AYDIN ARKEOLOJİ MÜZESİ’NDEN BİR GRUP ROMA İMPARATORLUK DÖNEMİ GÜMÜŞ SİKKESİ

Tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış Anadolu’nun zenginliği ülkemiz müzelerine de yansımıştır. Aydın Arkeoloji Müzesi içerisinde bulundurduğu arkeolojik eser sayısında müzelerimiz arasında önemli bir yere sahiptir. Zengin bir sikke envanterine sahip olan müzenin koleksiyonunda Klasik, Hellenistik, Roma, Bizans ve İslami dönemlere ait yaklaşık 50.000 sikke bulunmaktadır. Bu çalışmada, Aydın Arkeoloji Müzesine satın alma yoluyla kazandırılmış bir grup Roma İmparatorluk dönemi gümüş sikkesi ele alınmıştır. 43 adet gümüş sikke 18 farklı imparatorun iktidar dönemine tarihlenmektedir. Sikkelerin en erken tarihlisi Domitianus (MS 81–96) en geçi ise I. Valerianus (MS 253–260) döneminde darp edilmiştir. İmparator III. Gordianus (MS 238–244) 7 adet sikkeyle en fazla sikkeye sahip olan imparatordur. Tamamı gümüşten basılan sikkeler Roma İmparatorluk döneminin ekonomik olarak en güçlü olduğu dönem hakkında önemli bilgiler sunmaktadır.

A Group of Roman Imperial Silver Coins in the Aydın Archeological Museum

With its prosperity Anatolia, which has hosted many civilizations throughout history, has been reflected in the museums in Turkey. Aydın Archeological Museum takes an important place among the museums in Turkey in the number of archaeological artifacts that it contains. The collections in the museum include a rich coin inventory, which contains coins from many different mints belonging to the ancient times. In this study, a group of Roman Imperial period silver coins, which were acquired by Aydın Archeological Museum through purchase, was discussed. In this group, which contains 43 coins, there are coins belonging to the periods of the eighteen different emperors. The earliest of the coins were from the reign of Domitianus (81-96 AD) and the latest ones were belonging to the ruling period of Valerianus I (253-260 AD). Gordianus III (238–244 AD) the emperor having the most coins with 7 coins. Coins, which were minted entirely in silver, provide important information about the period when the Roman Empire was the most economically strong

PDF

___

Atlan, S. (1976). 1947–1967 yılları Side kazıları sırasında elde edilen sikkeler. Ankara, Türk Tarih Kurumu Basımevi.

Baydur, N. (1998). Roma sikkeleri. İstanbul, Arkeoloji ve Sanat Yayınları.

Ceylan, M. (2013). Tokat Müzesi’ndeki Roma imparatorluk dönemi sikkeleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Arkeoloji Anabilim Dalı, Erzurum.

Ceylan, M. (2019). Aydın Germencik Kızılcapınar definesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Arkeoloji Anabilim Dalı, Erzurum.

Carradice, I. & Price, M. (2001). Hellen dünyasında sikke. (Çev. Oğuz Tekin), İstanbul, Homer Kitapevi.

Crawford, M. H. (1985) Coinage and money under the Roman Republic: Italy and the Mediterranean economy. Berkeley and Los Angeles, University of California Press.

Herodotos. (2002). Historiai. (Çev.: Müntekim Ökmen), İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.

Howgego, C. J. (1998). Sikkelerin ışığında Eskiçağ tarihi. (Çev. Oğuz Tekin), İstanbul, Homer Kitabevi.

İplikçioğlu, B. (2015). Hellen ve Roma tarihinin anahatları. İstanbul, Arkeoloji ve Sanat Yayınları.

Karwiese, S. (2004). Antik nümizmatiğe giriş. (2. Basım), İstanbul, Arkeoloji ve Sanat Yayınları,

Kıng, C.E. (1987). Roman silver coins vol. V. Seaby, London.

Mattingly, H. (1930). Coins of the Roman empire in the British museum II, vespasian to domitian. London, British Museum Printed.

Mattingly, H. (1936). Coins of the Roman empire in the British museum III, Nerva to Hadrian. London, British Museum Printed.

Mattingly, H. (1940). Coins of the Roman empire in the British museum, Vol. IV, Antoninus Pius to Commodus. London, The British Museum Printed.

Mattingly, H. (1950). Coins of the Roman empire in the British museum, Vol. V, Pertinax to Elagabalus. London, The British Museum Printed.

Mattingly, H. & Edward A. S. ( 1962). The Roman imperial coinage. Vol II. Vespasian to Hadrian. London.

Mattingly, H. & Edward A. S. ( 1930). The Roman imperial coinage. Vol III. Antoninus Pius to Commodus. London.

Mattingly, H., Edward A. S. & Sutherland, C.H.V. ( 1936). The Roman imperial coinage. Vol IV Part I. Pertinax to Geta. London.

Mattingly, H., Edward A. S. & Sutherland, C.H.V. ( 1938). The Roman imperial coinage. Vol IV Part II. Macrinus to Pupienus. London.

Mattingly, H., & Edward A. S. & Sutherland, C.H.V. ( 1949). The Roman imperial coinage. Vol IV Part III. Gordianus III to Antoninus. London.

Mattingly, H., & Edward A. S & Webb, P.H. ( 1968). The Roman imperial coinage. Vol V Part I. Valerian to Florian. London.

Meijer, F. (2006). İmparatorlar yataklarında ölmez. (Çev. Gürkan iErgin), İstanbul, Homer Kitabevi.

Murat, M. K. (2018). Aydın Arkeoloji Müzesindeki bir grup Roma iimparatorluk dönemi sikkesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Arkeoloji Anabilim Dalı, Erzurum.

Sear, D. R. (2000). Roman coins and their values Vol I. London, Spink and Son Ltd.

Sear, D. R. (2002). Roman coins and their values Vol II. London, Spink and Son Ltd.

Sear, D. R. (2005). Roman coins and their values Vol III. London, Spink and Son Ltd.

Seaby, H. A. (1952). Roman silver coins Vol. I. Seaby, London.

Seaby, H. A. (1954). Roman silver coins Vol. II. Seaby, London.

Seaby, H. A. (1969). Roman silver coins Vol. III. Seaby, London.

Seaby, H. A. (1971). Roman silver coins Vol. IV. Seaby, London.

Strabon. (1993). Antik Anadolu coğrafyası (Geogrqphika; Xll, XIII, XIV). (Çev.: A. Pekman) İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları.

Tavukçu, A. Y. & Ceylan, M. (2019). Kızılcapınar definesindeki ikistophorlar. Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 63, 663-673.

Tekin, O. (1994). Yapı Kredi koleksiyonu Grek ve Roma sikkeleri. İstanbul, Yapı Kredi Yayınları Ltd. Şit.

Tekin, O. (2008). Eski Yunan ve Roma tarihine giriş. İstanbul, İletişim Yayınları.

Texier, C. (1862). Küçük Asya coğrafyası, tarihi ve arkeolojisi II. (Çev.: Ali Suat), (2002), Ankara: Enformasyon ve Dökümantasyon Hizmetleri Vakfı.

Tulay, A. S. (2001). Genel nümizmatik sözlüğü. İstanbul, Arkeoloji ve Sanat Yayınları.

Üreten, H. (2005). Roma dönemi’ne kadar Tralleis tarihi ve Attaloslar ile ilişkileri. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Tarih Araştırmaları Dergisi, 24 (38), 195–212.