Tedarikçi Bağlılığını Etkileyen Faktörlerin Çok Kriterli Karar Verme YöntemleriyleBelirlenmesine Yönelik Bir Araştırma: Giresun İli Örneği
Amaç – Çalışmanın temel amacı, Giresun ilinde fındık sektöründe faaliyet gösteren imalatçıişletmelerin tedarikçi bağlılığını etkileyen faktörlerin (Güven, Tatmin, Bağımlılık, Kaynak, İletişim,Ortak Değerler, Sosyal Bağlar, Özgün Yatırımlar, İtibar ve Psikolojik Sözleşmeler) çok kriterli kararverme yöntemlerinden olan ENTROPİ yöntemi ile önceliklendirilmesidir. Yöntem – Araştırmada kullanılan veriler, fındık sektörümde çalışan işletme yöneticileri veakademisyenler ile yapılan yüz yüze görüşmeler ile elde edilmiştir. Çok kriterli karar vermeyöntemlerinden olan ENTROPİ yöntemi ile tedarikçi bağlılığını etkileyen faktörlerin önceliklendirilmesi yapılmıştır. Bulgular – Tedarikçi bağlılığı için en önemli faktörlerin “İtibar“, “Özgün Yatırımlar” ile “Kaynak”olduğu tespit edilmiştir. Fındık işletmelerinde tedarikçi bağlılığı faktörleri için diğer en önemlikriterler sırasıyla “İletişim”, “Ortak Değerler” ve “Güven” olduğu belirlenmiştir. Öte yandan“Sosyal Bağlar” faktörü ise en az önem düzeyine sahip kriter olmuştur. Diğer en az önem düzeyinesahip faktörler ise sırasıyla “Bağımlılık” “Psikolojik Sözleşmeler” ve “Tatmin” olduğu görülmüştür. Tartışma – Küresel rekabetin çok fazla olduğu günümüz iş dünyasında tedarikçi, tedarikçideğerlendirme süreci ve tedarikçi seçim kararının önemi her geçen gün artmaktadır. Özellikleşirketlerin sürdürülebilir olmasının bir yolu da şüphesiz tedarikçi performansından geçmektedir. Bunoktadan hareketle tedarikçi ile uzun süreli ilişkilerin kurulması ve bu ilişkinin sürdürülmesigünümüz rekabet şartlarında başarılı olmak isteyen şirketler için kritik bir faktör olarak ele alınıpdeğerlendirilmektedir. Gelecekte daha kapsamlı fındık üretimi yapan işletmeleri kapsayan illeri içinealan benzer bir çalışmayla iller arasında fındık sektöründe tedarikçi bağlılığını etkileyen faktörlerinönceliğinin sonuçları karşılaştırmalı olarak araştırılabilir. Diğer yandan bu çalışmada irdelenenproblem diğer gıda sektörlerini de içine alacak biçimde araştırılarak farklı gıda sektörleriningözünden olması gereken tedarikçi bağlılığı önceliği tespit edilebilir.
Multi-Criteria Decision Making of Factors Affecting Supplier Loyalty A Research to Determine Its Methods: The Case of Giresun Province
Purpose – The main purpose of the study, in the province of Giresun in the hazelnut sector of thefactors that influence the supplier's commitment to manufacturing enterprises (Trust, Satisfaction,Dependency, resource, communication, shared values, social cohesion, the original investment,reputation and psychological Contracts) by the method of multicriteria decision making methods, theentropy is prioritized. Design/methodology/approach – The data used in the study were obtained through face-to-faceinterviews with business managers and academicians working in my hazelnut industry and aliterature review. With the ENTROPİ method, which is one of the multi-criteria decision makingmethods, the factors affecting supplier loyalty were prioritized. Findings – It has been determined that the most important factors for supplier loyalty are“Reputation”, “Original Investments” and “Resource”. It has been determined that the other mostimportant criteria for supplier loyalty factors in hazelnut enterprises are "Communication","Common Values" and "Trust", respectively. On the other hand, the "Social Ties" factor was thecriterion with the least importance. The other least important factors were found to be "Addiction","Psychological Contracts" and "Satisfaction", respectively. Discussions – In today's business world, where global competition is very high, the importance ofsupplier, supplier evaluation process and supplier selection decision is increasing every day. Inparticular, one way for companies to be sustainable is undoubtedly through supplier performance. Based on this point, establishing long-term relationships with suppliers and maintaining thisrelationship is considered and evaluated as a critical factor for companies that want to succeed intoday's competitive conditions. A similar study involving provinces covering more comprehensivehazelnut production enterprises in the future can be investigated comparatively as the results of thepriority of factors affecting supplier loyalty in the hazelnut sector between provinces. On the otherhand, the problem examined in this study can be investigated to include other food sectors and thepriority of supplier commitment can be determined through the eyes of different food sectors.
___
- Abdullah L. & Otheman A. (2013), A New Weight for Sub-Criteria in Interval Type- 2 Fuzzy TOPSIS and Its Application, I. J. Intelligent Systems and Applications,Vol: 02, 25-33.
- Ayers, J. (2000). Handbook of Supply Chain Management. London, UK: St. Lucie Press.
- Andaleeb, S.S. (1995). Dependence relations and the moderating role of trust: implications for behavioral intentions ın marketing channels, International Journal of Research In Marketing, 12 (2), 157-172.
- Christopher, M. (2011). Logistics and Supply Chain Management, 4th ed., Pearson Education .
- Çiçek H. (2013), Maksimum Entropi Yöntemi İle Türkiye'deki Coğrafi Bölgeleri Yıllık Hava Sıcaklık Değerlerinin İncelenmesi”, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Afyonkarahisar.
- Çizmeci, F, (2002). Tedarik Zinciri Yönetimi, İstanbul, Alfa Basım Yayım.
- Friman, M., T. Garling., B. Millet., J. Mattson. and R. Johnston. (2002). An analysis of ınternational businessto-business relationships based on the commitmenttrust theory, Industrial Marketing Management, 31 5, 403-409.
- Hansen, H., Samuelsen, B.M. and Silseth, P.R. (2008). Customer perceived value in b-to-b service relationships: investigating the importance of corporate reputation, Industrial Marketing Management: 37 (2), 155-168.
- Jap, S. D., Manolis, C. and Weitz, B.A. (1999). Relationship quality and buyer–seller interactions in channels of distribution, Journal of Business Research, 46, 303.
- Komulainen H., Mainela T., Tähtinen J. and Ulkuniemi P. (2004). Exploring customer perceived value in a technology intensive service innovation, 20th IMP Conference, 2.- 4.9.2004, Copenhagen, Denmark.
- Korucuk, S. (2021). Ordu ve Giresun illerinde kentsel lojistik performans unsurlarına yönelik karşılaştırmalı bir analiz, Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13 (26), 141-155.
- Korucuk, S., Akyurt, H. ve Turpcu, E. (2019). Otel işletmelerinde hizmet kalitesinin entropi yöntemi ile ölçülmesi: Giresun ilindeki üç yıldızlı oteller üzerine bir araştırma, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8 (1), 697-709.
- Krajewski, L. J., Malhotra, M. K. and Rıtzman, L. P. (2016). Operations Management Processes and Supply Chains, Pearson.
- Lages, C., Lages, C. R. and Lages, L. F. (2005). The relqual scale: a measure of relationship quality in export market ventures, Journal of Business Research, 58 (8), 1040-1048.
- Robinson, S.L., M.S. Kraatz. and D.M. Rousseau. (1994). Changing obligations and the psychological contract: a longitudinal study, Academy of Management Journal. 37 (1), 137-152.
- Runyan, R.C., B. Sternquist; J. and Chung. (2010). Channel relationship factors in cross-cultural contexts: antecedents of satisfaction ın a retail setting, Journal of Business Research. 63 (11), 1186-1195.
- Solmaz, S. A. (2019). Alıcı-Tedarikçi ilişkilerinde işbirliği ve iletişimin tedarikçilere duyulan güven ve bağlılık üzerindeki etkileri: İstanbul’daki 4 ve 5 yıldızlı oteller üzerine bir Araştırma, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 7 (1), 428-449.
- Tektaş, Ö. Ö. ve B. Kavak. (2010). Endüstriyel ürünlerin satın alınması sürecinde tedarikçi ile olan ilişki kalitesinin algılanan değer üzerindeki etkisi: beş yıldızlı otellerde bir araştırma, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 21 (1), 51-63.
- Walter, A., Ritter, T. and Gemünden, G. (2001). Value creation in buyer–seller relationships theoretical considerations and empirical results from a supplier’s perspective, Industrial Marketing Management, 30, 365–377.
- Wilson, D.T. (1995). An integrated model of buyer-seller relationships, Journal of The Academy of Marketing Science, 23 (4), 335-345.
- Wilson, D.T. and S. Jantrania. (1994). Understanding the value of a relationship, AsiaAustralia Marketing Journal, 2 (1), 55-66.
- Wu, Z., Sun, J., Liang, L.,& Zha, Y. (2011), “Determination of Weights for Ultimate Cross Efficiency Using Shannon Entropy”, Expert Systems with Applications, 38, 5162-5165.
- Yılmaz, C., E.T. Kabadayı. ve B. Sezen. (2002). Dağıtım kanallarında üretici-bayi ilişkilerinde bağımlılık kavramı ve bağımlılığın işbirliği, bağlılık ve memnuniyet üzerine etkileri, Doğuş Üniversitesi Dergisi. 5, 181-192.