Kuzey Doğu Anadolu bölgesi çiftlik hayvanlarında paraziter hastalıkların değerlendirilmesi
Bu çalışma, son beş yılda (2002-2007) Türkiye'nin Kuzey Doğu Anadolu Bölgesi'nde görülen paraziter hastalıklar hakkında bir fikir vermesi amacıyla yapılmıştır. Paraziter yönden şüpheli olarak Erzurum Veteriner Kontrol ve Araştırma Enstitüsü Parazitoloji Laboratuvarına getirilen canlı hayvan, kadavra, organ, kan ve dışkı gibi materyallerin rutin parazitolojik incelemeleri gerçekleştirilmiştir. İncelenen 241 materyalin 113 ünde (%46.7) paraziter hastalık tespit edilmiştir. Bu olguların %62 (70/113) sinin Erzurum, %9.7 (11/113) sinin Ağrı ve %8 (9/11 3) inin İğdır illerine ait olduğu görülmüştür. Ayrıca Artvin'de 7, Bayburt'da 6, Ardahan ve Erzincan'da 3 er, Gümüşhane'de 2, Bingöl ve Kars illerinde 1'er vaka tespit edilmiştir. Konaklara göre ise 45 sığır (%39.8), 35 koyun (%31.0), 22 arı-arılık (%19.5), 2 keçi, 3 tavuk, 5 tavşan ve 1 balık materyalinde paraziter hastalık saptanmıştır. Bölgeden teşhis amaçlı olarak laborotuvara daha çok babesiosis ve theiieriosis şüpheli materyallerin geldiği görülmüş olup, yapılan parazitolojik muayeneler sonucu hastalık tespit edilen örneklerin %47 inde (53/113) babesiosis ve theiieriosis tanımlanmıştır.
The evaluation of parasitic diseases in farm animals in north-eastern anatolian region of Turkey
This study was carried out to determine and to evaluate the prevalence of parasitic diseases within the last five years (2002 - 2007). in north-eastern Anatolian region of Turkey. Routine parasitological examinations were performed on live animals, cadavers, organs, blood and feces which were parasitically suspected and brought to Erzurum Veterinarian Control and Research Institute Parasitology Laboratories. Out of 241 inspected samples, parasitic diseases were identified in 113 (46.7%). Most of the cases were brought from Erzurum 62% (70/113), Ağrı 9.7% (11/113), and İğdır 8% (9/113). In addition to these mentioned cases, 7 cases from Artvin, 6 from Bayburt, 3 each from Ardahan and Erzincan, 2 from Gümüşhane, 1 each case from Bingöl and Kars provinces were diagnosed and recorded. Parasitic diseases were discovered in the materials coming from the hosts: 45 cattle (39.8%), 35 sheep (31%), 22 apiary (19.5%), 2 goats, 3 chicken, 5 rabbits, and 1 fish. It has been observed that most of the cases were brought to the laboratories from the region were suspected to be babesiosis or theiieriosis. After the inspections and examinations 47% (53/113) of the cases with a disease turned out to be babesiosis or theiieriosis.
___
- 1. Burgu A, Karaer Z (Eds): Veteriner Hekimliğinde Parazit Hastalıklarında Tedavi. Türkiye Parazitol Dem Yay No: 19, İzmir, 2005.
- 2. www.turkvet.gov.tr/PORTAL/ Tarım Bakanlığı Türk Vet Bilgi Sistemi. Erişim Tarihi: 14 Mayıs 2007.
- 3. Özcel MA, Altıntaş N (Eds): Parazit Hastalıklarında Tanı. Türkiye Parazitol Dern Yay No: 15, İzmir, 1997.
- 4. Akça A, Babür C, Arslan MÖ, Gıcık Y, Kara M, Kılıç S: Prevalence of antibodies to Toxoplasma gone/// in horses in the province of Kars, Turkey. Vet Med- Chech, 49, 9- 13,2004.
- 5. Arslan MÖ: Kars yöresi buzağılarında Eimeria türlerinin yaygınlığı. Kafkas Üniv Vet Fak Derg, 3 (2): 141-149, 1997.
- 6. Arslan MÖ, Umur Ş: Kars ve Erzurum yöresi sığırlarında Sarcocystiosis'in yaygınlığı. Türkiye Parazitol Derg, 21 (4): 417-420, 1997.
- 7. Arslan MÖ, Umur Ş, Kara M: The prevalence of coccidian species in sheep in Kars Province of Turkey. Trop Anim Health Prod, 31, 161-165, 1999.
- 8. Arslan MÖ, Gıcık Y, Erdoğan HM, Sarı B: Prevalence of Cryptosporidium spp. oocysts in diarrhoeic calves in Kars Province, Turkey. Turk J Vet Anim Sci, 25, 161-164, 2001.
- 9. Arslan MÖ, Umur Ş: Erzurum mezbahalarında kesilen koyun ve. sığırlarda hidatidozun yayılışı ve ekonomik önemi. Kafkas Üniv Vet Fak Derg, 3 (2): 167-171, 1997.
- 10. Gıcık Y, Arslan MÖ, Akça A, Kara M: Kars İlinde kesilen koyunlarda karaciğer trematodlarının yaygınlığı. Kafkas Üniv Vet Fak Derg, 8, 101 -102, 2002.
- 11. Gıcık Y, Arslan MÖ, Kara M, Köse M: Kars ilinde kesilen koyunlarda paramphistomiosisin yaygınlığı. Türkiye Parazitol Derg, 27: 260-261, 2003.
- 12. Gıcık Y, Arslan MÖ, Kara M, Köse M: Kars ilinde kesilen sığır ve koyunlarda kistik ekinokokkozisin yaygınlığı. Türkiye Parazitol Derg, 28, 136-139, 2004.
- 13. Gıcık Y, Kara M, Arslan MÖ: Prevalance of Coenurus cerebral is in sheep in Kars province, Turkey. Bull Vet Inst Pulawy, 51, 379-382, 2007.
- 14. Umur Ş, Arslan MÖ: Kars yöresi sığır ve koyunlarında akciğer kılkurtları. Türkiye Parazitol Derg, 22 (1): 88-92, 1998.
- 15. Umur Ş, Arslan MÖ: Kars yöresi sokak köpeklerinde görülen helmint türlerinin yayılışı. Türkiye Paraz(tol Derg, 22 (2): 188-193, 1998.
- 16. Arslan MÖ, Umur Ş, Aydın L: Kars yöresi sığırlarında Ixodidae türlerinin yaygınlığı. Türkiye Parazitol Derg, 23 (3): 331-335, 1999.
- 17. Arslan MÖ, Kara M, Gıcık Y: Kars yöresindeki koyunlarda Oestrus ovis enfestasyonlarının epidemiyolojisi. 14. Ulusal Parazitol Kong, Program ve Özet Kitabı, SB06-5, s. 155, 18-25 Eylül 2005, İzmir, 2005.
- 18. Kara M, Arslan MÖ, Gıcık Y: The prevalence of bovine hypodermosis in Kars province. Trop Anim Health Prod, 37,617-622,2005.
- 19. Özkan Ö, Dörterler R, Hoştürk F: Erzurum ili ve yöresindeki sığır ve koyunlarda sarılık ve kan işeme semptomlarıyla seyreden hastalıklarda Clostridium oedematiens, Leptospira ve kan protozoonlarının insidansının belirlenmesi. Etlik VetMikrobiyolDerg, 7 (4): 97-104, 1993.
- 20. Türkütanıt SS, Sağlam YS, Arslan MÖ, Bozoğlu H, Dinler U: Sarılık görülen koyun ve sığırlarda kan protozoonları ve leptospirosis üzerine etiyopatolojik incelemeler. Etlik VetMikrobiolDerg, 13(1): 45-55, 2002.
- 21. Gündoğdu C, Arslan R, Arslan MÖ, Gıcık Y: Erzurum ve çevresinde insanlarda cystic ve alveolar echinococcosis olgularının değerlendirilmesi. Türkiye Parazitol Derg, 29 (2): 163-166,2005.