Iğdır Ovası Sulu Koşullarında Bazı Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Çeşitlerinin Verim Performanslarının Belirlenmesi

Bu çalışma, Iğdır Ovası sulu koşullarına uygun ayçiçeği çeşitlerinin belirlenmesi amacıyla, 2013 yılında Iğdır Üniversitesi Tarımsal Araştırma ve Uygulama Merkezi tarımsal üretim alanında, tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Çalışmada, 14 ayçiçeği çeşidinin bitki boyu, tabla çapı, bitkide tane verimi, bin tohum ağırlığı, tohum verimi, ham yağ oranı, ham yağ verimi ve ham protein oranı gibi özellikleri incelenmiştir. Çalışma sonucunda denemeye alınan ayçiçeği çeşitlerinin incelenen özellikleri arasında önemli düzeyde farklılıklar saptanmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen ortalama verilere göre, tohum verimlerinin 271.5 – 316.4 kg da-1 arasında değiştiği belirlenmiştir. En yüksek tohum verimi Hornet (316.4 kg da-1) çeşidinden saptanırken, en düşük tohum verimi ise Ege 2001 (271.5 kg da-1) çeşidinden elde edilmiştir. Denemede, ham yağ veriminin 102.4 – 135.7 kg da-1 arasında değiştiği gözlenirken, en yüksek ham yağ verimi ortalama değeri Armada (135.7 kg da-1) çeşidinden, en düşük ham yağ verimi ise Ege 2001 (102.4 kg da-1) çeşidinden elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Ayçiçeği (Helianthus annuus L.), çeşit, adaptasyon ve verim

PDF

___

Anonim 2016. 2015 Yılı Ayçiçeği Raporu. T. C. G. v. T. B. K. G. Müdürlüğü.
Earle, F. R., C. H. Vanetten, C. T.F. and I. A. Wolff. 1968. Compositional Data on Sunflower Seed Research 17: 128-134.
Eryiğit, T. 2011. Iğdır İlinin Kalkınmasında Endüstri Bitkileri Tarımının Önemi ve Geliştirilmesi İçin Bazı Öneriler Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi (J. Agric. Sci.) 21(1): 73 - 81.
Göksoy, A., T. ve Z. Turan, M. 2003. Hibrid Ayçiçeği Genotiplerinde Biyometrik Varyasyonların Değerlendirilmesi II. Korelasyon ve Path Analizleri. Ulud. Üniv. Zir. Fak. Derg. 17(1): 1-11.
Gür, M. A., H. Kılıç, A. Özel ve O. Çopur. 1997. Harran Ovası Koşullarında Farklı Ayçiçeği (Helianthus annus L.) Çeşitlerinin Verim ve Verim Unsurlar Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Türkiye II. Tarla Bitkileri Kongresi, Samsun.
Gürbüz, B., M. D. Kaya ve A. Demirtola. 2003. Ayçiçeği Tarımı. Hasad Yayıncılık, İstanbul: 101.
Güvercin, R. Ş., M. Tanrıverdi ve H. A. Yılmaz. 2002. Harran Ovasında Yetiştirilebilecek Bazı Ayçiçeği Çeşitlerinin Verimi ve Önemli Tarımsal Özelliklerinin Belirlenmesi. Harran Üniv. Zir. Fak. Derg. 6(3): 57-64.
İlbaş, A. I., B. Yıldırım, B. Arslan, Ö. Dede ve E. Günel. 1996. Van Ekolojik Koşullarında Bazı Ayçiçeği (Helianthus annus L.) Çeşitlerinin Verimi ve Önemli Tarımsal Üzerinde Bir araştırma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Zir. Fak. Derg. 3(6): 189-203.
Karaslan, D. 2001. Diyarbakır Kuru Koşullarında Uygun Ayçiçeği (Helianthus annus L.) Çeşitlerinin belirlenmesi. Türkiye IV. Tarla Bitkileri Kongresi Tekirdağ.
Kaya, Y. 2013. Ayçiçeği: Türkiye’nin En Önemli Yağ Bitkisi. TÜRKTOB Türkiye Tohumcular Birliği Dergisi 2(7): 20-23.
Kolsarici, Ö., N. Bayraktar, N. İşler, M. Mert ve B. Arslan. 1995. Yağlı tohumlu bitkilerin Üretim Projeksiyonları ve Üretim Hedefleri. IV. Teknik Tarım Kongresi, Ankara.
Onurlubaş, H., E. ve H. Kızılaslan. 2007. Türkiye' de Bitkisel Yağ Sanayindeki Gelişmeler ve geleceğe Yönelik Beklentiler. Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü yayınları 157: 59.
Robinson, J. H., W. E. Ford, D. L. Lesschen, L. J. Rabas, D. D. Smith and Warnes and J. V. I Wiersma. 1980. Response of Sunflower to plant Population. Agronomy Journal 72: 869-871.
Sabah, M. (2010). Söke Ovasında İkinci Ürün Yağlık Ayçiçeği Üretiminde Enerji Kullanımı Yüksek lisans.
Sağlam, C. (1992). Farklı Çapalama Yöntemlerinin Verim ve Verim Unsurları Üzerindeki Etkilerinin Saptanması Üzerine Bir Araştırma Yüksek lisans, Trakya Üniversitesi.
Sağlam, C. ve P. Ülger. 1992. Trakya Bölgesinde, Ayçiçeği Verimi ve Verim Unsurları Üzerinde Çapalama Yöntemlerinin Etkisi Üzerine Bir Araştırma. T.Ü. Ziraat Fakültesi Derg. 1(2): 81-88.
Vagvölgy, S. 1992. Effect of Plant Spacing on the Harvest Index of Some Sunflower Genotypes. Field Crop Abst. 45(1).