Palyatif Bakımda Hasta Değerlendirmesi ve Skalalar
Palyatif bakımda ayrıntılı ve iyi yapılmış bir değerlendirme kanser hastalarının geneliyilik halinin değerlendirilmesi için çok önemlidir. Değerlendirmede detaylı bilgi toplayıphastaya verilecek palyatif bakımı yönlendirmek temel amaçtır. Bu amaçla hastalarınmevcut durumlarının ortaya konması, ihtiyaçlarının belirlenmesi ve buna göre biröncelik sırası oluşturularak multidisipliner bir yaklaşım izlenmesi gerekmektedir.Hastanın ilk değerlendirmesi hastayı takip eden hekim tarafından yapılmalı ve palyatifbakım ihtiyacı olup olmadığını anlamak amacıyla tarama şeklinde olmalıdır. Taramakriterlerini karşılayan hastalara ayrıntılı bir palyatif bakım değerlendirmesi yapılmalıdır.Bu hastaların belirti ve klinik bulguları çok kısa sürede değişebileceğinden hastalarınher muayenesinde palyatif bakım ihtiyacı için tarama yapılmalıdır. Yapılan değerlendirmelernot edilmeli, ekibin diğer üyeleri tarafından anlaşılabilir ve kolay erişilebilirolmalıdır. Hastalığın iyi yönetilebilmesi için hastanın semptomlarının, karşılaştığıyan etkilerin, fonksiyonelliğinin, yaşam kalitesi ve tedaviye uyumunun çok dikkatlideğerlendirilmesi gerekir.Palyatif bakım hastalarının değerlendirilmesinde pek çok ölçek kullanılmaktadır. Ensık kullanılan ölçekler örneğin Edmonton Semptom Tanılama Ölçeği, Karnofsky PerformansSkalası, Katz’ın Günlük Yaşam Aktiviteleri İndeksi makalede tartışılacaktır.
___
- 1. National Comprehensive Cancer Network: NCCN Guidelines
Version Palliative Care 1.2016. http://www.nccn.org
2. Taşpınar Ö, Aydın T, Akçakaya A. Kanser Rehabilitasyonunda
Palyatif Yaklaşımın Yeri ve Önemi. Bezmialem Science 2014;
1: 31-37.
3. Babacan GA, Keskin G, Orgun F. Huzurevinde Yaşayan Yaşlılarda
Ağrı ve Yaşam Aktiviteleri: Depresyon, Anksiyete ve
Somatizasyon Yönünden Bir İnceleme. Turkish Journal of Geriatrics
2012; 15 (3) 299-305.
4. Suh SY, Leblanc TW, Shelby RA, Samsa GP, Abernethy AP.
Longitudinal Patient- Reported Performance Status Assessment
in the-Cancer Clinic is Feasible and Prognostic .J Oncol
Pract. 2011; 7(6): 374-381.
5. Péus D, Newcomb N, Hofer S. Appraisal of the Karnofsky Performance
Status and Proposal of a Simple Algorithmic
System for its Evaluation. BMC MedInform 2013; 13: 72.
6. Baksi A, Dicle A. MD Anderson Beyin Tümörü Semptom Envanteri’nin
Geçerlilik ve Güvenilirliği. DEU HYO ED 2010;
3(3): 123-136.
7. Kurt SS, Ünsar S. Kanserli Hastalarda Edmonton Semptom-
Tanılama Ölçeği (ESTÖ): Türkçe Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması.
Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2009; 4(11): 79-95.
8. Oken MM, Creech RH, Tormey DC, et al. Toxicity and Response
Criteria of the Eastern Cooperative Oncology Group.
Am J Clin Oncol 1982; 5: 649-655.
9. Tel H, Güler N, Tel H. Yaşlıların Evde Günlük Yaşam Aktivitelerini
Sürdürme Durumu ve Yaşam Kaliteleri. Hemşirelikte
Araştırma Geliştirme Dergisi 2011; 2: 59-67.
10. Şahbaz M, Tel H. Evde Yaşayan 65 Yaş ve Üzeri Bireylerin
Günlük Yaşam Aktivitelerindeki Bağımlılık Durumu ile Ev Kazaları
Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Turkish Journal of Geriatrics
2006; 9(2): 85-93.