SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNİN YEME TUTUMLARI VE BUNU ETKİYEN FAKTÖRLER

Bu çalışma, Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu’nun çeşitli bölümlerinde öğrenim gören öğrencilerinin yeme tutumları ve bu tutumlara etki eden faktörleri belirlenmek üzere genel tarama modelinde planlanmıştır. Evrenini, 2017-2018 eğitim-öğretim yılı II. Yarıyılı Ocak-Şubat 2018 tarihleri arasında, Türkiye’de İç Anadolu Bölgesi’nin kuzeyinde bulunan bir üniversitenin Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulunda öğrenim gören 1355 öğrenci oluşturmuştur. Gelişigüzel örnekleme yöntemi kullanılmış olup, çalışmaya gönüllü 600 öğrenci katılmıştır. Veriler karşılıklı görüşme tekniği kullanılarak toplanmıştır. Veri toplama aracı olarak "Kişisel Bilgi Formu" ve Yeme Tutum Testi-40 (YTT-40) kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde, sosyo-demografik özellikler frekans tablosu olarak verilmiş ve analizlerde Independent Sample t Test, One-Way Anova ve Bonferroni Testi kullanılmıştır. Araştırma sonucuna göre katılımcıların ortalama yaşı 19.84±1.66 yıldır. Katılımcıların vücut ağırlığı, boy uzunluğu ve beden kütle indeksi ölçümlerinin ortalaması sırasıyla 59.68±10.49 kg, 165.48±7.7 cm ve 21.75±3.2 kg/m2’dir. Ölçekten aldıkları ortalama puan 60.32±22.1’dir. Şişmanlık kaygısı alt boyutunda cinsiyet değişkenine (p<0.001) göre kadınlar lehine ve boy uzunluğuna (p<0.05) ve vücut ağırlığına (p<0.001) göre farklılaştığı görülmüştür. Ölçeğin diyet alt boyutunun anne eğitim düzeyine (p<0.05) ve vücut ağırlığına (p<0.001) göre farklılaştığı görülmüştür. Ölçeğin sosyal baskı alt boyutunun vücut ağırlığı (p<0.001) açısından, zayıflıkla aşırı uğraş alt boyutunun da öğrenim görülen sınıf değişkenine göre 1. sınıf öğrencileri lehine (p<0.01), vücut ağırlığı (p<0.001) açısından farklılaştığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Yüksekokul öğrencisi, yeme tutum, YTT-40, yeme bozuklukları, beslenme

Eating Attitudes of Vocational School Students and Affecting Factors

Study was planned in general screening model to determine eating attitudes of students according to education at various departments of Vocational School Health Services, factors that affect these attitudes. Universe is 1355 students in a university’s Vocational School Health Services that is in north of Central Anatolia, Turkey. Random sampling method was used. 600 volunteer students participated. "Personal Information Form", Eating Attitude Test (YTT-40) were used as data collection tools. Socio-demographic characteristics were given as frequency tables, Independent Sample t Test, One-Way Anova, Bonferroni Test were used in analysis of data. According to results of study, mean age of participants was 19.84±1.66 years. Mean body weight, height, body mass index measurements of participants were 59.68±10.49 kg, 165.48±7.7 cm, 21.75±3.2 k /m2, respectively. Average score of scale was 60.32±22.1. In obesity anxiety sub-dimension, it was found that gender variable (p<0.001) differed in favor of women, according to height (p<0.05), body weight (p<0.001). Dietary subscale of scale was found to differ according to mother's education level (p<0.05), body weight (p<0.001). Social pressure subscale of scale differed in terms of body weight (p<0.001), sub-dimension of over-dealing with weakness differed in favor of 1st grade students (p<0.01), weight (p<0.001) according to class variable studied.

Keywords:

Vocational school student, eating attitude, EAT-40, eating disorders, nutrition,

PDF

___

Alikaşifoğlu, A. ve Yordam, N. (2000). “Obezitenin Tanımı ve Prevelansı”, Katkı Pediatri Dergisi, 21 (4): 475-481. Arslan, P. (1993). “Obezite (Şişmanlık)”, Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 2(6): 198-201.
Ergün, A. ve Erten, S. (2004). “Öğrencilerde Vücut Kitle İndeksi ve Bel Çevresi Değerlerinin İncelenmesi”, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 57(2): 57-61.
Farahani SJ, Chin YS, Nasir MTM, Amiri P. Disordered Eating and its Association with Overweight and Health-Related Quality of Life Among Adolescents in Selected High Schools of Tehran. Child Psychiatry Hum Dev. 2014; 1: 1-8.
Gönenir Erbay.,L., Seçkin, Y. (2016). Yeme bozuklukları. Güncel Gastroenteroloji. 20/4, 473-477. http://www.guncel.tgv.org.tr/journal/68/pdf/100509.pdf
Herpertz-Dahlmann, B. (2009). Adolescent eating disorders: definitions, symptomatology, epidemiology and comorbidity. Child and Adolescent Psychiatric Clinics North America 18(1), 31-47. Doi: 10.1016/j.chc.2008.07.005
Hoek, H.W. (2006). Incidence, prevalence and mortality of anorexia nervosa and other eating disorders. Curr Opin Psychiatry, 19: 389-94.
Jacobi, C., Morris, L., Zwaan, M. (2004). Risk factors, etiology and comorbidity: In Brewerton TD (editor), Clinical Handbook of Eating Disorders. South Carolina, USA: Marcel Dekker, 117-231.
Janout V., Janoutova G. 2004. Eating Disorders Risk Groups in the Czech Republic-CrossSectional Epidemiologic Pilot Study, Biomedical Papers, 148 (2): 189-193.
Kadıoğlu, M. ve Ergün, A. (2015). Üniversite Öğrencilerinin Yeme Tutumu, Öz-Etkililik ve Etkileyen Faktörler. MÜSBED 2015;5(2):96-104
Karasar, N. (2010). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınevi.
Kazkondu İ. 2010. Üniversite Öğrencilerinde Ortoreksiya Nervoza (Sağlıklı Beslenme Takıntısı) Belirtilerinin İncelenmesi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Aile Ekonomisi ve Beslenme Eğitimi Anabilim Dalı, Yüksek lisans tezi, 95s. Ankara.
Mazıcıoğlu, M.M. ve Öztürk, A. (2003). “Üniversite 3. ve 4. Sınıf Öğrencilerinde Beslenme Alışkanlıkları ve Bunu Etkileyen Faktörler”, Erciyes Tıp Dergisi. 25(4): 172-178.
Oğur, S., Aksoy, A., Selen, H. (2016). Üniversite Öğrencilerinin Yeme Davranışı Bozukluğuna Yatkınlıkları: Bitlis Eren Üniversitesi Örneği, BEÜ Fen Bilimleri Dergisi BEU Journal of Science 5(1),14-26.
Pekcan, G. (1999). Hastalıklarda Beslenme Durumunun Saptanması, Diyet El Kitabı. (Editör: Baysal, A., Bozkurt, N., Pekcan, G., Besler, T., Aksoy, M., Merdol Kutluay, Türkan., Keçecioğlu, S., Mercangil, S, M.) Ankara: Hatipoğlu Yayınevi.
Pekcan, G. (2001). “Şişmanlık tanısında antropometrik ölçümler ve yorumu”, (Sunuya hazırlayan: Arslan, P.) I. Ulusal Obesite Kongresi Diyetisyenler Sempozyumu Sunuları, 13-38, İstanbul.
Tam C, Cherry FN, Chak MY. Disordered eating attitudes and behaviours among adolescent in Hong Kong: prevalence and correlates. Journal of Pediatrics Child Health. 2007; 47: 811-817.
Ünalan D., Öztop D.B., Elmalı F., Öztürk A., Konak D., Pırlak B., Güneş D. 2009. Bir Grup Sağlık Yüksekokulu Öğrencisinin Yeme Tutumları ile Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Arasındaki İlişki, İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 16 (2): 75-81.
World Health Organization (WHO). 2017. BMI Classification. Available at: http://appswho.int/bmi/index.jsb?introPage=intro_3.html. Erişim Tarihi: 28 Şubat 2017.
Yolsal, N., Kıyan, A. ve Özden, Y. (1998). “Beslenme Durumunun Değerlendirilmesinde Beden Kitle İndeksinin Kullanımı”, Beslenme ve Diyet Dergisi, 27 ( 2 ):43-48.