19328

Suskunluk Sarmalı Kuramının Bazı Kur’an Ayetleri Bağlamında Örneklendirilmesi

Hayatını toplum içerisinde sürdüren insan, iletişim kurarak sosyallik kazanmaktadır. Sosyalliğin kazanılması hem ikili hem de kitlesel iletişimlerin sağlıklı bir biçimde gerçekleşmesiyle meydana gelir. Kitlesel iletişim, tek yönlü gelişen bir süreci ifade eder. Vermek istediği mesajı kısa sürede büyük topluluklara ulaştırma niteliğine sahip olan kitle iletişimine dair çok sayıda kuram geliştirilmiştir. Bu kuramlardan biri de Elisabeth Noelle Neumann’ın Suskunluk Sarmalı kuramıdır. Suskunluk Sarmalı; geliştiricisi tarafından deneye tabi tutulmuş, kamuoyu kavramı ile yakından ilintilidir. Büyük bir kitle karşısında azınlığın içinde yer alan kimselerin kendilerini çeşitli sebeplerle ifade edememesi ve kalabalığın gölgesinde kalmalarını ifade eden bir kuramdır. Bu çalışmada Suskunluk Sarmalı kuramı, Kur’ân-ı Kerim’de yer alan çeşitli kıssa ve ayetler ile ilişkilendirilip incelenmiştir. Çalışmanın amacı, Suskunluk Sarmalına sebep olduğu belirtilen an dört ana faktörün Kur’ân-ı Kerim’de karşılıkları olabileceğini ileri sürmektir. Bu çalışmada doküman incelemesi tekniği kullanılmaktadır. Belirtilen amaç doğrultusunda öncelikle Suskunluk Sarmalı kuramı incelenmiş, daha sonra susmanın nedenleri arasında yer aldığı belirtilen a) toplumdan dışlanma tehdidi, b) toplumdan dışlanma korkusu, c) fikrini özgürce beyan etme arzusu ve d) genel kanaate uyum sağlama başlıkları açıklanmış ve sonrasında bunlar bazı Kur’ân ayetleriyle anlam açısından ilişkilendirilmiştir. Sonuç itibariyle Kur’ân-ı Kerim’in, insanlara görüş ve inanç konusunda özgürlük tanıdığı, kalabalığı her zaman haklı görmediği tespitinden hareketle, suskunluk sarmalına sebep olduğu ileri sürülen sosyal kuşatmanın kişi tarafından aşılabileceğini anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Din Sosyolojisi, İletişim, Kitle İletişimi, Suskunluk Sarmalı, Kur'an

Exemplification of the Spiral of Silence Theory in the Context of Some Qur'anic Verses

Individuals who live in a community develop sociality through communicating. The effective execution of both bilateral and mass communication facilitates the development of sociability. Mass communication has a broader impact compared to bilateral communication and is characterized by a unidirectional process. Many theories have been developed on mass communication, which has the capacity to rapidly deliver the intended message to vast groups. The Spiral of Silence Theory by Elisabeth Noelle Neumann is one of these. Spiral of Silence is a theory that has been tested by its developer and is closely tied to the idea of public opinion. It states that individuals who are in the minority relative to a vast mass are unable to speak up for a variety of reasons and choose to remain in the shadow of the crowd. Spiral of Silence theory has been analyzed in this study by drawing parallels to various ayat and stories in the Qur'an. The aim of the study is to argue that the four main factors that are stated to cause the Spiral of Silence may have their equivalents in the Qur'an.In accordance with the stated objective, the Spiral of Silence theory was first examined, and then a) the threat of exclusion from society, b) the fear of exclusion from society, c) the desire to freely express one's opinion, and d) conforming to the general opinion, which are among the reasons for silence, were explained and discussed in light of Qur'anic ayat. In conclusion, based on the determination that the Qur'an gives freedom to people in terms of opinion and belief and that he does not always see the crowd as justified, it has been understood that the social siege, which is claimed to cause the spiral of silence, can be overcome by the individual.

Keywords:

Sociology of Religion, Communication, Mass Communication, Spiral Of Silence, Qur’an.,

PDF

___

Altuntaş, Halil - Şahin, Muzaffer. Kur’an’ı Kerim Meali. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2015.
Aras, Akın. “Sosyal Medyada Sessizleştirme: Üniversite öğrencileri üzerinde bir uygulama”, 26.
Asch, Solomon E. “Effects Of Group Pressure Upon The Modification And Distortion Of Judgment”. Swarthmore College, 450-501.
Atabek, Nejdet. “Kamuoyu, Medya ve Demokrasi” 19 (2002), 223-238.
Aybay, Rona. Açıklamalı İnsan Hakları Evrensel Bildirisi. Ankara: Türkiye Barolar Birliği Yayınları, 1. Basım, 2006.
Ayyıldız, Melike. Sosyal Medya Temelinde Suskunluk Sarmalı Kuramının LGBTİ+ Kavramı Üzerinden İncelenmesi. İstanbul Arel Üniversitesi, 2021.
Boz, Hayati Avcı. “Kitle İletişim Araçları ve Suskunluk Sarmalı” 32/1 (1999).
Çakıcı, Ayşehan. “Örgütlerde Sessizlik: Sessizliğin Teorik Temelleri ve Dinamikleri” 16/1 (2007), 145-162.
Çapçıoğlu, İhsan vd. “Göç Olgusunun Dini ve Toplumsal Yansımaları/ Kur’an’daki Atıflar Bağlamında”. Journal of History Culture and Art Research 7/5 (2018), 596-605.
Gençöz, Tülin. “Korku: Sebepleri, Sonuçları Ve Başetme Yolları”. Kriz Dergisi, 009-016.
Goffman, Erving. Damga: Örselenmiş Kimliğin İdare Edilişi Üzerine Notlar. Ankara: Heretik, 7., 2022.
Güngör, Nazife. İletişim, Kuramlar ve Yaklaşımlar. Ankara: Siyasal Kitabevi, 5., 2020.
Güngör, Özcan - Şahin, Harun. “Sosyolojik Kur’an Okumalarının İmkânı”. Uluslararası Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi.
Heffernan, Kristin. “Social Work, New Public Management and the Language of ‘Service User’”. The British Journal of Social Work 36 (2006), 139-147.
İbn Kesir, İmâduddîn Ebu’l-Fidâ İsmail İbn Ömer. Tefsirü’l-Kur’ani’l-azim. 8 Cilt. İstanbul: Kahraman Yayınları, 1992.
İlhan, Hasan. Tevrat. Ankara: Andaç Yayınları, 2015.
Karaman, Hayreddin vd. Kur’an Yolu Türkçe Meal ve Tefsir. 5 Cilt. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 6. Basım, 2017.
Kehya, R. Özgün. “Çevrimiçi Medya ve Suskunluk Sarmalı”. SDÜ İFADE 1/1 (01 Ocak 2018), 42-61.
Korkmaz, Abdullah. “Tehdit Algısının Sosyal Hareketlere Etkisi” 55 (2017).
Küçükaşçı, Mustafa Sabri - Bozkurt, Nebi. “Medine”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 28/305-311. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2003.
Le Bon, Gustave. Kitleler Psikolojisi. İstanbul: Say Yayınları, 5. Basım, 2022.
Marshall, Gordon vd. Sosyoloji Sözlüğü, 2009.
McQuail, Denis - Windahl, Sven. İletişim Modelleri; Kitle İletişim Çalışmalarında. Ankara: İmge Kitabevi Yayınları, 4. Basım, 2017.
Noelle-Neumann, Elisabeth. Kamuoyu, Suskunluk Sarmalının Keşfi. Ankara: Dost Kitabevi Yayınları, 1., 1998.
Özçetin, Burak. Kitle İletişim Kuramları - Kavramlar, Okullar, Modeller. İstanbul: İletişim Yayınları, 5., 2021.
Özkök, Ceren. “Kur’an’da İfk Hadisesi Bağlamında Algı Yönetimi”. Journal of Analytic Divinity.
Pazarbaş, Murat. “Kitle İletişiminde Temel Kavramlar ‘Co-oryantasyon Modeli’”. Akdeniz İletişim Dergisi 19 (2013), 127-140.
Şahin, Belis. “Suskunluk Sarmalının Mahalle Baskısı Örneği Üzerine İncelenmesi”, 8.
Şahin, Harun. “‘Sizin Dininiz Size, Benim Dinim Banadır’. (Kur’an: 109/6) Uyumlu Bir Dünya İnşası Bağlamında Kur’an’da Dînî Tolerans Örnekleri”. International journal of Science Culture and Sport 3/12 (01 Ocak 2015), 547- 547.
Taberi, İbn Cerir et-. Camiü’l-Beyan an Te’vili Ayi’l Kur’an. 15 Cilt. Beyrut, 1995.
Ulutürk, Veli. “Kur’an-ı Kerim’e Göre İnkar ve İnkar Amilleri”. Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 7 (1986), 217-233.
Yazır, Elmalılı Hamdi. Hak Dini Kur’an Dili. 10 Cilt. Zehraveyn, 2020.
Yumlu, Konca. Kitle İletişim ve Araştırmaları. İzmir: Nam Basım Ltd, 1994.
“Asch deneyi”. Vikipedi, 28 Ekim 2021. https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Asch_deneyi&oldid=26420689
“TDK Sözlük Anlamı”. Erişim 01 Haziran 2023. https://sozluk.gov.tr/?kelime=korku
“Türk Dil Kurumu | Sözlük”. Erişim 27 Şubat 2023. https://sozluk.gov.tr/