Erken Cumhuriyet Döneminde Fotoğrafın Bir İktidar Tekniği Olarak Araçsallaştırılmasına Bir Örnek: "Uydurma Fotoğraf" Meselesi

Erken cumhuriyet döneminde eski rejimin izlerini silmek ve yeni rejimin görünürlüğünü temin etmek, yöneticilerin uğraşılarından biridir. Bu uğraşıda Atatürk fotoğrafları yeni yöne-timin inşa ettiği görsel rejimin dayanaklarından biri olacaktır. Ancak bu fotoğraflar, her zaman yeni iktidarın görünürlüğünü sağlamanın vesileleri olarak kullanılmayacaktır. Bu ma-kalenin üzerinde durduğu örnekte, belirli bir Atatürk fotoğrafı, hoşnut olunmayan bir süreli yayının durdurulması için mazeret oluşturmuş, ancak aynı fotoğrafın başka yayınlarda kulla-nılmaya devam etmesi sorun teşkil etmemiştir. Dolayısıyla fotoğraf, belirli bir durumla başa çıkmada araçsallaştırılmıştır.

An Example of the Instrumentalization of Photography as a Technique of Power in the Early Republican Period: The Case of "Fake Photograph"

In the early republican period, erasing the traces of the old regime and providing the visibility of the new regime was one of the endeavours of the administrators. In this endeavour, the photographs of Atatürk would be one of the piers of the new administration. However, these photographs would not always be used as a means of assuring the visibility of the new power. In the example explored in this article, a certain photograph of Atatük had been used as a pretext for suspending a disagreeable publication, while using the same photograph in other publications had not constituted any problems. Therefore the photograph had been instrumentalized in handling a specific situation.

___

Arşiv Belgeleri
BCA (Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi)
Cumhuriyet Halk Partisi Kataloğu, 568.2262.2.
Kararlar Daire Başkanlığı (1920-28), 70.56.12.
Kararlar Daire Başkanlığı (1920-28), 15.53.2.
Kararlar Daire Başkanlığı (1928-), 73.23.8.
Kararlar Daire Başkanlığı (1928-), 59.85.9.
Muamelat Genel Müdürlüğü, 83.545.16.
Makale ve Kitaplar
"Matbuat Kanunu," Kanun No: 1881, Resmi Gazete, Sayı: 1867, 8 Ağustos 1931.
Kasım, Naci, Türk'ün Altın Kitabı, İstanbul: Türk Neşriyat Yurdu, 1928.
Yılmaz, Mustafa, "Cumhuriyet Döneminde Bakanlar Kurulu Kararı ile Yasaklanan Yayınlar 1945 - I," Kebikeç, Sayı 6, 1998, s. 53-80.
Sontag, Susan, Regarding the Pain of Others, Londra: Penguin Books, 2003.