Mehmet CEYLAN, Melda TURKEN, Sarp SİNGİL, Pelin ADAR, Şükran KÖSE

İmmunsupresif Tedavi Alan Hastalarda Hepatit B Reaktivasyonu Riskinin Değerlendirilmesi

Giriş: İmmunsupresif tedaviye bağlı hepatit B reaktivasyon riski, HBV ilişkili parametreler ve hastanın kullandığı immunsupresif ajana bağlı olarak değişmektedir. Çalışmamızda immunsupresif tedavi nedeniyle hepatit B enfeksiyonuna karşı proflaktik tedavi alan hastaların özellikleri ve Hepatit B virüsü (HBV) reaktivasyon risklerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Çalışma, 2015-2020 yılları arasında HBV'ye yönelik antiviral profilaksi başlanan hastaların değerlendirildiği retrospektif tanımlayıcı bir çalışma olarak tasarlandı. Hastalara ait veriler hasta dosyaları ve hastane otomasyon sistemi üzerinden kaydedildi. Çalışmaya dâhil edilen hastalar, Amerikan Gastroenteroloji Derneği Rehberi’ndeki tanımlamalara göre yüksek-orta-düşük riskli şeklinde gruplandırılarak değerlendirildi. Bulgular: Hepatit B profilaksisi başlanan toplam 105 hastanın yaş ortalaması 56,5 yıl olup %62.9’u (n=66) erkekti. Hastaların HBV reaktivasyonu yönünden, %35’i yüksek, %49’u orta, %16’sı düşük riskli olarak değerlendirildi. Hastaların %22’sinde HBsAg pozitifliği, %20’sinde izole anti-HBc IgG pozitifliği, %58’inde anti-HBs ve anti-HBc IgG birlikte pozitifliği mevcuttu. İmmunsupresif tedaviye en sık gerekçe oluşturan hastalık grubu dermatolojik hastalıklar olarak saptandı. İncelenen hasta grubunda kullanım sıklığı en fazla olan immunsupresif ilaç grubu B lenfosit baskılayıcıları olarak bulundu. Profilaksi amacıyla en sık tercih edilen ajanın entekavir olduğu görüldü. Profilaktik tedavisi sonlanan hastalarda immunsupresif tedavi süresi ortalama 10.2 ay, antiviral profilaksi tedavi süresi ortalama 7.9 aydı. Profilaksi alan hastaların hiçbirinde reaktivasyon görülmedi. Sonuç: Hepatit B virüsü reaktivasyonunu önlemek amacıyla, immunsupresif tedavi alanlarda başlanan antiviral profilaksi hayat kurtarıcıdır. Hepatit B virüsü açısından orta endemisite grubundaki ülkemizde, bu hasta grubunda HBV profilaksisi gerekliliğine dair hekim farkındalığının arttırılması ve tedavi etkinliğinin değerlendirilmesi büyük bir öneme sahiptir.

Anahtar Kelimeler:

Hepatit B, immünsupresyon, antiviral profilaksi

PDF

___

1. Thomas D, Zoulim F. New challenges in viral hepatitis. Gut. 2012;1:61(Suppl 1):1–5.
2. World Health Organization. Prevention and control of viral hepatitis infection: framework for global action [Internet]. World Health Organization; 2012 [cited 2022 Aug 7]. Report No.: WHO/HSE/PED/HIP/GHP 2012.1. Availablefrom:https://apps.who.int/iris/handle/10665/130012.
3. Tozun N, Ozdogan O, Cakaloglu Y, Idilman R, Karasu Z, Akarca U et al. Seroprevalence of hepatitis B and C virus infections and risk factors in Turkey: a fieldwork TURHEP study. Clin Microbiol Infect Off Publ Eur Soc Clin Microbiol Infect Dis. 2015;21:1020-6.
4. Aygen B, Demir AM, Gümüş M, Karabay O, Kaymakoğlu S, Köksal AŞ et al. Immunosuppressive therapy and the risk of hepatitis B reactivation: Consensus report. Turk J Gastroenterol. 2018;29:259-69. 5. Reddy KR, Beavers KL, Hammond SP, Lim JK, Falck-Ytter YT, American Gastroenterological Association Institute. American Gastroenterological Association Institute guideline on the prevention and treatment of hepatitis B virus reactivation during immunosuppressive drug therapy. Gastroenterology. 2015;148:215-9.
6. Turken M, Köse Ş, Acar AÖ, Ceylan C, Albayrak H, Arkali E. Hepatitis B seroprevalence in hematological oncology patients. Eur Res J. 2020;6:87-91. 7. Ye H, Zhang X wu, Mu R, Fang L kai, Gu J ruo, Lin J et al. Anti-TNF therapy in patients with HBV infection--analysis of 87 patients with inflammatory arthritis. Clin Rheumatol. 2014;33:119-23. 8. Bozkurt İ, Bektaş A. Anti-TNF alfa kullanan hastalarda hepatit B reaktivasyonunun değerlendirilmesi. Dicle Tıp Derg. 2019;46:553-7.
9. Huang M, Jie Y, Shi H, Li X, Li X, Wu Y et al. Comparison of the efficacy of tenofovir disoproxil fumarate and entecavir for initial treatment of patient with chronic hepatitis B in China. Int J Clin Exp Med. 2015;8:666-73.
10. Şenol A, Özer Balin Ş. Evaluation of the Efficacy of Entecavir and Tenofovir in the Treatment of Chronic Hepatitis B: A Retrospective Study. Flora J Infect Dis Clin Microbiol. 2019;24:361-8.
11. Ha NB, Ku K, Ha NB, Chaung KT, Trinh HN, Nguyen MH. Renal Function in Chronic Hepatitis B Patients Treated With Tenofovir Disoproxil Fumarate or Entecavir Monotherapy: A Matched Case-Cohort Study. J Clin Gastroenterol. 2015;49:873-7.
12. Tsai MC, Chen CH, Tseng PL, Hung CH, Chiu KW, Wang JH, et al. Comparison of renal safety and efficacy of telbivudine, entecavir and tenofovir treatment in chronic hepatitis B patients: real world experience. Clin Microbiol Infect Off Publ Eur Soc Clin Microbiol Infect Dis. 2016;22:95.e1-95.e7.
13. Park JW, Kwak KM, Kim SE, Jang MK, Suk KT, Kim DJ et al. Comparison of the long-term efficacy between entecavir and tenofovir in treatment- naïve chronic hepatitis B patients. BMC Gastroenterol. 2017;17:39.