Özkan ELMAZ, Birol DAĞ, Mustafa SAATCI, Hamdi Ahmet AKTAŞ, Nuri MAMAK, Bekir GÖK

The determination of some morphological characteristics of Honamlı goat and kids, defined as a new ındigenius goat breed of turkey

Bu araştırmanın amacı, Türkiye’de yeni tanımlanan Honamlı Keçisi ırkı oğlakların sütten kesim yaşına (105. gün) kadar büyümeleri, bazı vücut ölçüleri ile erkek oğlakların testis özellikleri ve erginlerin vücut ölçülerini belirlemekti. Araştırma, Burdur, Antalya ve Konya illerinde ekstansif şartlarda yetiştirilen 7 farklı Honamlı keçi sürüsünde 207 baş oğlak, 174 baş keçi ve 22 baş teke üzerinde gerçekleştirilmiştir. Honamlı Keçisi oğlaklarında 90. günlük yaşta cidago yüksekliği, sağrı yüksekliği, vücut uzunluğu, göğüs çevresi, kuyruk uzunluğu, burun uzunluğu, iki boynuz arası mesafe, boyun uzunluğu, sol ön incik çevresi ve sol arka incik çevresi gibi önemli ölçülerin ortalamaları sırasıyla 62.3 cm, 62.4 cm, 64.4 cm, 62.2 cm, 19.4 cm, 19.2 cm, 2.2 cm, 26.7 cm, 8.3 cm ve 8.3 cm olarak saptanmıştır. Honamlı keçileri ve tekelerinin ergin canlı ağırlık ortalaması sırasıyla 63.5 kg ve 77.3 kg olarak belirlenmiştir. Ergin keçilerin cidago yüksekliği, sağrı yüksekliği, vücut uzunluğu, göğüs çevresi, kuyruk uzunluğu, burun uzunluğu, iki boynuz arası mesafe, boyun uzunluğu, sol ön incik çevresi ve sol arka incik çevresi ortalamaları sırasıyla 83.0 cm, 83.3 cm, 88.3 cm, 91.0 cm, 20.8 cm, 25.9 cm, 2.2 cm, 36.2 cm, 10.2 cm ve 10.2 cm olarak tespit edilmiştir. Honamlı erkek oğlakların 120 günlük skrotum çevresi, sağ testis uzunluğu, sol testis uzunluğu, sağ testis çapı, sol testis çapı ve testis hacmi ortalamaları ise sırasıyla 19.8 cm3, 7.1 cm3, 7.0 cm3, 3.2 cm3, 3.2 cm3 ve 115 cm3 olarak tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

vücut ölçümleri, vücut ağırlığı, erkeç, boyun, burun, kuyruk, testis, toraks, sütten kesim, keçi, vücut uzunluğu, Türkiye, keçi ırkları, keçicilik işletmeleri, büyüme oranı, yükseklik, boynuz, oğlak, morfoloji, yerli çiftlik hayvanları

PDF

___

1. Kaymakçı M, Dellal G: Türkiye ve dünya keçi yetiştiriciliği. In, Kaymakçı M (Ed): Keçi Yetiştiriciliği. Meta Basım Matbaacılık Hizmetleri, İzmir İli Damızlık Koyun-Keçi Birliği Yayınları No: 2, İzmir, 3-15, 2006.

2. Savran F, Aktürk D, Dellal İ, Tatlıdil F, Dellal G, Pehlivan E: Türkiye’de seçilmiş bazı illerde keçi sütü ve ürünleri tüketimine etkili faktörler. Kafkas Univ Vet Fak Derg, 17 (2): 251-256, 2011.

3. TÜİK: Hayvancılık istatistikleri. http://www.tuik.gov.tr, Erişim tarihi: 15.10.2011.

4. Erduran H, Kırbaş M: Konya ili Kıl keçi yetiştiriciliği ve ıslah çalışmaları. Ulusal Keçicilik Kongresi, s. 193-197, Çanakkale, 24-26 Haziran, 2010.

5. Bingöl M, Gökdal O, Aygün T, Yılmaz A, Daşkiran İ: Some productive characteristics and body measurements of Norduz goats of Turkey. Trop Anim Health and Prod, DOI 10.1007/s11250-011-9934-x, 2011.

6. Şimşek ÜG, Bayraktar M, Gürses M: Çiftlik koşullarında Kıl keçilerine ait bazı verim özelliklerinin araştırılması. FÜ Sağlık Bil Derg, 20 (3): 221-227, 2006.

7. Şimşek ÜG, Bayraktar M: Kıl Keçisi ve Saanen X Kıl Keçisi (F1) melez-lerine ait büyüme ve yaşama gücü özelliklerinin araştırılması. FÜ Sağlık Bil Derg, 20 (3): 229-238, 2006.

8. Salhab SA, Zarkawi M, Wardeh MF, Al-Masri MR, Kassem R: Development of testicular dimensions and size, and their relationship to age, body weight and parental size in growing Awassi ram lambs. Small Rumin Res, 40, 187-191, 2001.

9. Godfrey RW, Collins JR, Gray ML: Evaluation of sexual behavior of hair sheep rams in a tropical environment. J Anim Sci, 76, 714-717, 1998.

10. MİNİTAB: MİNİTAB for windows version release 16. Minitab Inc., 2011.

11. Uludağ D: Süt emme döneminde krep yemlemenin Akkeçi erkek oğlaklarında büyümeye etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniv. Ziraat Fak. Zootekni Anabilim Dalı, Ankara, 2007.

12. Türk G, Sönmez M, Şimşek ÜG: Kıl keçisi tekeleri ve Saanen x Kıl keçisi (F1) melezi tekelerinin bazı üreme özelliklerinin karşılaştırılması. FÜ Sağlık Bil Derg, 19 (2): 87-92, 2005.

13. Keith L, Okere C, Solaiman S, Tiller O: Accurancy of predicting body weights from body conformation and testicular morphormetry in pubertal Boer goats. Res J Anim Sci, 3 (2): 26-31, 2009.

14. Almeida AM, Schwalbach LMJ, Cardoso LA, Greyling JPC: Scrotal, testicular and semen characteristics of young Boer bucks fed winter veld hay: The effect of nutritional supplementation. Small Ruminant Res, 73, 216-220, 2007.

15. Bezerra FQG, Aguiar Filho CR, Freitas Neto LM, Santos Junior ER, Chaves RM, Azevedo EMP, Santos MHB, Lima PF, Oliveira MAL: Body weight, scrotal circumference and testosterone concentration in young Boer goat males born during the dry or rainy seasons. S Afr J Anim Sci, 39 (4): 301-306, 2009.

16. Cam MA, Olfaz M, Soydan E: Possibilities of using morphometrics characteristic as a tool for body weight prediction in Turkish Hair goats (Kıl keçi), Assian J Anim Vet Adv, 1-7, 2010.

17. Wang DH, Xu GY, Wu DJ, Liu ZH: Characteristics and production performance of Tianfu goat, a new breed population. Small Ruminant Res, 95, 88-91, 2011.