Özbekistan’da Sovyetler Dönemi Kur’an-ı Kerim Tercüme Faaliyetleri (Şark Yulduzı Dergisi Örneği)

Bilindiği gibiKur’an-ı Kerim miladi 610 yılında Hz. Peygamber (s.a.v.)’e vahiy yoluyla indirilmeye başlamıştır. Allah’a ve Peygamberine iman eden Müslümanlar o tarihten itibaren Kur’an-ı Kerim’i kendileriyle özleştirmeye ve gündelik hayatlarında tatbik etmeye çabalamışlardır. Bu sebeple de Arapça olarak nazil olan mukaddes kitabı kendi dillerine tercüme etmeye gayret etmişlerdir. Bu çalışmada Özbekistan’da Sovyetler Birliği döneminde inançları yüzünden baskı ve zulümgören Özbeklerin, Gorbaçov’un yeniden yapılanma ve şeffaflık politikası sonucunda dini açıdan serbestliğe kavuşmalarıyla manevi değerlerini yeniden canlandırma adına Kur’an-ı Kerim’’i Özbek Türkçesine tercüme etme gayretleri konu edilecektir. Bu dönemdeÖzbek Türkçesine çevrilen Kur’an-ı Kerim’in Şark Yulduzı dergisindeki yayım süreci ve tercüme özellikleri araştırılarak tanıtılmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Alouddin Mansur, Özbek Türkçesi, Kur’an, Tercüme, Şark Yulduzı Dergisi

Translation Activities of the Holy Quran in Uzbekistan During the Soviet Era (An Example of “Sharq Yulduzi” Journal)

As is known, the Qur'anic Guide for People, the Holy Quran began to be downloaded through revelation to the Prophet (peace be upon him) in 610. Muslims who believe in Allah and His Messenger have been trying to identify the Quran with themselves and apply it to their daily lives. For that reason, they have been trying to translate the Holy Scripture, which was descended from Arabic, into their own language. The study will focus on the efforts of the Uzbeks, who had faced oppression and tyranny due to their beliefs in Uzbekistan during the Soviet era, to translate the Quran into Uzbek Turkish for the purpose of reviving their spiritual values after regaining their religious freedom as a result of Gorbachev’s policy of reconstruction and transparency. It will be tried to search and introduce the publication process and interpretation features of the Quran, which was translated into Uzbek Turkish during that era, in the Sharq Yulduzi Journal.

Keywords:

Alouddin Mansur, Uzbek Turkish, The Qur'an, Translation, Sharq Yulduzi Journal,

PDF

___

Абдуллаев И. (1989). Қуръони карим, Фан ва Турмуш Журнали, 56 (8), 22-23.
Алибек Р. (1990). Тараққиёт Зид Фикрларнинг Тўқнашувида, Шарқ Юлдузи Журнали, 59 (3).
Ata A. (2004). Türkçe İlk Kur’an Tercümesi (Rylands Nüshası) Karahanlı Türkçesi (Giriş- Metin- Notlar- Dizin), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Celal V. (2018). İslâm Medeniyetinin Yitik Mirası Harezm Me’mun Akademisi, Ankara: Araştırma Yayınları.
Erol T. (2019). Kırgız Türkçesi Kur’an-ı Kerim’ Tercümesinde Dini Terimler, TÜRÜK Uluslararası Dil, Edebiyat ve Halkbilimi Araştırmaları Dergisi, 7 (16).
Hamidullah M. (2016). Kur’an-ı Kerim’ Tarihi, (Çev: Abdulaziz Hatip ve Mahmud Kanık), İstanbul: Beyan Yayınları.
Ҳошимов Ў. (Муҳаррир). (1990). Қуръон Таржимаси Хусусида, Шарқ Юлдузи Журнали, 59 (5).
Ҳошимов Ў. (Муҳаррир). (1991). Изланишнинг Машаққатли Йўллари, Шарқ Юлдузи Журнали, 60 (6).
Küçük M. (2014). Eski Anadolu Türkçesi Dönemine Ait Satır Arası İlk Kur’an Tercümesi, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Мансур А. (1990). Қуръон, Шарқ Юлдузи Журнали, 59 (3-12).
Мансур А. (1991). Қуръон, Шарқ Юлдузи Журнали, 60 (1-12).
Мансур А. (1992). Қуръон, Шарқ Юлдузи Журнали, 61 (1-2).
Муҳаммад Юсуф М.С. (1990). Улкан Маънавий Мерос, Шарқ Юлдузи Журнали, 59 (3).
Şemsuddîn es- Serahsî. (1989). Kitabu’l- Mebsut Cilt 1, Beyrut: Daru’l- Marife.
https://ziyouz.uz/ozbek-ziyolilari/sha-x-alouddin-mansur-1952/