksek Lisans Tezi (Basılmamış)

Köroğlu S 2003. Avrupa Birliği ve Türkiye’de Tarımsal Örgütlenme. AB Uzmanlık Tezi. Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı. Ankara

Rehber E 2011. Kooperatifçilik”, Ekin Basın Yayın Dağıtım.

Serinikli N, İnan İH 2007. Edirne Köy Kalkınma Kooperatifleri Birliğinin Ekonomik Analizi, Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 4 (3): 237-248.

Şahin A, Cankurt M, Günden C, Miran B, Meral Y 2013. Türkiye’de Kooperatiflere Ortak Olmada ve Kooperatif Başarısında Etkili Faktörlerin Analizi, Akademik Ziraat Dergisi 2(1):23-34.