SOSYALİZMDE ULUSAL SORUNUN GALİYEV ÜZERİNDEN OKUNMASI

Bu makalenin amacı, ulusal sorun üzerine Avrupalı ve Rusyalı sosyalistlerin tartışmalarını aktarmak ve Sultan Galiyev'in bu tartışmalara yaptığı katkıyı araştırmaktır. Ulusal sorun tartışmaları özellikle Birinci Dünya Savaşı yıllarında hızlanmıştır. Savaşın etkisiyle -birkaç düşünür/politikacı haricinde- sosyalistler milli çıkarları ön plana çıkarmış ve bu millileşme eğilimi II. Enternasyonal'in dağılmasına sebep olmuştur. Rusya'da ise Stalin sosyalizmi ihraç etmek yerine tek ülkede sosyalizm kurma politikası gütmüştür. Galiyev'in ulusal sorun tartışmalarına en büyük katkısı, sömürünün düzlemini proleterya-burjuva ilişkisinden ezilen uluslar-sömüren ülkeler (metropoller) düzlemine çekmesidir. Batı proleteryasının sömürgeci kapitalistlerle işbirliği içinde olduğunu ve bu yüzden devrim yapmayacağını düşünen Galiyev rotanın Doğu'ya çevrilmesi ve sömürülen ülkelerin sömürgecilere karşı mücadelelerinin desteklenerek Sosyalist Enternasyonal'in bu şekilde kurulması taraftarıdır.

The aim of this essay is to narrate the discussions of the European and Russian Socialists upon the national question and also to investigate the contribution of Sultan Galiev to these discussions. The discussions on the national question particularly came to life around the First World War. Apart from some scholars/politicians, by the effect of the War, Socialists brought national interests into the forefront and this nationalization/ national orientation got theII. Internationalseparated. In Russia, instead of exporting the socialism, Stalin carried out the policy of implementing the socialism just in one country. The most important contribution of the Galiev to the discussions on the national question is to change the platform of the exploitation from the relation of proletariat-bourgeois classes to the relation of oppressed nations-exploiter countries. Galiev, considering that the Western proletarian is in cooperation with the imperialist capitalists therefore this class will not revolutionize, holds by being founded of the Socialist International in the manner of supporting the struggle of the exploited countries against the colonists and the shifting the route to the West.

___

AVCIOĞLU, D. (1978). Türkiye'nin Dünü, Bugünü, Yarını, Tekin Yayınevi

BELGE, M. (1980). "Marksizmin 'Millileşmesi' mi, 'Yerlileşmesi' mi?", Birikim, sayı 60, s. 31-36.

BELLİ, M. (1970). Milli Demokratik Devrim, Aydınlık Yayınları, İstanbul BENNIGSEN, A.-QUELQUEJAY, C. (1981). Sultan Galiyev ve Sovyet Müslümanları, çev. Nezih Uzel, İstanbul: Hürriyet Yayınları

CALLINICOS, A. (1997). Marxizm ve Ulusal Sorun, çev. İbrahim Uzun, İstanbul: Sosyalizm ve İşçi Yayınları

CANGIZBAY, K. (2003). Sosyalizm ve Özyönetim, Ankara: Ütopya Yayınları

DAVIS, H. (1994). İşçi Hareketi, Marksizm ve Ulusal Sorun, çev. Yavuz Alogan, İstanbul: Belge Yayınları

GALİYEV, Sultan (2006). Bütün Eserleri, Yay. Haz. Özgür Erdem, İstanbul: İleri Yayınları

GÜRSES, Hasan B. (1998). Sosyalist Turan ve Doğu Birliği, İstanbul: Sosyalist Yayınlar

STALIN, Josef (1977). Milli Demokratik Devrim, İstanbul: Aydınlık Yayınları, -----, (1996). Marksizm ve Ulusal Sorun, çev. İsmail Yarkın, Ankara: İnter Yayınları.

KAHYA, M. (2008). Ulusal Sorun: Sömürgecilik ve Kürt Sorunu, Enginbay Yayıncılık, Ankara

KAKINÇ, H. (2003). Sultan Galiyev ve Milli Komünizm, 3. baskı, İstanbul: Bulut Yayınları

-----, (2004). Destansı Kuramcı Sultan Galiyev, İstanbul: Bulut Yayınları KAYMAK, E. (1993). Sultan Galiyev ve Sömürgeler Enternasyonali, İstanbul: İrfan Yayınevi

KIM, G. (1979). "Milliyetçilik, Proleter Enternasyonalizmi ve Doğu'da Devrimci Süreç", Asya ve Afrika Ülkelerinde Ulusal Sorun, (Ed) Georgy Kim, çev. Şiar Yalçın, Bilim ve Sosyalizm Yayınları, Ankara, s. 9-25

KYUZAJIAN, L. (1979). "Çin'de Ulusal Sorun", Asya ve Afrika Ülkelerinde Ulusal Sorun, (Ed) Georgy Kim,çev. Şiar Yalçın, Ankara: Bilim ve Sosyalizm Yayınları, s. 169-192

LENIN, Vladimir İ. (1979). Ulusal Sorun ve Ulusal Kurtuluş Savaşları, çev. Yurdakul Fidancı, Ankara: Sol Yayınları

-----, (2000). Ulusal Sorun ve Kültürel Özerklik, çev. Sibel Özbudun, Ankara: Ütopya Yayınları

LOWY, M. (1977). "Marksistler ve Ulusal Sorun", çev. Bülent Aksoy, Birikim, sayı 23, s. 65-83.

ÖZDEN, M. (1979). Ulusal Sorun ve Çerkeslerin Konumu, Doğan Basımevi, İstanbul

ZEDONG, Mao (2000). Seçme Eserler VI, 2000, İstanbul: Kaynak Yayınları