Sigorta Harcamaları ve Gayri Safi Yurt İçi Hasıla Değişkenlerinin Sigorta Pazar Payına Etkisi

Amaç – Sigortacılık sektörü oluşturduğu fon itibariyle ve risk transfer sistemi ile ekonomide en önemli sektörlerden bir tanesidir. Sigortacılık sektörü ekonominin gelişimiyle ve tüketimle oldukça ilişkili bir yapıya sahiptir. Çalışmanın amacı Türkiye’nin 1990-2019 yıllarında sigorta harcamaları ve gayri safi yurt içi hasılasının sigorta pazar payına etkisini araştırmaktır. Yöntem – Çalışmada eşbütünleşik regresyon analizi yapılarak; dinamik en küçük kareler, tam değiştirilmiş en küçük kareler ve kanonik eşbütünleşik regresyon modelleri yardımı ile eşbütünleşme katsayıları bulunmuştur. Bu sayede değişkenler arasındaki ilişkinin yönü tespit edilmiştir. Bulgular – Çalışmada Türkiye’de 1990 – 2019 yıllarında gayri safi yurt içi hasıla ve sigorta harcamalarında yaşanan artışın, sigorta pazar payını olumlu yönde etkilediği ve sigorta pazar payının artmasına katkı sağladığı sonucuna ulaşılmıştır. Tartışma – Elde edilen her üç eşbütünleşik regresyon modelinin birbirine çok yakın sonuçlar verdiği ve üç modelin sonuçlarının birbiri ile örtüştüğü sonucuna ulaşılmıştır. Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’nın arttırılmasına yönelik yapılacak çalışmalar, sigorta pazar payının ve sigorta harcamalarının artmasına da katkı sağlayacaktır. Sigorta harcamalarının arttırılmasına yönelik yapılacak çalışmalar da sigorta pazar payının artmasına katkı sağlayacaktır.

Insurance Expenditures and Gross Domestic Product Variables Effect on Insurance Market Share

Purpose – The insurance sector is one of the most important sectors in the economy with its fund reputation and risk transfer system. The insurance sector has a structure that is highly related to the development of the economy and consumption. The aim of the study is to investigate Turkey’s insurance spending and the effect of the variables of gross domestic product to the insurance market share in 1990-2019. Design/methodology/approach – In the study, cointegration coefficients were found by using cointegrated regression analysis and with the help of Dynamic Least Squares, Fully Modified OLS and Canonical Cointegration Regression models. In this way, the direction of the relationship between variables was determined. Findings – In the study, it is found that the increase in the gross domestic product and insurance spending between 1990 and 2019, positively effects the insurance market share and contributes to the rise in the insurance market share. Discussion – It was concluded that all three cointegrated regression models yielded very close results and the results of the three models overlapped with each other. The efforts to increase the Gross Domestic Product will also contribute to the increase of the insurance market share and insurance expenditures. Efforts to increase insurance expenditures will also contribute to the increase in insurance market share.

PDF

___

Akın, F. ve Karaboğa, K. (2011). Küresel Finansal Krizin Sigorta Sektörü Üzerine Etkileri: Türk Sigorta Sektörü Üzerine Bir Araştırma. Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 3 (5): 1-10.
Alexander D. L. and Neill J. (2015). The Impact of Market Share on Health Insurance Premiums. Atlantic Economic Journal, 43(4): 477-488.
Arı, E. ve Gülcemal M. E. (2019). OECD Ülkelerinin Sigorta Pazar Paylarının Çok Değişkenli İstatistiksel Yöntemlerle İncelenmesi. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 9 (2): 136-157.
Asteriou, D. and Hall, S.G. (2007). Applied Econometrics. New York: Palgrave Macmillan. Badescu, A. V. and Simion A. E. (2011). The Evaluation of the Market Share of an Insurance Company. Romanian Society for Quality Assurance (SRAC), 9: 516-524.
Baykal, E. (2019). Küreselleşmenin Türkiye Sigorta Sektöründeki Etkileri: Şirketlerin Ortaklık Yapısı ve Pazar Payları. Yönetim Ekonomi Edebiyat İslami ve Politik Bilimler Dergisi, 4 (1): 100-130.
Behdioğlu, S. ve Şener, Y. (2013). Türkiye Sigorta Pazarının Gelişimindeki Ana Unsurların Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Özel Sayı: 523-534.
Berke, B. (2012). Döviz Kuru ve IMKB100 Endeksi İlişkisi: Yeni bir test. Maliye Dergisi, 0 (163): 243-257.
Burca, A. M. And Batrinca, G. I. (2014). Application of Cluster and Discriminant Analysis on Romanian Insurance Market. Conference Paper. · May 2014 Doi Number: 10.13140/RG.2.1.2084.2407 Conference: 23rd IBIMA Conference, At Valencia.
Cengiz, S. (2007). Sigortacılık Sektöründe Rekabet Hukuku Uygulamaları, AB Düzenlemeleri ve Türkiye İçin Çıkarsamalar. Ankara: Rekabet Kurumu.
Deloitte Danışmanlık A.Ş. (2015). Sigorta Acenteleri Dünya Uygulamaları Araştırma ve 2023 Vizyonu Belirleme Raporu. Ankara: TOBB.
Enders, W. (1995). Applied Econometric Time Series. New York: John Wiley & Sons Inc.
Göçer, İ. (2013). Seçilmiş OECD Ülkelerinde Bütçe Açıklarının Sürdürülebilirliği: Yatay Kesit Bağımlılığı Altında Panel Eş-Bütünleşme Analizi. Journal of Yasar University, 30(8): 5086-5104.
Johansen, S. (1988). “Statistical Analysis of Cointegration Vectors”, Journal of Economic Dynamics and Control, Vol. 12, No. 2-3: 231-254.
Karaköy Taş, M. (2015). Dünya Sigorta Pazarında Türkiye’nin Yeri. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimleri Dergisi, 14 (27): 133-148.
Kumar, V. and Leona, R. ve Gaskins, J. (1995). Aggragate and Disaggregate Sector Forecasting Using Consumer Confidence Measures. International Journal of Forecasting, 365.
Kütük, E. (16.05.2001). “Ülkemizde Sigorta Bilinci Yaygınlaşıyor”. Sigortacı Gazetesi, 3.
Nomer, C. ve Yunak, H. (2000). Sigortanın Genel Prensipleri. İstanbul: Ceyma Matbaacılık.
Özüdoğru, H. (2017). Türkiye Sigortacilik Sektörünün Değerlendirilmesi. Bankacılık ve Finansal Araştırmalar Dergisi, 4(1): 38-47.
Peçe, M. A., Ceyhan, M. S. ve Akpolat, A. (2016). Türkiye’de Gelir Dağılımının Ekonomik Büyümeye Etkisi Üzerine Ekonometrik Bir Analiz. International Journal of Cultural and Social Studies (IntJCSS), 2 (1): 135- 148.
Sezal, L., (2017). Türkiye Sigortacılık Sektörünün Değerlendirilmesi ve Faizsiz Sigortacılık Sisteminin Uygulanabilirliği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10 (52): 1156-1167.
Sibindi, A. B. (2015). Insurance Market Development: An Empirical Study of African Countries, Risk Governance & Control: Financial Markets & Institutions. 5 (4): 319-330.
Swiss Re, (2019). Sigma: World Insurance: The Great Pivot East Continues, No: 3, Switzerland.
Swiss Re, (2020). Sigma: World Insurance: Riding Out The 2020 Pandemic Storm, No:4, Switzerland.
Tarı, R. ve Yıldırım, D. (2009). Döviz Kuru Belirsizliğinin İhracata Etkisi: Türkiye İçin Bir Uygulama. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16 (2): 96-105.
Taşkın, E. ve Şener, Y. (2005). Türkiye Sigorta Pazarının Avrupa ve ABD Sigorta Pazarları ile Karşılaştırması. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 0 (49): 996-1020.
Tunay, N. (2020). Ekonomik Dalgalanmaların Sigorta Şirketlerinin Pazar Payları ve Prim Üretimleri Üzerindeki Etkileri. Balkan Sosyal Bilimler Dergisi, 9 (17): 95-101.
Toda, H. Y. and Yamamoto, T. (1995). Statistical Inference in Vector Autoregressions with Possibly İntegrated Processes. Journal of Econometrics, 66(1-2): 225-250.
Yılmaz, F. ve Tezcan, N. (2007). Vergi Hasılatı ve Sabit Sermaye Yatırımlarının Ekonomik Büyümeye Olan Etkisi: Ekonometrik Bir İnceleme. 8. Türkiye Ekonometri ve İstatistik Kongresi, 1-14.
Yılmaz, Ö. ve Akıncı, M. (2011). İktisadi Büyüme ile Cari İşlemler Bilançosu Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15 (2): 363-377.
Zivot, E. ve Andrews, D. W. K. (1992). Further Evidence on the Great Crash, Oil Prices Shock and the Unit Root Hypothesis. Journal of Business and Economics Statistics, 10 (3): 25-44.
https://data.oecd.org/insurance/national-insurance-market-share.htm (Erişim Tarihi: 17 Nisan 2021).
https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.CD?view=chart&locations=TR (Erişim Tarihi: 17 Nisan 2021).