ÇOCUKLUK ÇAĞI TRAVMATİK YAŞANTILARIN, YETİŞKİN BAĞLANMA STİLLERİNİN VE PSİKOLOJİK İYİ OLUŞUN EVLİLİK DOYUMU ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Amaç: Araştırmanın temel amacı, çocukluk çağında yaşanan travmaların evlilik doyumunu etkileme düzeyini analiz etmektir. Çocukluk travmalarıve bağlanma stillerinin evlilik doyumu üzerindeki etkilerine bakılırken bunun dışında, evlilik biçimi, evlilik süresi ve eğitim durumları gibideğişkenlerin evlilik doyumu üzerinde farklılık yaratıp yaratmadığına da bakılmıştır.Yöntem: Çalışmanın amacı doğrultusunda en az 1 yıldır evli kadın katılımcılar ile ölçekler elden verilip veriler toplanmıştır. Katılımcılara KişiselBilgi Formu, Çocukluk Çağı Travmaları Ölçeği (ÇÇTÖ), Yakın İlişkilerde Yaşantılar Envanteri (YİYE-II), İlişkilerde Mutluluk Ölçeği (İMÖ) veSemptom Değerlendirme Ölçeği (SA-45) uygulanmıştır. Kişisel bilgi formu; cinsiyet, yaş, eğitim, evlenme şekli, evlilik süresi, sahip olunan çocuksayısı hakkında sorular içermektedir.Bulgular: Yapılan istatistik sonucunda sosyo-demografik özellikler ile evlilik doyumu arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılıkbulunamamıştır. Bu-nunla birlikte bağlanma örüntüleri, psikolojik iyi oluş ve travmatik yaşantılar ile evlilik doyumu arasında anlamlı bir ilişkibulunmuştur. Yapılan istatistik sonuçlarına göre, evlilik doyumu ve bağlanma örüntüleri, psikolojik iyi oluş ve travmatik yaşantılar arasında negatifbir ilişki bulunmaktadır.Sonuç: Çalışmanın bulgularına göre, yetişkin bağlanma stilleri evlilik doyumunu etkilemektedir. Çift terapisi çalışmalarında bağlanma sorunlarınındeğerlendirilip ele alınmasının önemli olduğu düşünülmektedir.

THE INFLUENCE OF CHILDHOOD TRAUMATIC EXPERIENCES, ADULT ATTACHMENT STYLES AND PSYCHOLOGICAL WELL-BEING ON MARITAL SATISFACTION

Objective: The main purpose of the study is to analyse the childhood traumatic experiences impact on marital satisfaction. While considering the childhood trauma and attachment styles impacts on marital satisfaction, differences between some socio-demographic factors such as marital style, length of marriage and education level will also be referred. Methods: Participants are randomly selected between women married more than a year and they filled out Childhood Trauma Questionnaire, Experiences in Close Relationship II (YIYE-II) and Symptom Assesment-45 (SA-45), Relationship Happiness Questionnaire (IMO), Personal Information Form including sex, age, education, marital status, length of marriage, number of children and type of marriage related questions. Results: According to the results of the statistics, there was no statistically significant difference between socio-demographic factors and marital satisfaction. However, significant relationships have been found between marital satisfaction and attachment styles, psychological well-being, and traumatic experiences. Statistical results showed that there is a negative relationship between marital satisfaction and attachment styles, psychological well-being and traumatic experiences. Conclusion: According to the results of the study, adult attachment styles impress marital satisfaction. It is thought that it is important to evaluate and handle attachment problems in couple therapy studies.

PDF

___

1. Hawkins JL. Associations between companionships, hostility, and marital satisfaction. J Marriage Fam. 1968;30(4):647-650.
2. Altıparmak S, Eser E. 15-49 Yaş grubu evli kadınlarda yaşam kalitesi. Aile ve Toplum. 2007;3(11):29-34.
3. Kobak R, Hazan C. Attachment in Marriage: The effects of security and accuracy of working models. J Pers Soc Psychol. 1991;60(6):861-869.
4. Lussier Y, Sabourin S, Turgeon C. Coping strategies as moderators of the relationship between attachment and marital adjustment. Journal of Personal and Social Relationships. 1997;14(6):777-791. doi:10.1177/0265407597146004
5. Uğur Z. Bipolar affektif bozulukta bağlanma biçimleri, çocukluk çağı travmaları ve agresyon ilişkisi [Uzmanlık Tezi]. İstanbul: Sağlık Bakanlığı, İst. Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Has. Eğt. ve Arş. Hastanesi; 2010.
6. Whisman MA. Childhood trauma and marital outcomes in adulthood. Personal Relationships. 2006;13(4):375-386. doi:10.1111/j.1475-6811.2006.00124.x
7. Bernstein EM, Fink L, Handelsman L, et al. Initial reliability and validity of a new retrospective measure of child abuse and neglect. Am J Psychiatry. 1994;151(8):1132-1136. doi:10.1176/ajp.151.8.1132
8. Şar V, Öztürk E, İkikardeş E. Çocukluk çağı ruhsal travma ölçeğinin türkçe uyarlamasının geçerlilik ve güvenilirliği. Türkiye Klinikleri J Med Sci. 2012; 32(4):1054-1063.
9. Selçuk E, Günaydın G, Sümer N, ve ark. Yetişkin bağlanma boyutları için yeni bir ölçüm: Yakın ilişkilerde yaşantılar envanteri-II’nin türk örnekleminde psikometrik açıdan değerlendirilmesi. Türk Psikoloji Yazıları. 2005;8(16):1-11.
10. Tabachnick BG, Fidell LS. Using Multivariate Statistics. 6 th ed. Boston: Pearson; 2013.
11. Tutarel-Kışlak Ş, Çabukça F. Empati ve demografik değişkenlerin evlilik uyumu ile ilişkisi. Aile ve Toplum Eğitim-Kültür ve Araştırma Dergisi. 2002;2(5):35-42.
12. Yeşiltepe SS. Öğretmenlerin evlilik uyumlarının psikolojik iyi oluş ve bazı değişkenler açısından incelenmesi [Uzmanlık Tezi]. Adana: Çukurova Üniversitesi; 2011.
13. Kubat DE. Evli bireylerde aldatma eğilimi ve evlilik doyumu ilişkisinin incelenmesi [Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul: Haliç Üniversitesi; 2012.
14. Zeytinoğlu E. Evli bireylerin benlik saygısı, kıskançlık düzeyi, evlilikteki çatışmalar ve evlilik doyumu arasındaki ilişkilerin incelenmesi [Yüksek Lisans Tezi]. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi; 2013.
15. Dökmen ZY. Çalışma durumları farklı üç grup kadından ruh sağlığı, kontrol odağı inancı ve cinsiyet rolü. Türk Psikoloji Dergisi. 2003;18(51):111-124.
16. Turanlı P. Orta yetişkinlikte evlilik uyumu ile benlik saygısı ve bağlanma stilleri arasındaki ilişkinin saptanması [Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul: Maltepe Üniversitesi; 2010.
17. Yüksel Ö. Kadınlarda evlilik uyumu ve psikolojik belirtiler arasındaki ilişkide baş etme biçimleri ve toplumsal cinsiyet rolü tutumlarının aracı rolleri. Türk Psikiyatri Dergisi. 2015;26(3):181-8.
18. Fışıloglu H. Lisansüstü öğrencilerin evlilik uyumu. Psikoloji Dergisi. 1992;7(28):16-22.
19. Çağ P, Yıldırım İ. Evlilik doyumunu yordayan ilişkisel ve kişisel değişkenler. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 2013;39(4):13-23.
20. Glenn ND. Psychological Well-Being in the Postparental Stage: Some Evidence from National Surveys. J Marriage Fam. 1997;37:105-110.
21. Kim HK, McKenry PC. The relationship between marriage and psychological well-being a longitudinal analysis. Journal of Family. 2002;23(8):885-911. doi:10.1177/019251302237296
22. Proulx CM, Helms HM, Buehler C. Marital quality and personal well-being: a meta-analysis. J Marriage Fam. 2007;69(3):576-593. doi:10.1111/j.1741- 3737.2007.00393.x
23. Rogers SJ, DeBoer DD. Changes in wives' ıncome: effects on marital happiness, psychological well-being, and the risk of divorce. J Marriage Fam. 2001;63(2):458-472. doi:10.1111/j.1741-3737.2001.00458.x
24. Sacco WP, Phares V. Marital satisfaction, partner appraisal, depression and selfesteem: evidence of positivity strivings. J Marriage Fam. 2001;63(2):504-513. doi:10.1111/j.1741-3737.2001.00504.x
25. Uluyol FM. Bağlanma Örüntüleri, Eşe Yönelik Kişilerarası Şemalar ve Evlilik Sorunlarıyla Başa Çıkabilme Düzeyleri Arasındaki İlişkiler [Yüksek Lisans Tezi]. Ankara: Hacettepe Üniversitesi; 2014.
26. Gülyüksek Akdağ F, Cihangir Çankaya Z. Evli bireylerde psikolojik iyi oluşun yordanması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2015;11(3):646-662.
27. Özen Kapız S. İş-Aile Yaşamı Dengesi ve Dengeye Yönelik Yeni Bir Yaklaşım: Sınır Teorisi. Dokuz Eylül Üniversitesi S.B.E. Dergisi. 2002;3(4):139-153.
28. Chasan N. Alkol Bağımlılığı ile Çocukluk Çağı Travmaları İlişkisi [Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul: Maltepe Üniversitesi; 2010.
29. Woke AB, Thomas JO, Candela Violent K. Attachment styles and image in thematic stories about relationship. personality and social psychology bulletin. 1996;22(10):1030-1034. doi:10.1177/01461672962210006
30. Andersson C. Shame and Attachment: An Experimental Study on Unconscious Shame, Its Relation to Attachment and Implicit Mood, and A Correlational Study on Internalized Shame and Attachment Style [Master's Thesis]. Sweden: Uppsala University; 2001.