Ortaokul Öğrencilerinin Algıladıkları Sosyal Destek ile Motivasyon Yönelimleri Arasındaki İlişkinin Yapısal Eşitlik Modeli ile İncelenmesi

Bu araştırmanın amacı, öğrencilerin algıladıkları sosyal desteğin motivasyon yönelimleri üzerindeki yordayıcı etkisinin incelenmesidir. Araştırmanın çalışma grubu Bartın'da 2013-2014 eğitim öğretim yılında 8. sınıfta öğrenim gören ve uygun örneklem yöntemiyle seçilen 561 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmada veri toplamak için Yıldırım (2004b) tarafından geliştirilen Algılanan Sosyal Destek Ölçeği (ASDÖ) ve Lepper, Corpus ve Iyengar (2005) tarafından geliştirilen ve Tulunay-Ateş ve Buluç (2015) tarafından Türkçeye uyarlanan Sınıfta Motivasyon Yönelimleri Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin analizinde SPSS ve LISREL programlarından yararlanılmıştır. Araştırma sonuçları; öğrencilerin algıladıkları sosyal destek ile içsel ve dışsal motivasyon arasında anlamlı ilişki olduğunu ve sosyal desteğin içsel ve dışsal motivasyonu pozitif yönde yordadığını göstermiştir

Examination of the Relationship Between The Social Supportand the Motivational OrientationPerceived by Secondary SchoolStudentsUsing Structural Equation Model

The aim of this study was to analyze the predictor effect of the social support, perceived by students, on their motivational orientation. The subjects of the study consisted of 561 students that received education in Bartın during 2013-2014 education year and selected through an applicable sampling method. The Perceived Support Scale developed by Yıldırım (2004b) as well as the Scale of Motivational Orientations in the Classroom developed by Lepper, Corpus and Iyengar (2005), translated into Turkish by Tulunay-Ateş and Buluç (2015) were used in the study to gather data. SPSS and LISREL software packages were used for analysis of the obtained data. According to the results of the study; the social support perceived by the students was significantly related to the intrinsic and extrinsic motivation, and the social support positively predicts the intrinsic and extrinsic motivation.

___

Adams, J. F. (1995). Ergenliği anlamak. (B. Onur, Çev.). Ankara: İmge Ki- tabevi. (Orijinal çalışma basım tarihi 1995)

Ahmed, W., Minnaert, A., Van der Werf, G. ve Kuyper, H. (2010). Perceived social support and early adolescents' achievement: The mediational roles of motivational beliefs and emotions. Journal of Youth and Ado- lescence, 39, 36-46.

Akkaya, Ç. (2011). Ortaöğretim öğrencilerinde algılanan sosyal destek ve öz-duyarlık düzeyleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimler Enstitüsü.

Aktan, S. (2012). Öğrencilerin akademik başarısı öz düzenleme becerisi, motivasyonu ve öğretmenlerin öğretim stilleri arasındaki ilişki. Ya- yımlanmamış doktora tezi, Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Alşan, E. U. (2009). Kimya öğretmen adaylarının akademik başarılarına öğrenme stili tercihleri, öz kontrollü öğrenme ve motivasyonun etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Arslan, Y. (2009). Lise öğrencilerinin algıladıkları sosyal destek ile sosyal problem çözme arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Ateş, B. (2012). Ortaöğretim öğrencilerinin sosyal destek algılarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Akademik Bakış Dergisi, 30(3), 1-16, http://www.akademikbakis.org

Atnafu, M. (2012). Motivation, social support, alienation from the school and their impact on students' achievement in mathematics: The case of tenth grade students. The Ethiopian Journal of Education and Science, 8(1), 53-74.

Bayram, D. (1999). Bir grup gençte ruhsal belirti ile sosyal destek ilişkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bi- limler Enstitüsü.

Budak, B. (1999). Lise öğrencilerinde algılanan sosyal destek düzeyi ile problem çözme becerileri arasındaki ilişki. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (14. baskı). Ankara: Pegem.

Cırık, İ., Oktay, A. ve Fer, S. (2014). İlköğretim öğrencilerinin algıladıkları sosyal destek düzeyleri. Eğitim ve Bilim, 39(173), 169-180.

Cohen, S. ve Wills, T. A. (1985). Stress, social support and buffering hypot- hesis. Psychological Bulletin, 98(2), 310-357.

Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve LİSREL uygulamaları (2. baskı). An- kara: Pegem.

Deci, E. L. ve Ryan, R. M. (2000). The "what" and "why" of goal pursuits: Human needs and self-determination of behavior. Psychological Inquiry, 11(4), 227-268.

Demaray, M. K. ve Malecki, C. K. (2002a). Critical levels of perceived social support associated with student adjustment. School Psychology Quar- tely, 17(3), 213-241.

Demaray, M. K. ve Malecki, C. K. (2002b). The relationship between perce- ived social support and maladjustment for students at risk. Psychology in the School, 39(3), 305-316.

Demirtaş, A. S. (2007). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin algılanan sosyal destek ve yalnızlık düzeyleri ile stresle başa çıkma düzeyleri arasındaki ilişki. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.

Deveci, F. (2011). Ergenlerde karar verme stilleri ile algılanan sosyal destek düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Dülger, Ö. (2009). Ergenlerde algılanan sosyal destek ile karar verme dav- ranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek li- sans tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.

Eggen, P. ve Kauchak, D. (1997). Educational psychology: Windows on classrooms (3. baskı). Singapore: Upper saddle River N. J. Merrill.

Elcik, F. (2015). Üstün yetenekli öğrencilerin çevresinden algıladıkları sosyal destek düzeyi ile sosyal duygusal becerileri arasındaki ilişki. Yayım- lanmamış doktora tezi, Dumlupınar Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.

Elmacı, F. (2006). Parçalanmış ve bütünlüğünü koruyan aileye sahip ergen- lerin depresyon ve uyum düzeylerinde sosyal desteğin rolü. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 6(2), 403-431.

Federici, R. A. ve Skaalvik, E. M. (2014). Students' perceptions of emotional and instrumental teacher support: Relations with motivational and emotional responses. International Education Studies, 7(1), 21-36.

Gençtan, E. (1995). Psikodinamik psikiyatri ve normal dışı davranışlar (12. baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.

Graham, H. T. ve Bennet, R. (1995). Human resource management. England: Trans Atlantic.

Gündoğan, A. O. (2006). Topçu ve hareket felsefesi. Hece 109 (Özel Sayı: 11), 15-22, http://www.aliosmangundogan.com/PDF/Makale/Ali-Osman-Gundog an-Nurettin-Topcu-ve-Hareket-Felsefesi.pdf

Güngör, E. (1998). Değerler psikolojisi üzerine araştırmalar. İstanbul: Ötü- ken Yayınları.

Harter, S. ve Connel, J. P. (1984). A model of children's achievement and related self-perceptions of compedence, control and motivational ori- entation. J. Nicholls, (Ed.), Advances in motivation and achievement içinde (219-250). Greenwich, CT: JAI Press.

Hitt, M. A., Miller, C. C. ve Colella, A. (2006). Organizational behavior: A strategic approach. Hoboken: John Willey & Sons.

Kahriman, İ. (2002). Adölesanlarda aile ve arkadaştan algılanan sosyal destek ile benlik saygısı arasındaki ilişki. Yayımlanmamış yüksek li- sans tezi, Atatürk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.

Kapıkıran, Ş. ve Özgüngör, S. (2009). Ergenlerin sosyal destek düzeylerinin akademik başarı ve güdülenme düzeyi ile ilişkileri. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 16(1), 21-30.

Karasar, N. (2006). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel.

Kaşık, D. Z. (2009). Ergenlerde karar verme stilleri ve algılanan sosyal destek düzeylerinin sosyal yetkinlik beklentisi ve bazı değişkenler açı- sından incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üni- versitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Kayhan-Yardımcı, F. (2007). İlköğretim öğrencilerinde algılanan sosyal destek ile öz yeterlik ilişkisi ve etkileyen değişkenlerin incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Ens- titüsü.

Koçel, T. (2005). İşletme yöneticiliği. İstanbul: Arıkan.

Kurt, T. (2010). Okul yönetiminde insan ilişkileri (3. baskı). S. Özdemir, (Ed.), Türk Eğitim Sistemi ve Okul Yönetimi içinde (109-143). Ankara: Nobel.

Kurt, M. (2012). Çoklu zeka kuramına dayalı öğrenme yöntemi ve motivasyon stilleri etkileşiminin öğrencilerin tutum, akademik başarı ve bilgilerinin kalıcılığına etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.

Lepper, M. R., Corpus, J. H. ve Iyengar, S. S. (2005). Intrinsic and extrinsic motivational orientations in the classroom: Age differences and aca- demic correlates. Journal of Educational Psychology, 97(2), 184-196.

Levitt, M. J., Guacci-Franco, N. ve Levitt, J. L. (1994) Social support and achievement in childhood and early adolesence: A multicultural study. Journal of Applied Developmental Psychology, 15(2), 207-222.

Lynch, M. ve Cicchetti, D. (1997). Children's relationships with adults and peers: An examination of elementary and junior high school students. Journal of School Psychology, 35(1), 81-99.

Malecki, C. K. ve Demaray, M. K. (2003). What type of support do they need? Investigating student adjustment as related to emotional, informational, appraisal and instrumental support. School Psychology Quarterly, 18(3), 231-252.

Meyer, L. H., Mcclure, J., Walkey, F., Weir, K. F. ve Mckenzie, L. (2009). Secondary student motivation orientations and standarts-based achie- vement outcomes. British Journal of Educational Psychology, 79(2), 273-293.

Mullins, L. J. (2006). Essentials of organizational behavior. England: Finan- cial Times Prentice Hall.

Ökdem, Ş. ve Yardımcı, F. (2010). Üniversite öğrencilerinin algılanan sosyal destek düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Anatolian Journal of Psychiatry, 11, 228-234.

Önen, L. ve Tüzün, M. B. (2005). Motivasyon. İstanbul: Epsilon.

Öztürk, H., Nazik-Sevindik, F. ve Yaman, S. Ç. (2006). Öğrencilerde yalnız- lık ve sosyal destek ile bunlara etki eden faktörlerin incelenmesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(1), 383-394.

Peker, A. ve Eroğlu, Y. (2015). Ergenlerde algılanan sosyal destek ve siber zorbalığa eğilim arasındaki ilişkiler: Arkadaştan ve öğretmenden algı- lanan sosyal desteğin aracı rolü. Turkish Studies, 10(3), 759-778.

Richman, J. M., Rosenfeld, L. B. ve Bowen, G. L. (1998). Social support for adolescents at risk of school failure. Social Work, 43(4), 309-323.

Sarı, E. (2002). Sınıf yönetimi. Ankara: ÜBL Yayınları.

Savi, F. ve Akboy, R. (2010). Ön ergenlik dönemi davranış sorunları ile aile işlevleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. http://psikiyatriksosyalhizmet.com/wp-content/uploads/2010/03/on_er genlik.pdf

Savi-Çakar, F. ve Karataş, Z. (2012). Ergenlerin benlik saygısı, algıladıkları sosyal destek ve umutsuzluk düzeyleri: Bir yapısal eşitlik modeli ça- lışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(4), 2397-2412.

Seyis, S. (2011). Ortaöğretim öğrencilerinin motivasyonları ve duygusal zekaları ile akademik başarıları arasındaki ilişki. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.

Sezer, F. (2012). Öğrencilerin problem alanlarının tespiti ve buna yönelik çözüm önerileri. TIJSEG, 2(1), 27-36.

Sezgin, O. ve Sezgin, A. S. (2011). Psiko-sosyal açıdan küreselleşme, empoze kültür ve davranışa yansıması. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Der- gisi, 1(1), 91-122.

Tezci, E., Sezer, F., Gürgan, U. ve Aktan, S. (2015). A study on social support and motivation. Anthropologist, 22(2), 284-292.

Thoits, P. A. (1995). Stress, coping and social support processes: Where are we? What next?, Journal of Health and Social Behavior (Özel Sayı), 53-79.

Traş, Z. ve Arslan, E. (2013). Ergenlerde sosyal yetkinliğin algılanan sosyal destek açısından incelenmesi. İlköğretim Online, 12(4), 1133-1140.

Tulunay-Ateş, Ö. ve Buluç, B. (2015). Sınıfta motivasyon ölçeği geçerlik ve güvenirlik çalışması. Uluslarası Aile Çocuk ve Eğitim Dergisi (ACED), 6(2), 103-124.

Turgut, Ö. (2015). Ergenlerin psikolojik sağlamlık düzeylerinin, önemli ya- şam olayları, algılanan sosyal destek ve okul bağlılığı açısından ince- lenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.

Ustabaş, S. (2011). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin saldırganlık ve algılanan sosyal destek düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Ya- yımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.

MEB örgün eğitim istatistikleri. (11 Nisan 2015). http://trthaber.com/haber/egitim/meb-orgun-egitim-istatistiklerini-acik ladi-178127.html

Wang, C. D. C. ve Sound, C. C. (2008). The role of generational status, self esteem, academic self-efficacy, and perceived social support in college students'psychological well-being. Journal of College Counseling Association, 11,101-118.

Wentzel, K. R., Battle, A., Russell, S. L. ve Looney, L. B. (2010). Social supports from teachers and peers as predictors of academic and social motivation. Contemporary Educational Psychology, 35(3), 193-202.

Yazıcı, H. (2008). Motivasyon. Y. Özbay ve S. Erkan, (Ed.), Eğitim psikolo- jisi (1. baskı) içinde (423-449). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.

Yıldırım, İ. (1997). Algılanan sosyal destek düzeyinin geliştirilmesi güvenir- liği ve geçerliği, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 81-87.

Yıldırım, İ. (1998). Akademik başarı düzeyleri farklı olan lise öğrencilerinin sosyal destek düzeyleri. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2(9), 33-38.

Yıldırım, İ. (2000). Akademik başarının yordayıcısı olarak yalnızlık, sınav kaygısı ve sosyal destek. Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 167-176.

Yıldırım, İ. (2004a). Eş destek ölçeğinin geliştirilmesi. Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 22(3), 19-26.

Yıldırım, İ. (2004b). Algılanan sosyal destek ölçeğinin revizyonu. Eğitim Araştırmaları-Eurasian Journal of Educational Research, 17, 221-236.

Yıldırım, İ. (2006). Akademik başarının yordayıcısı olarak gündelik sıkıntılar ve sosyal destek, H.Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 258-267.

Yıldırım, S. (2011). Öz-yeterlik, içe yönelik motivasyon, kaygı ve matematik başarısı: Türkiye, Japonya ve Finlandiya'dan bulgular. Necatibey Eği- tim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (EFMED), 5(1), 277-291.

Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yön- temleri (8. baskı). Ankara: Seçkin.

Yörükoğlu, A. (1998). Gençlik çağı (10. baskı). İstanbul: Özgür Yayınları.