MEHMET SARI, Muammer TİLKİ, KADİR ÖNK, Tuncay TUFAN

Effects of different fattening systems on fattening performance and body measurements of hemsin male lambs

Bu araştırma, Hemşin erkek kuzularında besi performansı ve vücut ölçülerine farklı besi sistemlerinin etkisini belirlemek için yapılmıştırAraştırmanın hayvan materyalini, 3 aylık yaşta sütten kesilmiş, 39 baş Hemşin erkek kuzu oluşturmuştur (Yaklaşık 23 kg canlı ağırlığında)Araştırmadaki kuzulara ekstansif (n=13), yarı entansif (n=13) ve entansif (n=13) olmak üzere 3 farklı besi yapılmıştır. Araştırma 90 günde tamamlanmıştır. Ekstansif, yarı entansif ve entansif besi gruplarında besi sonu canlı ağırlıkları sırasıyla 33.32, 41.16 ve 42.09 kg, günlük canlı ağırlık artışları sırasıyla 121.11, 201.89 ve 213.00 g olarak belirlenmiştir. Yarı entansif ve entansif besi gruplarında yemden yararlanma oranları ise sırasıyla 3.44 ve 5.35 kg olarak tespit edilmiştir. Sonuç olarak, entansif ve yarı entansif besi gruplarının besi performansıekstansif besi grubundan yüksek bulunmuştur. Besi performansı bakımından entansif ve yarı entansif besi grupları arasında istatistiki bir fark bulunmamıştır (P>0.05). Bu sonuçlara göre Hemşin erkek kuzularında yarı entansif besinin en uygun olacağı ortaya çıkmıştır. Besi performansı bakımından, genel olarak Hemşin erkek kuzuların diğer yerli ırklara göre benzer ve biraz düşük olduğu söylenebilir.

Hemşin Erkek Kuzularında Farklı Besi Sistemlerinin Besi Performansı ve Vücut Ölçülerine Etkisi

This study was conducted to determine effect of different fattening systems on fattening performance and body measurements of Hemsin male lambs. The materials of the study were consisted 39 male lambs weaned at 3 months of age (approximately live weight of 23 kg). In this study, Hemsin lambs were used in three group of extensive (n=13), semi-intensive (n=13) and intensive (n=13). The experiment was conducted for 90 days. Final live weights of groups of extensive, semi-intensive and intensive were 33.32, 41.16 and 42.09 kg, respectively, and for daily live weight gain (DLWG) were 121.11, 201.89 and 213.00 g, respectively. For semi-intensive and intensive of group, feed conversion ratios were 3.44 and 5.35 kg, respectively. As a result, intensive and semi-intensive groups of fattening performance were higher than that of extensive group. The differences among intensive and semi-intensive groups of fattening performance were not statistically significant (P>0.05). The results of this study suggest that semi-intensive group might be appropriate for fattening male Hemsin lambs. Hemsin lambs had a generally similar or lower fattening performance compared to local sheep breeds.

PDF

___

Akcapinar H: Koyun Yetiştiriciliği. Genişletilmiş 2. Baskı, İsmat Matbaacılık, Ankara, 2000.
Unal N, Akcapinar H, Atasoy F, Yakan A, Ugurlu M: Bafra koyun ırkında süt verim özelliklerinin farklı süt kontrol yöntemleriyle belirlenmesi. TUBİTAK Kesin Raporu, (Proje no: TOVAG 105 O 221), 2007.
Kaymakci M, Sonmez R. İleri Koyun Yetiştiriciliği. Ege Üniversitesi Basımevi, İzmir, 1996.
Yuksel S, Sezgin E, Kopuzlu S: Yerli genetik kaynaklarımızdan Hemşin koyunu. Hasad Hayvancılık, 26, 34-36, 2010.
Anonim: Artvin Tarım İl Müdürlüğü yıllık verileri. (http://www. artvintarim.gov.tr/), 2010.
Anonim: Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvancılık Araştırmaları Program Değerlendirme Toplantısı. Ara Raporu 1, 197-2001, 2009.
Karaca O, Arık İZ, Biçer O, Cemal I, Yılmaz O, Ulutaş Z: Türkiye koyunculuğunda üretim sistemleri ve stratejik öneriler. Türkiye Koyunculuk Kongresi, 12-13 Şubat, İzmir, s.55-62, 2009.
Sezgin E, Kopuzlu S, Yuksel S, Esenbuga N, Bilgin OC: Determination of growth traits and heritabilities of growth characteristics of Hemsin sheep reared in Artvin. Kafkas Univ Vet Fak Derg, 18, 899-905, 2012.
NRC: Nutrient Requirements of Sheep. 6th rev. ed., Washington, DCNational Academy Press, 1985.
AOAC: Official Methods of Analysis. 14th ed., Arlington, Virginia, USA1990.
SPSS for Windows: Release 12.0 Standard version. Copyright SPSS nc, 2003.
Saricicek BZ, Ocak N, Erener G: Meraya ilaveten verilen farklı kesif yemlerin Karayaka kuzuların besi gücüne etkileri. Tarım Bil Der, 2, 27-311996.
Isik S, Kaya I: Vejetasyon döneminin mera kalitesi ile merada otlayan Tuj ırkı koyun ve kuzuların besi performansı üzerine etkisi. Kafkas Univ Vet Fak Derg, 17, 7-11, 2011.
Kaya I, Sahin T, Elmalı Aksu D, Unal Y: Merada otlatma ve meraya lave konsantre yem verilmesinin kuzularda performans ve rumen parametrelerine etkisi. Kafkas Univ Vet Fak Derg, 17, 693-697, 2011.
Kaya I, Saatci M, Unal Y, Oncuer A, Kirmizibayrak T: Yeşil dönemde merada otlatma ve konsantre yem ilavesinin mera kalitesi ile Morkaraman ve Tuj kuzularda büyüme, rumen pH, toplam uçucu yağ asitleri, amonyak azotuna etkisi. Lalahan Hay Araşt Enst Derg, 44, 33-39, 2004.
Saatci M, Yildiz S, Kaya I: New rearing systems for Tuj (Tushin) lambsSmall Rumin Res, 50, 23-27, 2003.
Altin T, Karaca O, Cemal I, Yilmaz M, Yilmaz O: Kıvırcık ve Karya kuzularda besi ve karkas özellikleri. Hayvansal Üretim, 46, 19-29, 2005.
Kucuk M, Bayram D, Yılmaz O: Morkaraman ve Kıvırcık × Morkaraman (G1) melezi kuzularda büyüme, besi performansı, kesim ve karkas özelliklerinin araştırılması. Turk J Vet Anim Sci, 26, 1321-1327, 2002
Bayram D, Odabasioglu F: Farklı besi program ve sürelerindeki saf Morkaraman ve Kıvırcık × Morkaraman F1 kuzuların besi performansıkesim ve karkas özellikleri: I- Vücut ölçüleri. YYU Vet Fak Derg, 22, 41-472011.
Arik IZ, Alarslan OF, Kor A, Ertugrul M, Polatsu S: Farklı kaba yemlerle oluşturulan, arpaya dayalı tam rasyonlarla besiye alınan Malya ve Akkaraman kuzularının kesim ve karkas özellikleri. Lalahan Hay Araşt Enst Derg, 36, 68-87, 1996.
Karabacak A, Boztepe S, Dag B, Sahin O: Bazı Türkiye yerli ırk koyunlarında entansif besi süresince vücut ölçülerinin değişimi. JOTAF, 731-38, 2010.