Kıbrıslı Müslüman Türklerin Siyasi ve Toplumsal Gruplaşma Örneği Olarak “Kadıcılar- Müftücüler / Müftücüler- Evkafçılar ( 1878- 1914 ) ”

Kimlik, toplumların siyasi tarihinde önemli rol oynayan bir kavramdır. Kültür ile şekillenen bu kavram etrafında toplumların içinde gruplar oluşmaktadır. Toplumların içinde oluşan gruplar, siyasi - sosyal- kültürel veya ekonomik olarak o toplumların kimlik oluşturmasında ve geliştirmesinde taşıyıcı rol oynamaktadır. Bu çalışmada Kıbrıs'ın İngiliz yönetimine girdiği 1878'den itibaren oluşan ilk gruplaşma örnekleri ele alınacaktır. Kıbrıs'ta oluşan gruplar, rasyonel tercih yaklaşımı ve ortak çıkar kavramları ile analiz edilecektir. Kıbrıslı Müslümanların gruplaşma problemi kendi aralarındaki ilişki örgüsü ve İngiltere'nin yönetim sistemi dinamikleri sınırları içinde ele alınacaktır. Veriler betimsel yöntemle ele alınacak ve analitik yöntemle yorumlanacaktır

As a political and social grouping example of Cypriot Muslim Turks, "Kadıcılar - Müftücüler / Müftücüler - Evkafçılar (1878-1914)"

Identity is a concept that plays an important role in the political history of societies. There are groups within the society around this concept shaped by culture. Groups formed within societies play a carrier role in the formation and development of identities of those societies politically, socially, culturally or economically. The first grouping examples from 1878, when Cyprus entered the British administration, will be discussed. Groups in Cyprus will be analyzed by rational choice approach and common interest concepts. The grouping problem of Cypriot Muslims will be dealt with within the boundaries of the relationship between themselves and the dynamics of the UK's governing system. The data will be handled descriptively and interpreted analytically

PDF

___

Altan, Mustafa Haşim, Belgelerle Kıbrıs Türk Vakıflar Tarihi, Lefkoşa: Kıbrıs Vakıflar İdaresi Yayınları, 1986.
An, Ahmet, Dinsel Toplumdan Ulusal Topluma Geçiş Süreci ve Kıbrıs Türk Liderliğinin Oluşumu 1900- 1942, Lefkoşa: Galeri Kültür Yayınları, 1996.
An, Ahmet, Kıbrıs’ın Yetiştirdiği Değerler, Ankara: Akçağ Yayınları, 2002.
Akad, Mehmet, Baskı Gruplarının Siyasi İktidarla İlişkileri, İstanbul: Fakülteler Matbaası, 1976.
Ateşin, Hüseyin Mehmet, Kıbrıslı Müslümanların Türkleşme ve Laikleşme Sorunu, Marifet Yayınları, İstanbul, 1999.
Aydın, Suavi, Kimlik Sorunu, Ulusallık ve Türk Kimliği, İstanbul: Öteki Yayınları, 1999.
Can, Coşkun- Aktan, Hakan- Çoban, Hilmi, “Siyasal Karar Alma Sürecinde Çıkar Grupları”, ed: C. Aktan- Dilek Dileyici, Modern Politik İktisat: Kamu Tercihleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2007.
Derrida, Jaques, Teoriyi İzlemek, Teoriden Sonra Hayat, İstanbul: Agora Kitaplığı, 2003.
Gazioğlu, Ahmet, Enosis Çemberinde Türkler I 1878- 1952, Lefkoşa: Kıbrıs Araştırma ve Yayın Merkezi, 2000.
Georghallides, G.S., A Political and Administrative History of Cyprus 1918- 1926, Nicosia: Cyprus Resarch Center, 2004.
Güngör, Erol, Türk Kültürü ve Milliyetçilik, İstanbul: Ötüken Yayınları, 1989. Güvenç, Bozkurt, Türk Kimliği, İstanbul: Remzi Kitapevi, 2003.
Fedai, Harid, “Eski Basınımızdan”, Kıbrıs, 17- 24- 31 Ocak, 1994.
Fedai, Harid, “Taç Kolonisi Kıbrıs’ta Evkaf Dairesi’nin Yönetilmesine İlişkin Ferman”, Kıbrıs Araştırmaları Dergisi, 3/ 1, ( 1997) : 85- 109.
Fedai, Harid ,Kıbrıs Türk Kültürü Makaleler -1, Lefkoşa: Samtay Yayınları, 2005.
Fedai, Harid, “Eski Basınımızdan”, Kıbrıs, 20- 27 Aralık, 1993.
Kapani, Münci, Politika Bilimine Giriş, Ankara: Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, No: 371, 1975.
Kurat, Tekin, Henry Layard’ın İstanbul Elçiliği ( 1877- 1880 ), Ankara: Ankara Üniversitesi, Dil Tarih Coğrafya Fakültesi Yayınları, 1968.
Korkut, Fadıl Niyazi, “Cemaat İşlerimize Bir Bakış”, Yankı, 12 Kasım, 1945. Korkut, Fadıl Niyazi, Hatıralar, haz: Harid Fedai, Mustafa Haşim Altan, Mağusa: DAÜKAM Yayınları, 2000.
Manizade, Derviş, Kıbrıs Dün Bugün Yarın, İstanbul: Kıbrıs Türk Kültür Derneği Yayınları, 1975.
Murray, Knutilla, State Theories, from Liberalism to the Challenge Feminism, Fernwood: Halifax, 1992.
Rızvi, Gowher, “Ethnic Conflict and Political Accomodation in Plural Societies: Cyprus and Other Cases”, Journal of Commonwealth and Comparative Poliitcs, 31/1, ( 1993) : 57- 83.
Taylor, Charles, “Kimlik/ Farklılık Sorununa Sahici Demokratik Çözüm Arayışı”, Çok Kültürlülük Tanınma Sorunu, çev: Levent Köker, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2005.
Özkul, Ali Efdal, “Osmanlı İdaresinde Kıbrıs’ta Görev Yapan Müftüler ve Faaliyetleri 1571- 1878, Turkish Studies, 8/ 7( 2013 ) : 459- 485.
Olson, Mancur , “The Logic of Collektive Action”, Pressure Group, ed: Jeremy J. , New Yoerk: Oxford University Press 1993.
Stout, Miller, British Government, New York: Oxford University Press, 1953. Wilson, James Q., Political Organizations, New York: Basic Books, 1973. KKTC Milli Arşiv ve Araştırma Dairesi- Girne
20 Ocak Türk İşleri Komisyonunun Ara Raporu, Lefkoşa: Kıbrıs Hükümet Basımevi, 1950 Fetva Eminliği Fonu ( MAA- FE )
Evkaf Memuru İrfan Efendi Aleyhinde Kadı’nın Şikâyetleri, 10.10.1906, Sıra No: 541- Kutu No: 4, Dosya No: 26, Gömlek No: 37
Evkaf Memuru İrfan Efendi Aleyhinde Kadı’nın Şikâyetleri, 03.03.1908, Sıra No: 540, Kutu No: 4, Dosya No: 26, Gömlek No: 3.
Kadılık ve Evkaf arasında İhtilaflar, Musa İrfan Efendi ile İlgili Şikayetler, 12. 10.1907, Sıra No. 547, Kutu No: 4, Dosya No: 26, Gömlek No: 43.
Kıbrıs Evkaf memuru Musa İrfan Aleyhine Mehmed Münir ve Kıbrıs Kadısı Numan Efendi Tarafından verilen raporlardaki Hususların Tetkiki, 15.07.1912, Sıra No: 148, Kutu No: 2, Dosya No: 14, Gömlek No: 23.
Kadılık Kurumunun Yetkilerine Müdahalede Bulunan Evkaf Murahhasına yetki Verilmeyerek Mani Olunması, 31.07.1916, Sıra No: 771, Kutu No: 5, Dosya No: 38, Gömlek No: 1.
Saltanat ve İslam Ahalinin Hukukunu Koruyamayan Müftü Ali Rıfkı’nın Azli veya Emekliye Sevk edilerek Yerine Hacı Ziyai Efendi’nin Tayinini Talep Eden Ahali Vekilleri Mehmed Münir ve Cemal Mühürlü Arzuhali, 02.01.1910, Sıra No: 822, Kutu No: 6, Dosya No: 46, Gömlek No: 9.
Evkaf Murahhasları İrfan Efendi ve Mister Keyd’in ( Charles Sherwood Code) Kıbrıs Kadılığının Yetkileri Dahilinde Bulunan Hususlarda Faaliyette Bulunmaları ve Hala Sultan Tekkesi İmametini Sabri Efendi isminde Birine Tevcih Etmeleri Üzerine, Kıbrıs Kadısının Evkaf ve Mahkeme-i Şeriyenin Hukuki Durumları, Ahkamü’l Evkaf Kitabı ile Adanın İlhakından Sonra Neşredilen Kraliyet Fermanında Cemaatlerin Statüsünün Tayinindeki Eksikliklere Dair Mütaalar, 01.09.1917, Sıra No: 107, Kutu No: 1, Dosya NO: 11, Gömlek No: 21.
İnternet Kaynakları
“Kardeş Ocağı’nın Tarihine Bir Bakış”,erişim tarihi: 15.03.2015
http://www.kibris.net/basin/yazarlarimiz/serbest/hilmi_refik/arsiv/2003/nisa n/3_nisan_2003.htm.
“Kültür”, erişim tarihi: 20.12.2014,
http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TD
K.GTS.547095d130a196.78947163.