Matematik Öğretmeni Adaylarının Kullandıkları Soruların İncelenmesi: Öğretmenlik Uygulaması Dersinden Yansımalar

Bu çalışmada matematik öğretmeni adaylarının, Öğretmenlik Uygulaması dersi kapsamında yürüttükleri derslerinde kullandıkları soruların “ön bilgileri kontrol etme, odaklama, kavram yanılgılarını belirleme, yönlendirme, sorgulama ve değerlendirme” amaçları doğrultusunda incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmaya bir devlet üniversitesinin Ortaöğretim Matematik Öğretmenliği programına devam eden altı 5.sınıf öğretmen adayı katılmıştır. Çalışmada her bir öğretmen adayının Öğretmenlik Uygulaması derslerinde yürüttükleri ikişer ders saati gözlemlenmiş ve kullandıkları sorular tümdengelimsel içerik analizine tabii tutulmuştur. Elde edilen bulgulara göre, öğretmen adayları ön bilgileri kontrol etme boyutunda sorulara daha fazla yer verirken sorgulama ve kavram yanılgılarını belirleme boyutlarında ise çok az soruya yer vermişlerdir. Öğretmen adayları bir de öğrencilerle diyaloglarını kısa tutma ve öğrencilerin düşüncelerini derinleştirememe anlamında bazı soruları niteliksel açıdan yetersiz kullanmışlardır. Elde edilen sonuçlardan hareketle öğretmen adaylarının kullandıkları soruların işlevini fark ettirecek ve bu soruların derinliğini artırmalarını sağlayacak uygulamaların öğretmen yetiştirme programlarına entegre edilmesi önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Soru sorma, öğretmen adayı, matematik eğitimi, öğretmen eğitimi

Investigating of Pre-Service Mathematics Teachers’ Questioning: The Reflections from Teaching Practice Course

The aim of this study is to examine pre-service mathematics teachers’ questioning in terms of “checking of prior knowledge, focusing, determining of misconceptions, guiding, probing, and checking to understand” aims within the Teaching Practice course. The study group included six math preservice teachers studying Secondary Mathematics Teaching in their 5th year. In this study, two lessons of all preservice teachers were observed in their Teaching Practice course and the data were analyzed with the deductivecontent analysis. The findings show that while the vastmajority of questions asked by pre-service teachers contained checking of prior knowledge, the few of them probing and determining of misconceptions. They also used some of the questions qualitatively inadequate, such as no deepening student’s answer, cutting short student’s talk. As a result of these findings, it is recommended that some content which helps pre-service teachers to notice questions’ function and increase questions’ depth should be integrated into teacher education programs

Keywords:

questioning, pre-service teacher, mathematics education, teacher education,

PDF

___

An, S., Kulm, G., & Wu, Z. (2004). The pedagogical content knowledge of middle school mathematics teachers in China and the U.S. Journal of Mathematics Teacher Education, 7, 145–172.
Arslan, S. & Özpınar, İ. (2008). Öğretmen nitelikleri: İlköğretim programlarının beklentileri ve eğitim fakültelerinin kazandırdıkları. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (EFMED), 2(1), 38-63.
Baki, M. (2012). Sınıf öğretmeni adaylarının matematiği öğretme bilgilerinin gelişiminin incelenmesi: bir ders imecesi çalışması. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
Barnette, J.; Orletsky, S., & Sattes, B. (1994). Evaluation of teacher classroom questioning behaviors. Office of Educational Research and Improvement.Washington, ERIC Education Resources Information Center. (ED 377 188).
Barth, J. L. & Demirtaş, A. (1997). İlköğretim sosyal bilgiler öğretimi. Ankara: YÖK/Dünya Bankası Milli Eğitimi Geliştirme Projesi, Öğretmen Eğitimi Dizisi, Ankara.
Borich, G. D. (2007).Questioning strategies.Effective Teaching Methods,6th Edition Chapter 9 (2012, September 20).
Brualdi, A. C. (1998). Classroom questions.Practical Assessment, Research & Evaluation, 6(6). (2011, April 7).
Büyükalan-Filiz, S. (2002). Soru-cevap yöntemine ilişkin öğretimin öğretmenlerin soru sorma düzeyi ve tekniklerine etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Caram, C. A. & Davis, P. B. (2005). Inviting student engagement with questioning. Kappa Delta Pi Record, 42(1), 18-23.
Cecil, N. L. & Pfeifer, J. (2011). The art of inquiry: Questioning strategies for K-6 classrooms. Portage & Main Press.
Chin, C. (2006). Classroom interaction in science: teacher questioning and feedback to students’ responses. International Journal of Science Education, 28(11), 1315-1346.
Chin, C. (2007). Teacher questioning in science classrooms: Approaches that stimulate productive thinking. Journal of Research in Science Teaching 44(6), 815–843.
Cotton, K. (1988). Classroom questioning. North West Regional Educational Laboratory. Retrieved from (2012, April 16)
Crespo, S. & Nicol, C. (2003). Learning to investigate students’ mathematical thinking: The role of student interviews. In N. A. Pateman, B. Dougherty, & J. T. Zilliox (Eds). Proceeding ofthe International Group for the Psychology of Mathematics Education, 27(2), pp. 261-268.
Cumhur, F. & Güven, B. (2014). Matematik öğretmen adaylarının soru sorma becerilerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. XI. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi Bildiri Kitapçığı, 11-14 Eylül, Çukurova Üniversitesi, Adana, s.295-296.
Cumhur, F. & Güven, B. (2015). Matematik öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması dersinde kullandıkları soruların öğrencilerin cevabını ilerletme boyutundan incelenmesi. II.Türk Bilgisayar ve Matematik Eğitimi Sempozyumu Bildiri Kitapçığı, 16-18 Mayıs, Adıyaman, 225-226. Cumhur, F. (2016). Matematik öğretmeni adaylarının soru sorma davranışlarının gelişiminin incelenmesi: Bir ders imecesi çalışması. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon. Çakmak, M. (2009). Pre-service teachers’ thoughts about teachers’ questions in effective teaching process. Elementary Education Online, 8(3), 666-675.
Ellis, K. (1993). Teacher questioning behavior and student learning: What research says to teachers. Retrieved from ERIC database. (ED 359572).
Dong, L., Seah, W. T. & Clarke, D. (2015). A case study of the pedagogical tensions in teacher's questioning practices when implementing reform-based mathematics curriculum in China. Retrieved from (2015, October 29) Dyer, J. E. (2008). Effective questioning techniques. University of Florida, IFAS Extension. Retrieved from (2013, July 15).
Güneş, T., Dilek, N. Ş., Demir, E. S., Hoplan, M. & Çelikoğlu, M. (2010, November). Öğretmenlerin kavram öğretimi, kavram yanılgılarını saptama ve giderme çalışmaları üzerine nitel bir araştırma. International Conference on New Trends in Education and Their Implications, 937-944.
Ilaria, D. R. (2009). Teacher questions that engage students in mathematical conversation. Doctoral dissertation, Rutgers University Graduate School, New Brunswick.
Ittigson, R. J. (2000). An analysis of questions and questioning patterns for the development of algebraic thinking in middle and secondary school mathematics classrooms. Doctoral Dissertation, Duguesne University, Pittsburgh.
Kawanaka, T. & Stigler, J. W. (1999). Teachers’ use of questions in eighth-grade mathematics classrooms in Germany, Japan, and the United States. Mathematical Thinking and Learning, 1(4), 255-278.
Kükey, E. & Aslaner, R. (2017). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının, iyi bir matematik öğretmeninin nasıl olması gerektiğine yönelik görüşlerinin incelenmesi. International e-Journal of Educational Studies (IEJES), 1 (1), 1-11. Martino, A. M. & Maher, C. A. (1999). Teacher questioning to promote justification and generalization in mathematics: what research practice has taught us. The Journal of Mathematical Behavior, 18(1), 53-78.
Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2009). Özel alan yeterlilikleri. Matematik Komisyonu 2. Dönem Raporu.
Morgan, N. & Saxton, J. (1994). Asking better questions. Ontario: Pembroke Publishers.
Moyer, P. S. & Milewicz, E. (2002). Learning to question: categories of questioning used by preservice teachers during diagnostic mathematics interview. Journal of Mathematics Teacher Education, 5, 293-315.
Myhill, D. & Dunkin, F. (2005). Questioning learning. Language and Education, 19(5), 415 – 427.
Ralph, E. G. (1999). Oral-questioning skills of novice teachers: ... Any questions. Journal of Instructional Psychology, 26(4), 286-296.
Shulman, L. S. (1986). Those who understand: Knowledge growth in teaching. EducationalResearcher, 15(2), 4-14.
Subramaniam, S. R. (2005). Trainee teacher practices: A case study. Journal of Science and Mathematics Education in Southeast Asia, 28(2), 96.
Şahin A. & Kulm, G. (2008). Sixth grade mathematics teachers’ intentions and use of probing, guiding, and factual questions. J Math Teacher Education, 11, 221–241.
Şahin, A. (2013). Teachers’ awareness and acquisition of questioning strategies. Sakarya University Journal of Education, 3(3), 17-36.
Şahin, Ç., Bullock, K. & Stables, A. (2002). Teachers’ beliefs and practices in relation to their beliefs about questioning at key stage 2. Educational Studies, 28 (4).
Tanışlı, D. (2013). İlköğretim matematik öğretmeni adaylarının pedagojik alan bilgisi bağlamında sorgulama becerileri ve öğrenci bilgileri. Eğitim ve Bilim, 38 (169).
Way, J. (2008). Using questioning to stimulate mathematical thinking. Australian Primary Mathematics Classroom, 13(3), 22-27.
Weiland, I. S., Hudson, R. A. & Amador, J. M. (2014). Preservice formative assessment interviews: The development of competent questioning. International Journal of Science and Mathematics Education, 12(2), 329-352.
White, P. B. (2001). Conceptual questioning in the mathematics classroom. Master of Education, BEd, Universite de Moncton.
Wilen, W. (1991). Questioning skills for teachers: What research says to the teacher (3rd. ed.). Retrieved from ERIC database. (ED332983).
Wragg, E. C. & Brown, G. (2001). Questioning in the secondary school, GBR: Routledge, London.
Zembat, İ. Ö. (2010). Sayıların farklı algılanması: sorun sayılarda mı, öğrencilerde mi, yoksa öğretmenlerde mi? Yayımlandığı Kitap Özmantar, M. F., Bingölbali, E. & Akkoç, A. (eds.), Matematiksel Kavram Yanılgıları ve Çözüm Önerileri (41-60), Ankara.
Zhang, Y. & Patrick, P. (2012). Introducing questioning techniques to pre-service teachers. Journal of Teacher Education and Educators, 1(2), 159-184.
Zuya, H. E. (2014). Mathematics teachers’ responses to students’ misconceptions in algebra. International Journal of Research in Education Methodology, 6(2), 830-836.