Sabri F. Ülgener'de Zihniyet ve Geri Kalmışlık -Osmanlı'dan Günümüze Yapısal Bir Çözümleme-

Bu çalışma, Türk düşünce dünyasının önemli isimlerinden Sabri Ülgener’i, onun Osmanlı’dan günümüze Türkiye’nin sosyo-ekonomik ve yapısal sorunlarının analizinde kullandığı yöntem ve perspektifi konu almaktadır. Ülgener’in Weber ve Sombart gibi düşünürlerin modellerinden yararlanarak oluşturduğu kendi özgün analiz yöntemi ve teorik araçlarıyla yaptığı çözümlemeler mercek altına alınmakta ve sunulmaktadır. Bu çerçevede özellikle Osmanlı’da neden kapitalist üretim yapısına geçilemediği sorusu temelinde yaptığı çözümlemeler, geliştirdiği fikirler ve vardığı sonuçlar, bu çalışmanın ana temasını oluşturmaktadır.

The Reasoning of Mentality and Undevelopment According to Sabri F. Ülgener: A Structural Analysis from Ottoman Empire Times to Todays

This study elicits the method and perspective used by Sabri Ulgener, a famous researcher in Turkish thought world, to analyze Turkey’s socio-economic and structural problems from Ottoman Empire times till today. The analysis conducted by Ulgener using his own analysis method and theoretical tools benefited from the models of philosopher such as Weber and Sombart are elicited and represented. The analysis he conducted mainly for the question why Ottoman Empire had not used the capitalist production system, the ideas he developed and the results he achieved are the main topics of this study.

___

  • • AYDIN, Mustafa (1997),“Zihniyet Sorunu: Mahiyeti, Oluşumu, Türleri ve Günümüzdeki Bazı Problemleri.”Tezkire: Üç Aylık Derleme, II, 11-12: 123-152. o “Protestanlık ve İslam” Bilgi ve Hikmet, Bahar, 2: 43-56.
  • • BAECHLER, Jean (1194), o Kapitalizmin Kökenleri (Çev. M.A. Kılıçbay),Ankara: İmge.
  • • BENDIX, Reinhard (1998), o “Max Weber’in Din Sosyolojisi.” (Çev. M.E. Köktaş) o Din Sosyolojisi (ed. Y. Aktay-M.E. Köktaş).
  • • ÇİĞDEM, Ahmet (1997), o Bir İmkan Olarak Modernite.İstanbul: İletişim.
  • • GIDDENS, Anthony (1996), o Max Weber Düşüncesinde Siyaset ve Sosyoloji.(Çev. Ahmet Çiğdem), Ankara: Vadi.
  • • ÖZLEM, Doğan (1990) , o Max Weber’de Bilim ve Sosyoloji.İstanbul: Ara Yayıncılık.
  • • SAYAR, A. Güner (1986), o Osmanlı İktisat Düşüncesinin Çağdaşlaşması.İstanbul. o 1998 o Bir İktisatçının Entellektüel Portresi: Sabri F. Ülgener.
  • • İstanbul: Eren Yayıncılık. o 1999a o “Osmanlı Devleti’nden Türkiye Cumhuriyeti’ne İktisadî Bir Verasetin Anatomisi.” o Yeni Türkiye Dergisi Osmanlı Özel Sayısı, VII: 569-573. Ankara. o 1999b o “Dünden Bugüne Osmanlı İktisat Düşüncesinin Temel Unsurlarına Bir Bakış”.Türk Yurdu 148-149: 17-19. Ankara.
  • • STAUTH, G. ve B.S. TURNER o (1997), o Nietzsche’nin Dansı. (Çev. Mehmet Küçük) Ankara: Ark.
  • • SCHROEDER, Ralph (1996), o Max Weber ve Kültür Sosyolojisi. (Çev. Mehmet Küçük), Ankara: Bilim ve Sanat. o TURNER, B.S. (1991), o Oryantalizm, Kapitalizm ve İslam. (Çev. Ahmet Demirhan), İstanbul: İnsan.
  • • UĞUR, Aydın (1983), o “XIX. Yüzyıl Alman Tarih Felsefesi Geleneği ve Bir Türk Bilim Adamı: Prof. Sabri F. Ülgener.” Toplum ve Bilim, 23: 127-132.
  • • ÜLGENER, Sabri F.(1981a), o İktisadi Çözülmenin Ahlak ve Zihniyet Dünyası. İstanbul: Der Yayınları. o 1981b o Zihniyet ve Din. İstanbul: Der Yayınları. o 1983 o Zihniyet, Aydınlar ve İzmler. Ankara: Mayaş. o 1984 o Darlık Buhranları ve İslam İktisat Siyaseti. Ankara: Mayaş. o 1941 o “İktisat Felsefesi Tarihinde Werner Sombart’ın Yeri ve Şahsiyeti.” İktisat Fakültesi Mecmuası, XII, 54-56: 23-27.
  • • WEBER, Max (1978), o Economy and Society. (ed. G. Rothand C. Withich), London: University of California Press. o 1993 o Sosyoloji Yazıları. (Çev. Taha Parla) İstanbul: Hürriyet Vakfı Yayınları. o 1997 o Protestan Ahlakı ve Kapitalizmin Ruhu. (Çev: Zeynep Aruoba), İstanbul: Hil Yayınları.
  • • FREUND, Julien (1990), o “Max Weber Zamanında Alman Sosyolojisi.” (Çev. Kubilay Tuncer)
  • • T. BOTTOMORE ve R. NISBET (ed.), Sosyolojik Çözülmenin Tarihi (Türkçe ed. M. Tunçay ve A. Uğur), Ankara: V Yayınları.
  • • ADORNO, T.W. (1982), o “Gelenek Üzerine.” (Çev. Nasuh Barın), Tan, Haziran No: 3-4: Ankara.