Kudret Ayşe Yılmaz’ın Orobanhiyye Romanının Söz Varlığında İkilemeler

Bir dili oluşturan aslî unsurlar sadece isimler, fiiller ve bunlara yardımcı olan öğeler değildir. Bir romanda, okuyucuyu cezbeden bir dil oluşturabilmek için en sık başvurulan yöntemlerden biri, ikilemeleri yani tekrar gruplarını kullanmaktır.Amacı bir cümlede aynı türden kelimeleri arka arkaya getirerek anlamı kuvvetlendirmek ve zenginleştirmek olan ikilemeler, Türk dilinin ifadesinde önemli rol oynamaktadır. Edebiyatımıza birçok eser kazandıran yazar Kudret Ayşe Yılmaz’ın ilk romanı olan Orobanhiyye’de ikilemeler sıkça kullanılmıştır. Yazarın dilini kuvvetlendiren, okuyucu ile sıcak bir bağ kurmasını sağlayan unsurlardan biri, romanda tekrar gruplarının çokça kullanılmasıdır. Türk dilinin anlatımına güç ve canlılık katan ikilemelerin, çalışmamızda incelediğimiz Kudret Ayşe Yılmaz’ın ilk romanı olan Orobanhiyye’deki sayısı 209’dur. Bu ikilemeler tekrarlarıyla birlikte 287 farklı yerde kullanılmıştır. Anlam ve yapısal olarak iki ana başlık altında incelediğimiz bu ikilemelerin romanın anlatımına kattığı zenginlik, yaptığımız bu çalışmada ikilemelerin cümleye kattığı anlamları da verilerek gösterilmeye çalışılmıştır.

Reduplication in the Vocabulary of the Fiction Orobanhiyye of Kudret Ayşe Yılmaz

The primary components which consist of a language are not only names, verbs and elements lending assistance to these. One of the most referred methods in a fiction to form a language which attracts reader is to use reduplications, in short, repetition groups.  The reduplications whose objective is to strengthen and enrich meaning by stringing words of a sort together in a sentence plays key role in expression of Turkish language. In Orobanhiyye, the first fiction of author Kudret Ayşe Yılmaz who gains may works to our literature, reduplications are used frequently. One of the   elements that invigorates expression of an author, ensures she establishes a cordial connection with reader is widely use of repetition groups in a fiction. In Orobanhiyye, the first fiction of Kudret Ayşe Yılmaz that we have viewed in our study, the number of the reduplications which adds power and vitality to expression of Turkish language is 209. These reduplications are encountered in 287 different places along with their repetitions. The richness attached to the fiction by these reduplications we study under two main titles, meaning and structure is tried to be shown by also giving the meanings that the reduplications include in sentence in this study we have conducted.    

___

  • Aksan, Doğan, “Göktürk Yazıtlarında Söz Sanatları-Güçlü Anlatım Yolları”, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten, (1994): 1-12.
  • Ergin, Muharrem, Türk Dil Bilgisi, İstanbul: Bayrak Yayınları, 2002.
  • Sev, Gülsel, “Dîvânu Lügâti’t-Türk’te İkilemeler” Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi 634, (2004): 497-510.
  • Tokay, Yaşar, “Evliyâ Çelebi Seyahat-nâmesi’nde İkilemeler”, Turkish Studies Dergisi 8/9, (2013): 2401-2416.
  • Üstünova, Kerime, “Dede Korkut Destanlarında Aralıklı İkilemeler”, Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi 557, (1998): 464-470.
  • Yılmaz, Kudret Ayşe, Orobanhiyye, İstanbul: Ötüken Yayınları, 2012.