Kaya kekliği (Alectoris graeca) plexus sacralis’i üzerinde Makro-Anatomik araştırmalar

Bu çalışma, Kaya kekliğinde plexus sacralis’in oluşumu ve bu plexus’dan ayrılan dalların araştırılması amacıyla yapıldı. Araştırmada materyal olarak 40 adet Kaya kekliği kullanıldı. Hayvanlar anesteziye alındıktan sonra vücut boşluğu açığa çıkarıldı. Materyallerin kanlarının boşaltılmasını takiben formaldehit ile tespit edildi. Plexus sacralis’i oluşturan sinirler diseke edildi ve incelendi. Truncus cranialis’ten, n. coxalis caudalis, n. peroneus; truncus medianus’tan, n. tibialis ve truncus caudalis’ten ise n. cutaneus femoris caudalis ile rami musculares’in çıktığı tespit edildi. Plexus sacralis’in ilk kolu olan n. furcalis’in plexus lumbalis’in son kolu ile bağlantılı olduğu görüldü. Plexus sacralis’in beş adet synsacral spinal sinirin ventral dalı tarafından meydana geldiği saptandı. Sonuç olarak, plexus sacralis’i şekillendiren spinal sinirlerin ramus ventralis’lerinin sayısı, seyirleri; plexus’un oluşumu ve dallara ayrılmasında farklılıkların olduğu belirlendi.

Anahtar Kelimeler:

Alectoris graeca, anestezi, hayvan anatomisi, morfoloji, periferal sinirler, pleksus, omurga, tibia

Macro-Anatomic investigations on the plexus sacralis of rock partridge (Alectoris graeca)

This study was carried out to investigate the origin, distribution of plexus sacrales on the Rock partridge (Alectoris graeca). Fourty partridges were used in this study. Following the anaesthesing of the animals, cavity of the body was opened. Animals were fixed with 10% formaldehyde after draining of their bloods. The nerves constituting plexus sacrales were dissected and taken photos. Truncus cranialis; n. coxalis caudalis, n. peroneus, truncus medianus; n. tibialis and truncus caudalis had given rami musculares and n. cutaneus femoris caudalis. It was observed that the last branch of lumbar plexus was connected with the first branch of plexus sacralis also known as n. furcalis. Plexus sacrales was made up of five rami ventrales of synsacral spinal nerves in Rock partridges. In conclusion, it was determined that there were significant differences in the number, distribution of the spinal nerves constituting the plexus sacralis, the formation of plexus and in the separation of branches in Rock partridge.

Keywords:

Alectoris graeca, anaesthesia, animal anatomy, morphology, peripheral nerves, plexus, spine, tibia,

PDF

___

1. Çetin O, Kırıkçı K: Alternatif Kanatlı Yetiştiriciliği: Sülün-Keklik. s. 95-96, Selçuk Üniversitesi Basımevi, Konya, 2000.
2. Anonim: Sülüngiller (Phasinidae) Familyası. Avcı Rasgele, 8 (5): 1-13, 1991.
3. Özçelik M: Kuşlar Dünyası. Bilim ve Teknik, 328, 66-73, 1995.
4. Kırıkçı K, Çetin O: Keklik yetiştiriciliği. Türk Vet Hek Derg, 11 (1-2): 15-18, 1999.
5. Turan N: Türkiye’nin Av ve Yaban Hayvanları: Kuşlar. Orman Gen. Müd. Eğitim Dairesi Başkanlığı Yayınları, 1990.
6. Kiziroğlu İ: Türkiye Kuşları, T. O. K. B. Tabii Hayatı Koruma Genel Müdürlüğü Yayınları, 1983.
7. Dursun N: Evcil Kuşların Anatomisi. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Ders Kitapları, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara, 2002.
8. Nickel R, Schummer A, Seifirle E: Anatomy of the Domestic Birds, 1. Aufl., Verlag Paul Parey, Berlin, 1977.
9. Baumel JJ: Aves nervous system. In, Getty R (Ed) Sisson and Grossman’s the Anatomy of the Domestic Animals. 5th ed., 2: 2019-2062, W. B. Saunders Company, Philadelphia, London, Toronto, 1975.
10. Schwarze E, Schröder L: Kompendium der Geflügelanatomie, Gustav Fisher Verlag, Stutgart, New York, 1979.
11. Baumel JJ, King SA, Breazile JE, Evans HE, Vanden Berge JC: Handbook of Avian Anatomy. Nomina Anatomica Avium. 2nd ed., pp. 469-481, Published By the Club, Cambridge, Massachusetts, 1993.
12. Belge A, Bakır B: Veteriner Anestezioloji ve Reanimasyon (Ders Notları). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Yayınları. No: 2, Van, 1999.
13. Berkin Ş, Alçığır G: Nekropsi. Medisan Yayın Serisi, 34, Ankara, 1999.
14. Minbay A, Aydın N, Akay Ö, İzgür M: Kanatlı Hayvan Hastalıkları, I. Baskı, s. 123-129, Medisan Yayınevi, Ankara, 1994.
15. Sisson S, Grosman JD: The Anatomy of the Domestic Animals. 5th ed., 2: 1408-1737, W.B. Saunders Company, Philadelphia, London, Toronto. 1975.
16. Serbest A, Bahadır A, Bahri Y, Yılmaz O: Tavuklarda plexus sacralis ile bunu oluşturan ramus ventralis’lerin makro-anatomik ve subgros incelenmesi. Uludağ Üniv Vet Fak Derg, 2 (12): 46-54, 1993.
17. İstanbullugil FR: Beyaz hindide plexus sacralis oluşumu ve plexus sacralis’ten çıkan sinirlerin makroanatomik ve subgros incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Van, 2008.
18. Serbest A: Kaz ve hindilerde plexus brachialis’in oluşumuna katılan ramus ventralisler’deki sinir demetlerinin morfolojik ve morfometrik incelenmesi. Uludağ Üniv Vet Fak Derg, 19 (3): 65-73, 2000.
19. İstanbullugil FR, Karadağ H, Sefergil Ş, Alpak H: Sülünde (Phasianus mongolicus) plexus sacralis’in oluşumu ve plexus sacralis’ten köken alan sinirlerin makroanatomik incelenmesi. VI. Veteriner Anatomi Kongresi, 16-19 Eylül, Afyon. 2010.
20. Martin HD, Kabler R, Sealing L: The avian coxofemoral joint: A review of regional anatomy and report of an open-reduction technique for repair of a coxofemoral luxation. JAAV, 8 (4): 164-172, 1994.
21. Jungherr EL: Avian Disease-Special Issue. In, Jungher EL (Ed): The Neuroanatomy of the Domestic Fowl (Gallus domesticus). Connecticut, 1969.
22. Hummels G: Topographische Anatomie der Hintergliedmaße beim Habicht (Accipiter gentilis Linne 1758). Inaugural- Dissertation zur Erlangung des Oktorgrades beim Fachbereich Veterinärmedizin der Justus-Liebig-Universität Giessen, 2000.
23. Doğuer S, Erençin Z: Evcil Kuşların Komparatif Anatomisi. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Ders Kitapları, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara, 1964.