Hemşirelik Öğrencilerinin Reçetesiz İlaç Kullanma Durumları

Amaç: Araştırma, hemşirelik öğrencilerinin reçetesiz ilaç kullanma durumları, reçetesiz ilaç kullanımına ilişkin görüş, tutum ve etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı tipteki araştırma 2014-2015 eğitim-öğretim yılında bir hemşirelik yüksekokulunda, araştırmaya katılmayı kabul eden 368 öğrenci ile yürütülmüştür. Veriler, araştırmacılar tarafından ilgili literatür incelenerek oluşturulan “Veri Toplama Formu” kullanılarak toplanmıştır. Araştırmadan elde edilen verilerin değerlendirilmesinde, sayı, yüzde, ortalama ve ki-kare testi kullanılmıştır. Bulgular: Öğrencilerin yaş ortalaması 20.39±1.22’dir. Öğrencilerin %89.9’unun son bir yıl içinde reçetesiz ilaç kullandığı, en yüksek oranda baş ağrısı (%76.7) nedeniyle ilaç kullandıkları ve en sık kullanılan ilacın ise analjezikler (%88.2) olduğu saptanmıştır. Öğrencilerin %53.2’si reçetesiz ilaç kullanma gerekçesini “sorun önemsiz olduğu için doktora gitmeyi gerekli görmeme”, %49.2’si “daha önce ilacı kullanmış olma” olarak bildirmiştir. Öğrencilerin reçetesiz ilaç kullanma kararlarında ilacın evde mevcut olması (%46.8) ve daha önce doktor önerisi ile ilacı kullanmış olmanın (%40.2) etkili olduğu görülmüştür. Öğrencilerin reçetesiz ilaç kullanma durumları ile sosyodemografik özellikleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmamıştır (p>0.05). Sonuç: Öğrencilerin, reçetesiz ilaç kullanma oranı oldukça yüksektir. Reçetesiz ilaç kullanımını önlemek için öğrencilerin akılcı ilaç kullanımı konusunda bilinçlendirilmesi gerekmektedir.

Non-Prescription Drug Usage Among Nursing Students

Aim: This study aimed to determine the opinions and attitudes and related factors of nursing students regarding non-prescription drug usage. Methods: This descriptive study was conducted on 368 nursing students in a nursing college who volunteered to participate in the study during the 2014-2015 academic year. The Data Collection Form, created by the investigators after reviewing the relevant literature, was used for data collection. Data were analyzed using percentage, mean, and chi-square tests. Results: The mean age of the students was 20.39±1.22. The nonprescription drug usage of the students within the preceding year was 89.9%. It was determined that the students mostly used drugs for headaches (76.7%), and analgesics (88.2%) were the most commonly used drugs. The reasons of non-prescription drug usage of the students were “the problem is not important to consult the physician” (53.2%) and “the drug has been used before” (49.2%). The affecting factors on using non-prescription drug were having had leftover drugs at home (46.8%) and having used the drug previously (40.2%). There was no statistically significant difference between the students’ non-prescription drug usage and their sociodemographic characteristics (p> 0.05). Conclusion: The students’ non-prescription drug usage rates were quite high in this study. Students need to be informed about rational drug use to prevent non-prescription drug usage.

PDF

___

1. Karakurt P, Hacıhasanoğlu R, Yıldırım A, Sağlam R. Üniversite öğrencilerinde ilaç kullanımı. TAF Preventive Medicine Bulletin. 2010:9(5):505-12. Available from: https://www.ejmanager.com/ mnstemps/1/1-1288305972.pdf
2. ALBashtawy M, Batiha AM, Tawalbeh L, Tubaishat A, AlAzzam M. Selfmedication among school students. J Sch Nurs. 2015;31:110-6. doi: 10.1177/1059840514554837.
3. Yapıcı G, Balıkçı S, Uğur Ö. Birinci basamak sağlık kuruluşuna başvuranların ilaç kullanımı konusundaki tutum ve davranışları. Dicle Tıp Dergisi. 2011;38(4):458-65. doi: 10.5798/diclemedj.0921.2011.04.0066.
4. Klemenc-Ketis Z, Hladnik Z, Kersnik J. Self-Medication among healthcare and non-healthcare students at University of Ljubljana, Slovenia. Med Princ Pract. 2010;19:395-401. doi: 10.1159/000316380.
5. Ekim A, Akın İ, Ocakçı AF. Ergenlerde kendi kendine ilaç kullanımı. ACU Sağlık Bil Derg. 2018;9(3):272-6. Available from: http://acibadem. dergisi.org/uploads/pdf/pdf_AUD_458.pdf
6. Güngörmüş Z, Sayan A. Reçetesiz ilaç kullanımı ile sağlık sorumluluğu arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Sendrom. 2011;23:4-6. Available from: https://www.researchgate.net/publication/288999303.
7. Yılmaz E, Yılmaz E, Karaca F, Uçar S, Yüce T. Sağlık yüksekokulu öğrencilerinin ilaç kullanma durumlarının incelenmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi. 2008;3(8):69-83. Available from: https://www. researchgate.net/publication/290482657
8. Bala R, Singh H, Kaur K, Girish P, Kohli K. Knowledge and attitude towards antimicrobial self medication usage: A cross sectional study among medical and nursing students. International Journal of Basic & Clinical Pharmacology. 2013;2:4. doi: 10.5455/2319-2003. ijbcp20130816.
9. Pınar N. Mustafa Kemal Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencilerinin akılcı ilaç kullanım alışkanlıklarının belirlenmesi. Mustafa Kemal Üniv Tıp Derg. 2017;8(29):34-40. doi: 10.17944/Mkutfd.304265.
10. Goel D, Gupta S. Self-medication patterns among nursing students in North India. IOSR Journal of Dental and Medical Sciences (IOSRJDMS). 2013;11(4):14-7. Available from: http://iosrjournals.org/iosrjdms/papers/Vol11-issue4/D01141417.pdf?id=8203
11. Williams A, Crawford K. Self-medication practices among undergraduate nursing and midwifery students in Australia: A cross-sectional study. Contemp. Nurse. 2016;52:410-20.
12. Dönmez S, Güngör K, Göv P. Knowledge, attitude and practice of selfmedication with antibiotics among nursing students. Int.J.Pharmacol. 2018;14(1):136-43.
13. Pereira CM, Alves VF, Gasparetto PF, Carneiro DS, Carvalho DGR, Valoz FEF. Self-medication in health students from two Brazilian universities. RSBO. 2012;9(4):361-7.
14. Sawalha AF. A descriptive study of self-medication practices among Palestinian medical and nonmedical university students. Res Social Adm Pharm. 2008;4(2):164-72. doi: 10.1016/j.sapharm.2007.04.004.
15. Çelik S, Alacadağ M, Erduran Y, Erduran F, Berberkayar N. Sağlık yüksekokulu öğrencilerinin antibiyotik kullanma durumlarının incelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. 2010;7(1):1124-35. Available from: https://www.j-humansciences.com/ojs/index.php/IJHS/ article/download/918/537
16. Kaya H, Turan N, Keskin Ö, Tencere Z, Uzun E, Demir G, et al. Üniversite öğrencilerinin akılcı ilaç kullanma davranışları. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2015;18(1):35-42. doi: 10.17049/ ahsbd.67643.
17. Limaye D, Limaye V, Krause G, Fortwengel G. A Systematic review of the literature to assess self-medication practices. Ann Med Health Sci Res. 2017;7:1-15.
18. Lv B, Zhou Z, Xu G, Yang D, Wu L, Shen Q, et al. Knowledge, attitudes and practices concerning self-medication with antibiotics among university students in western China. Tropical Medicine & International Health. 2014;19(7):769-79.
19. Kahnamouei-aghdam F, Zakeri A, Amani F, Sajjadifar M, Mohammadi P, Ojaghi H. Self-medication prevalence and related factors among medical university students, 2015. Int J Basic Clin Pharmacol. 2017;6:373-6

Koç Üniversitesi Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi-Cover

ISSN: 2618-5741
Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
Başlangıç: 2004
Yayıncı: Koç Üniversitesi HYO Semahat Arsel Hemşirelik Eğitim ve Araştırma Merkezi (SANERC)