ÖZGÜR CENGİZ, Deniz ULUIŞIK, Fevzi Nuri KARA

ÇAĞDAŞ SANAT YAPITLARINDA FRAKTAL GEOMETRİ ETKİLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Doğa, kendi içinde bir düzene ve dizilime sahip, sınırlı alanda sonsuz ve eşsiz oluşumlar barındırmaktadır. Bu dizilimlerin pek çoğu cebirsel ve geometrik çözümlemeler ile zaman içinde ifade edilebilir olmuştur. Doğanın bu geometrisi, fraktal geometri olarak tanımlanmıştır. Fraktallar, simetri, kaos ve altın oran içeren; sonsuz bir döngüde kendini tekrar edebilen dizilimlerdir. Ancak bu yapılar, evrenin bir parçasında her gün yeni bir formda keşfedilmeye açık olduklarından şaşırtıcı biçimde hala gizemini korumaktadır. Doğanın bu gizemi ve fraktallar, doğayı bir malzeme olarak ele alan sanatçılar için esin kaynağı olmaktadır. Bu kapsamda, geçmişten günümüze çağdaş sanat yapıtlarında fraktal geometriyi yorumlamaları ile bilinen bazı sanatçılar değerlendirilmiştir.

An Evaluation of the Effects of Fractal Geometry on Contemporary Artworks

Every creation of nature is systematically arranged and has a sequence with singularity and infinity in a finite space. Most of these sequences have been decribed by mathematical systems and geometrical analysis. The geometry of the nature was defined as fractal geometry. Fractals are self-replicating repeated sequences in an infinite loop that include symmetry, chaos and golden ratio. However, these structures surprisingly remain their mystery owing to readiness to be discovered in new shape as a part of the universe. The mystery of nature and the fractals have been source of inspiration for the artists who consider the nature as an instrument. Within this context, some specified artists who are known with their implementations of fractal geometry on their contemporary artworks from past to present were evaluated in some aspects.

PDF

___

Alptekin, H. & Güney, T. (1994). Fraktal oluşumun grafik açılımı. Arredamento Dekorasyon, 5(53), 108-111.

Bergil, M. S. (1993). Doğada, bilimde, sanatta altın oran. İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları.

Cengiz, Ö. & Uluışık, D. (2020). Doğanın geometrisi “fraktallar” ve sanat, Güzel Sanatlar Alanında Akademik Çalışmalar, Ankara: Gece Kitaplığı.

Çağlarca, S. (1997). Altın oran. İstanbul: İnkılap Kitabevi.

Haak, S. (1976). Transformation geometry and the artwork of MC Escher. Mathematics Teacher, 69(8), 647-652.

Kara, F.N. (2000). Plastik sanatlarda matematik. Yayımlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.

Kuzu, Ç. İ., Dağtekin, E. & Bozan, S. (2017). Geometrinin resim sanatına yansımaları, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(49), 212-218.

Oğuz, D. (2013). Çağdaş sanatta doğa, Yayımlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara

Schattschneider, D. (2010). The mathematical side of MC Escher. Notices of the AMS, 57(6), 706-718.

Worringer, W. (1997). Abstraction and empathy: A contribution to the psychology of style. Chicago: Elephant Paperbacks.