Kur'ân-ı Kerîm Perspektifinden Kültürleşme Stratejileri

Göç, farklı toplumların birbirleriyle etkileşimini içeren tarihsel bir olgudur. Bu etkileşimlerin sağlıklı sonuçlar vermesi ancak toplumların beraber yaşama becerileri ile mümkün olabilmektedir. Beraber yaşama becerilerinin sağlanma süreci kültürleşme kavramı ile ifade edilmiştir. Kültürleşme, farklı toplumların birbirine uyum sağlama süreçlerinde etkili olan bir kavramdır. Kültürleşmenin sağlanmış olması göç sürecinin başarılı bir şekilde yönetilebildiği anlamına gelmektedir. Bu çalışmanın teorik çerçevesini Berry’nin kültürleşme teorisi oluşturmaktadır. Makalenin amacı, kültürleşme yönelimlerinden asimilasyon, ayrışma, bütünleşme ve marjinalleşmenin Kur’ân-ı Kerim’de yer alan yansımalarının ortaya çıkarılmasıdır. Belirtilen amaç doğrultusunda çalışmada, öncelikle John W. Berry’nin ortaya koyduğu kültürleşme modelleri incelenmiş, ardından Kur’ân’ın göç kavramına dair yaklaşımına değinilerek kültürleşme yönelimleri ayetler ışığında ele alınmıştır. Bu araştırmada nicel dökümantasyon analizi kullanılmıştır. Sonuç olarak Kur’ân’ın kültürleşmeye bakış açısını toplumda huzurun sağlanması, kültür ve dinin korunması gibi ilkelerine göre şekillendirdiği anlaşılmıştır.

Acculturation Approaches from the Perspective of the Holy Qur'an

Migration is a historical phenomenon that involves the interaction of different societies with each other. The ability of societies to coexist peacefully is crucial for the positive outcomes of these interactions. The concept of acculturation examines the changes that occur in the process of achieving coexistence among societies. Acculturation is a key factor in the successful adaptation of societies to each other. In this article, we explore the acculturation strategies in the context of migration events in the Holy Qur’an. The aim of the article is to analyze how assimilation, separation, integration and marginalization, which are the main acculturation strategies, are reflected in the Qur’an. In this study, we first review the acculturation strategies proposed by Berry, then we discuss the Qur’anic approach to the concept of migration and finally we evaluate the acculturation strategies in light of the verses. As a result, we find that the Qur’an emphasizes the preservation of culture and religion and shapes its perspective on strategies according to the goal of ensuring social harmony.

___

  • Altuntaş, Halil - Şahin, Muzaffer. Kur’an’ı Kerim Meali. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2015.
  • Aydemi̇r, Salih - Şahi̇n, Mehmet Cem. “Tek Tanrılı Dinlerde Göç Olgusuna Sosyolojik Bir Yaklaşım: Göç Teorileri Açısından Bir Analiz”. Journal of Islamic Research, 359-371.
  • Aydın, Mustafa. “Özel Bir Göç Biçimi Olarak Hicret”. Sosyoloji Divanı, 103-114.
  • Berry, John W. vd. Handbook of Cross-Cultural Psychology: Social Behavior and Applications. John Berry, 1997.
  • Berry, John W. Kültürlerarası Psikoloji. Nobel Akademik Yayıncılık, 3. basımdan çeviri., 2021.
  • Canatan, Kadir. Toplumsal Değişim Perspektifinden Göç Sosyolojisi. Ankara: Eski Yeni Yayınları, 1. Baskı., 2020.
  • Canbey Özgüler, Verda. “Göç ve Uyum Politikaları” 1/1 (2018), 1-18.
  • Castles, Stephen - Miller, Mark J. The Age of Migration. China: Palgrave Macmillan, 4. Basım, 2009.
  • Çapcıoğlu, İhsan vd. “Göç Olgusunun Dini ve Toplumsal Yansımaları: Kur’an’daki Atıflar Bağlamında / Religious and Social Reflections of the Migration: In the Context of Quranic References”. Journal of History Culture and Art Research 7/5 (31 Aralık 2018), 596-605.
  • Çevik, Hacı. Toplumsal İlişkiler ve Göç Politikaları Bağlamında Sosyo-kültürel Entegrasyon: Ankara’daki Suriyeli Mülteciler Örneği. Ankara: Hacettepe Üniversitesi, 2022.
  • Faist, Thomas. The Volume and Dynamics of International Migration and Transnational Social Spaces. United States: Oxford, 2004.
  • Flaskerud, Jacquelyn H. “Cultural Competence Column: Acculturation”. Issues in Mental Health Nursing 28/5 (01 Ocak 2007), 543-546. https://doi.org/10.1080/01612840701346048
  • Güler, Abdurrahim. The Effects of Ethnic Identity in Acculturation and Psychological Well-being Among Turkish Immigrants in the United States. Ankara: Hacettepe Üniversitesi, Doktora Tezi, 2016.
  • Güngör, Özcan. “Kur’an’da Sosyal Bütünleşme”. Diyanet İlmi Dergi 43/2 (Haziran 2007), 173-190.
  • Güngör, Özcan - Sarıkaya, Mehmet Emin. “İlk Müslümanların Sosyal Kimlik İnşasında Hicret”. Farklı Yönleriyle Hicret. 100-122. İstanbul: Siyer Yayınları, 1. Basım, 2022.
  • İbn Hişam. Siret-i İbn-i Hişam Tercemesi. İstanbul: Kahraman Yayınları, 2006.
  • İbn, Kesir. Tefsirü’l-Kur’ani’l-azim. 8 Cilt. İstanbul: Kahraman Yayınları, 1992.
  • Keski̇nel, Beyza - Doğan, Coşkun. “Göç, Çokkültürlülük ve Toplumsal Uyum”. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 51-58.
  • Kurtubi. Cami’li-ahkami’l-Kur’an. 10 Cilt. Kahire, 2002.
  • Martikainen, Tuomas - Özmen, Nebile. “Din, Göçmenler ve Entegrasyon”. M. Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, 263- 276.
  • Maya, Dilara. Questioning Home: A Narrative İnquiry of Acculturation of Turkish Sojourners in The United States. Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, 2022.
  • Özkök, Ceren. “Kur’an’da İfk Hadisesi Bağlamında Algı Yönetimi”. Journal of Analytic Divinity, 44-67. https://doi.org/10.46595/jad.857333
  • Polat, Dilan. Kültürleşme Stratejilerinin Dış Grup Tarafgirliği ile İlişkisi: Türkiye’de Yaşayan Boşnak Göçmenlerle Bir İnceleme. Bursa: Bursa Uludağ Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, 2022.
  • Saygın, Sezel - Hasta, Derya. “Göç, Kültürleşme ve Uyum”. Psikiyatride Guncel Yaklasimlar - Current Approaches in Psychiatry 10/3 (30 Eylül 2018), 302-323. https://doi.org/10.18863/pgy.364115
  • Sıcak, Ahmet Sait. “Başa Çıkma Stratejileri Açısından Kur’ân’da Hicret Realitesi”. Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 1/1 (2018), 43-63.
  • Sıcak, Ahmet Sait - Çalışkan, Necmettin. “Kur’An’da ‘İhraç’ Kavramı Özelinde Göç Olgusu”. Kilis 7 Aralık Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 5/9 (Şubat 2018), 483-514.
  • Taberi, Ebû Ca’fer Muhammed b. Cerîr. Camiü’l-Beyan an Te’vili Ayi’l Kur’an. 15 Cilt. Beyrut, 1995.
  • Taşçı, Özcan. “Entegrasyon ve Asimilasyon’un Kur’an Açısından Değerlendirilmesi”. Kelam Araştırmaları Dergisi.
  • Yazır, Elmalılı Hamdi. Hak Dini Kur’an Dili. 10 Cilt. İstanbul: Zehraveyn, 2020.
  • Zhamalov, Alikhan. Relationship Between Types of Acculturation and Happiness: A Study on Ahiska Turks Living in the USA, Russia and Kazakhstan. Ankara: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, 2021.
  • “göç ne demek TDK Sözlük Anlamı”. Erişim 30 Mart 2023. https://sozluk.gov.tr/?kelime=göç
  • Göç Terimleri Sözlüğü. İsviçre: Uluslararası Göç Örgütü, 2009.