Otizmli Kardeşe Sahip Çocukların Yapısal Aile Terapisi Bağlamında Değerlendirilmesi

1970’li yıllardan sonra hızla artış gösteren bir gelişimsel bozukluk olan otizm, son yıllarda görülme sıklığı artış gösteren bir rahatsızlık olup, bu artış aynı zamanda otizmli kardeşe sahip çocuk sayısındaki artışa da işaret etmektedir. Otizm, doğası gereği normal gelişim gösteren çocuklara nazaran tanı almış bireylere yönelik daha fazla ilgi, zaman ve kaynak gerektirmektedir. Bu sebeple bu durumun yarattığı stres aile üzerinde etken bir durum olabilmektedir Minuchin’in 1960’lı yıllarda geliştirdiği yapısal aile terapisi ise, aile etkileşim örüntülerinin incelenmesi ve aile yapısında ve organizasyonunda değişim yaratılması yoluyla aile içi sorunların giderilebileceğini önermektedir. Yapısal aile terapisi yaklaşımı, aileyi temel sistem olarak değerlendirmekte ve aile sisteminin alt sistemlerinin bulunduğunu savunmaktadır. Örneğin her ailede bir ebeveyn alt sistemi, eş alt sistemi, kardeş alt sistemi ve akraba alt sistemi gibi alt sistemler vardır. Sistem yaklaşımının bir ürünü olan yaklaşıma göre alt sistemlerin kendilerine göre sınırları bulunmaktadır. Sosyolojide yapısal fonksiyonel yaklaşım ya da işlevselcilik olarak anılan bu yaklaşıma göre her alt sistem kendi sınırları içinde işleyerek diğerini destekler. Böylece aile sistemi işlevselliğini sürdürür.Bu çalışmada otizm tanısı almış ailelerle Google Forms aracılığı 44 ebeveyn ile gerçekleştirilen ve araştırmacıların kendileri tarafından hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme formunda yer alan açık uçlu sorulara verdikleri cevaplar, yapısal aile terapisi bağlamında analiz edilmiştir. Araştırma nitel desende planlamıştır. Araştırmanın bulgularına göre, otizmli kardeşe sahip çocuklar ebeveyn, kardeş alt sistemlerine dahil olmakta, bunun ile birlikte ebeveynler arasındaki sınırlara bağlı olarak sosyal ve davranışsal sorunlar yaşayabilmektedir. Analiz sonucunda Salvador Minuchin tarafından oluşturulan aile sistemleri haritalandırması yoluyla demogramlar oluşturulmuştur. Çalışmada ebeveyn-çocuk-otizmli kardeş arasındaki yapısal sınırların ve çerçevelerin korunamadığı, otizmli kardeşe sahip çocukların zaman zaman ebeveyn rolü yüklenmek durumunda kaldıkları bulgulanmıştır. Bu çerçevede otizmli kardeşe sahip çocukların ve ebeveynlerinin aile ilişkilerinin sorunlu kısımlarının nasıl ele alınabileceği ve sorunların çözümüne yönelik de tartışmalar yürütülmüş ve önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Otizmli kardeş, yapısal aile terapisi, , aile ilişkileri, engellilik, otizm

Evaluation of Children with Autistic Sibling in The Context of Structural Family Therapy

Autism, which is a developmental disorder that has increased rapidly after the 1970s, is a disorder whose incidence has increased in recent years, and this increase also points to the increase in the number of children with autistic siblings. Autism, by its nature, requires more attention, time and resources for diagnosed individuals than children with normal development. For this reason, the stress caused by this situation can be a factor in the family. Structural family therapy developed by Minuchin in the 1960s suggests that family problems can be overcome by examining family interaction patterns and creating changes in family structure and organization. Structural family therapy approach considers the family as the basic system and argues that there are sub-systems of the family system. For example, each family has subsystems such as a parent subsystem, spouse subsystem, sibling subsystem, and kinship subsystem. According to the approach, which is a product of the system approach, subsystems have their own limits. According to this approach, which is known as the structural functional approach or functionalism in sociology, each subsystem operates within its own borders and supports the other. Thus, the family system continues to function.In this study, the answers given by the researchers to open-ended questions prepared by the researchers and conducted with 44 parents via Google Forms with families diagnosed with autism were analyzed in the context of structural family therapy. The research was planned in a qualitative design. According to the findings of the study, children with siblings with autism are included in the parent, sibling subsystem, and may experience social and behavioral problems depending on the boundaries between parents As a result of the analysis, demograms were created through the family systems mapping created by Salvador Minuchin. In the it was found that the structural boundaries and frames between parent-child-autistic sibling could not be maintained, and children with siblings with autism sometimes had to assume the role of parents. In this context, discussions were made and suggestions were made about how to deal with the problematic parts of family relationships of children with siblings with autism and their parents and to solve the problems.autism

Keywords:

Autistic Sibling, Structural Family Therapy, family relations, disability, autism,

PDF

___

Allin, H., Wathen, C. N. ve Macmillan, H. (2005). Treatment of Child Neglect: A Systematic Review. Can J Psychiatry, 50(8), 497-504.
Aronson, S. (2009). Am i my brother' keeper? Challenges for the siblings of autistic children. Journal of Infant, Child and Psychotheeapy, 8(1), 49-56.
Aslan, Y. G., Cihan, H. ve Altın, D. (2014). Otizm Spektrum Bozukluğu Tanılı Çocuk Sahibi Annelerin Deneyimleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 96-111.
Aykara, A. (2015). Zihinsel Engelli Kardeşe Sahip Bireylerin Yaşantılarının Değerlendirilmesi. Doktora Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmetler Yüksek Okulu. Baio, J. (2014). Prevalence of Autism Spectrum Disorder Among Children Aged 8 Years.
Balçık, B., ve Tekinarslan, İ. Ç. (2012). Otizmli Çocuklara Sosyal Beceri Öğretiminde Sosyal Öykülerin Etkisinin İncelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 165-190.
Bradford, K. (2010). Brief education abou autism spectrum disorders for family therapists. Journal of Family Psychotherapy, 21(3), 161-179.
Chan, G. W., ve Goh, E. C. (2014). "My parents tolds us that they will always threat my brother differently because he is autistic'-Are siblings of autistic children the fogetten ones? Journal of Social Work Pratice, 28(2), 155-171.
DSM-5. (2015), 10 30). APA DSM-5: ww.dsm5.org/Documents/Autism%20Spectrum%20Disorder%20Fact%20Sheet.pdf adresinden alındı
Gau, S. S.-F., ve diğerleri. (2010). Behavioral Problems and Parenting Style Among Taiwanese Children with Autism and Their Sibligns. Pscyhiatry and Clinical Nuerosciences, 64, 70-78.
Gold, N. (1993). Depression and social adjustment in siblings of boys with autism. Journal Autism Developmental Disorder, 23, 147-163.
Hall, H. R. (2012). Families of children with autism: Behaviours of children, community support and coping. Issues in Comprehensive Pediatric Nursing, 35(2), 111-132.
Kaminsky, L. ve Dewey, D. (2002). Psychosocial adjustment in sibling of children with autism. Journal of Child Pschology and Psychiatry, 43(2), 225-232.
Minuchin, S. (1974). Families and Family Therapy. Cambridge: Harvard University Press.
Nichols, M. P. (2013). Aile Terapisi Kavramlar ve Yöntemler (O. Gündüz (ed.)). Kaknüs Psikoloji Yayınları.
Nichols, M. P., & Schwartz, R. C. (2004). Structural Family Therapy. In Family Therapy: Concept and Methods (pp. 175–203). https://doi.org/10.1002/0470013370.ch43.2
Orsmond, G. ve Seltzer, M. (2007). Siblings of individuals with autism spectrum disorders across the life course. Mental Retardation and Developmental Disabilities Research Reviews, 13, 313-320.
Özkubat, U., Özdemir, S., Selimoğlu, Ö. G. ve Töret, G. (2014). Otizme Yolculuk: Otizmli Çocuğa Sahip Ebeveynlerin Sosyal Destek Algılarına İlişkin Görüşleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(1), 323-348.
Pak, M. D., ve Öztürk, B. (2019). Yapısal aile terapisi kuramı ekseninde “İstanbullu Gelin” dizisinin analizi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(65), 1202–1208.
Sage, K. D. ve Jegatheesan, B. (December 2010). Parents socializing siblign relationship in European American and Asian Amirecan Families of children with autism in the United States. International Journal of Early Childhood Special Educaiton, 193-213.
Tatlılıoğlu, K. (2018). Otomatik Düşüncelerin Çocuklukta Maruz Kalınan Ebeveyn Stilleri Açısından Yordanması. Social Sciences Studies Journal, 8, 760–769. https://doi.org/10.5005/jp/books/12912_27
Tohum Otizm Vakfı, (2010). Türkiye'de Otizm Spektrum Bozuklukları ve Özel Eğitim Raporu
Üstündağ, A. (2014). Yapısal aile danışmanlığı ve bir olgu örneği. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 14(33), 113-126.
Verte, S., Roeyers, H. ve Buysse, A. (2003). Behavioural problems, social competence and self-concept in siblings of children with autism. Child: Care Healt Development, 29, 193-205.
www.cdc.gov. (tarih yok). Center for Disease Control and Prevention. adresinden alındı